Τρίτη 31 Ιουλίου 2012

Ρίλκε Γήτεμα φιδιών(ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΑΠΑΤΕΡΠΟΥ-ΠΑΤΡΩΝΟΥ)




 Ρίλκε





 Γήτεμα φιδιών



Όταν στην αγορά, βαυκαλιζόμενος, ο γητευτής

παίζει την κολοκύνθινη  φλογέρα, που γοητεύει και νανουρίζει,

μπορεί και να συμβεί, έναν ακροατή

να προσελκύσει, που, απ` των παραπηγμάτων



την οχλοβοή στον κύκλο της φλογέρας του σιμώνει,

η οποία θέλει, και θέλει και θέλει και πετυχαίνει,

το ερπετό μεσ` στο καλάθι του να υψωθεί

κι αυτή την ακαμψία του  με λόγια κολακευτικά να μαλακώσει,



εναλλάξ όλο και πιο γρήγορα και  πιο τυφλά

μ` αυτό, που  και τρομάζει και τεντώνει, και μ` αυτό, που

και μια ματιά  και μόνο του αρκεί: έτσι ο Ινδός σου

έχει ενσταλάξει κάτι παράξενο,



που μέσα του εσύ πεθαίνεις Είναι σαν να σε καταπλάκωσε

πυρακτωμένος ουρανός. Μια διαρραγή περνά

μές` απ` το πρόσωπό σου. Μπαχαρικά απλώνονται

στην βόρεια ανάμνησή σου,



που διόλου δεν σε βοηθούν. Νεράιδες δεν σου δίνουνε δυνάμεις,

ο ήλιος ψήνει, πέφτει ο πυρετός και διάνα πετυχαίνει`

από κακιά χαρά  ίσια  ορθώνονται οι στύρακες,

και μεσ` στα φίδια λαμποκοπά  το δηλητήριο.




Τετάρτη 25 Ιουλίου 2012

Η Δημοκρατία σε βράση

Η Δημοκρατία σε βράση



Πολενάκης Λ.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 24/07/2012

    Το 424 π.Χ., ενώ μαίνεται ο Πελοποννησιακός πόλεμος, ένας νεαρός ποιητής, είκοσι πέντε, το πολύ, χρόνων, που έως τότε πρέπει να υποθέσουμε ότι φιλοδοξούσε να διακριθεί μάλλον στην τραγωδία, οργισμένος με την πολιτική κατάσταση της πατρίδας του που βαδίζει στην καταστροφή στα χέρια αδίστακτων δημαγωγών, παρουσιάζει την πρώτη κωμωδία του, με τον τίτλο Ιππής. Η επιλογή του αυτή τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή: γράφει κωμωδίες που είναι (κατά τον Cornford και άλλους) ανεστραμμένες τραγωδίες. Πρόκειται, βέβαια, για τον Αριστοφάνη.

    «Ιππής» του Αριστοφάνη σε σκηνοθεσία Στ. Φασουλή στην Επίδαυρο
    Στους Ιππής ο ηλικιωμένος, άβουλος «Δήμος» (δηλαδή ο λαός των Αθηνών), άγεται και φέρεται από έναν «πονηρό δούλο» (τον, πρώην βυρσοδέψη, δημαγωγό Κλέωνα), που του έχει πάρει τον αέρα και τον κάνει ό,τι θέλει. Ο κωμωδιογράφος προτείνει, προβοκατόρικα, ως μόνο «φάρμακο» κατά της ασυδοσίας του Κλέωνα... την ψήφιση ως ηγέτη ενός... ακόμη πιο φαύλου, αδίστακτου και διεφθαρμένου πολιτικού, για να τον αντιμετωπίσει στην Εκκλησία του Δήμου... Και ως τέτοιος επιλέγεται ένας εντελώς αγράμματος, λούμπεν πλανόδιος πωλητής αλλαντικών («αλλαντοπώλης»), που κατορθώνει, με την προσωρινή συμμαχία των «Ιππέων» (της αριστοκρατικής μερίδας του «Δήμου»), να εκτοπίσει τον πρώτο, να πάρει τη θέση του και να «συνεφέρει» τον ετοιμοθάνατο Δήμο. Λένε, όσοι φιλόλογοι και ερμηνευτές επιμένουν ακόμη να βλέπουν ένα «αίσιο τέλος» σε αυτήν την πικρόχολη, δηλητηριώδη σάτιρα.
    Υπάρχει, πράγματι, πρόβλημα εδώ, καθώς ο Αριστοφάνης «ξεχνά», υποτίθεται, τα κουσούρια του καινούργιου ηγέτη και τον παρουσιάζει πια ως σωτήρα της πόλης... με το καινούργιο του όνομα: «Αγοράκριτος». Έχουν προταθεί διάφορες εκδοχές, ελάχιστα πειστικές. Επειδή το πρόβλημα δεν είναι του Αριστοφάνη αλλά των ερμηνευτών του, που δεν αντιλαμβάνονται την έξοδο του έργου ως παρωδία και την παίρνουν, πάντα, «τοις μετρητοίς». Η αντίφαση αίρεται αυτομάτως αν μεταβούμε στα μυθικά συμφραζόμενα. Ο «Δήμος» «ξανανιώνει» μόλις περάσει από την τελετουργική δοκιμασία του... βρασίματός του μέσα σε μια χύτρα! Και αυτό, ασφαλώς, μας παραπέμπει στο μύθο των θυγατέρων του Πελία, που πείσθηκαν από τη Μήδεια να βράσουν τον πατέρα τους σε ένα καζάνι, για να ξαναβρεί τη νιότη του! Μόνο που ο Πελίας δεν ξαναβρήκε τη νιότη του με αυτόν τον τρόπο... Έγινε, απλώς, βραστός! Σε αυτό το σαρκαστικό τέλος, προφανές για τους αρχαίους θεατές, είναι «βιδωμένο» ολόκληρο το έργο. Πρόκειται για το πιο ανελέητο, ριζικό και απελπισμένο πολιτικό μανιφέστο που μας άφησαν οι αρχαίοι καιροί... Μόνο κλασική κωμωδία δεν είναι!
    Η σκηνοθεσία του Σταμάτη Φασουλή στο (σχεδόν γεμάτο) θέατρο της Επιδαύρου (μια συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ και του Θεάτρου Ακροπόλ) δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε να πάρει το μήνυμα. Έδωσε (σε μετάφραση και διασκευή του ίδιου) ένα μάλλον εύπεπτο καλοκαιρινό θέαμα, με αίσιο, πανηγυριώτικο τέλος: μια σχεδόν ανώδυνη, φλύαρη παρέλαση άδειων κοστουμιών, με φτερά ή χωρίς, του τύπου, πάλι, «το κλουβί με τις τρελές». Ο Φιλιππίδης κάνει ατελείωτες «φιοριτούρες», ο Ζουγανέλης βαρύς, με περιβολή και με ύφος... αταμάνου αρχηγού Κοζάκων. Γιατί; Χάθηκαν οι ιθαγενείς «φύλαρχοι»; Ο χορός... από άλλη ράτσα... εξωγήινος (κοστούμια Παντελιδάκη). Πάλι ρωτώ, γιατί; Μας έλειψαν οι ντόπιες πολιτικές «φυλές»; Το σκηνικό του Παντελιδάκη παραπέμπει στο δύσμορφο μέγαρο του Δήμου, της Λιοσίων, αλλά μένει μόνο. Οι μουσικές (Γιώργος Χριστιανάκης) μελαγχολικές, τα υπόλοιπα, όλα, μέτρια.

    •  

    Σάββατο 21 Ιουλίου 2012

    Αύξηση ωρων διδασκαλίας για εκπαιδευτικούς

    ΑΛΛΑΓΕΣ ΓΙΑ 150.000 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

    Αύξηση ωρων διδασκαλίας για εκπαιδευτικούς


    Στην εφαρμογή σχεδίου περιορισμού προσλήψεων μονίμων και αναπληρωτών που βρίσκεται εδώ και έναν χρόνο στα συρτάρια προσανατολίζεται η κυβέρνηση με στόχο την εξοικονόμηση κονδυλίων. Πρόταση για διδακτικό ωράριο στις 22 ώρες στη δευτεροβάθμια και 25 στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση


    Περισσότερες ώρες εργασίας προβλέπονται για τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων
    Περισσότερες ώρες εργασίας προβλέπονται για τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων

    Στην αναμόρφωση του ωραρίου, δηλαδή την αύξηση των ωρών διδασκαλίας των περίπου 150.000 εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προσανατολίζεται η κυβέρνηση με στόχο την εξοικονόμηση κονδυλίων.

    Το σχέδιο αυτό βρίσκεται στα συρτάρια του υπουργείου Παιδείας εδώ και έναν χρόνο. Τόσο η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ όσο και αυτή του Παπαδήμου είχαν επεξεργαστεί το σχέδιο, το οποίο μάλιστα είχε ενισχυθεί και από σχετική έκθεση του ΟΟΣΑ τον Αύγουστο του 2011, η οποία είχε παραδοθεί στην Αννα Διαμαντοπούλου.

    Στη μελέτη του ΟΟΣΑ για την κατάσταση της Εκπαίδευσης στην Ελλάδα τονίζεται μεταξύ άλλων πως «οι καθηγητές δουλεύουν λιγότερο συγκριτικά με τον μέσο όρο της Ευρώπης» και ότι «το κόστος ανά μαθητή στην Ελλάδα είναι υψηλό. Και αυτό εξαιτίας κυρίως της αναλογίας μαθητών - εκπαιδευτικών, αφού ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 14,4, όταν στην Ελλάδα (στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση) είναι 10,1 μαθητές ανά δάσκαλο».

    Αύξηση ωρων διδασκαλίας για εκπαιδευτικούς

    Για τους λόγους αυτούς ο ΟΟΣΑ είχε κάνει και συγκεκριμένη πρόταση: «Η Ελλάδα θα πρέπει να αυξήσει την εβδομαδιαία υποχρεωτική διδασκαλία κατά μέσο όρο τέσσερις με πέντε ώρες για να φτάσει τον μέσο όρο του ΟΑΣΑ. Οι αλλαγές θα πρέπει να εστιάζουν στην αύξηση του ωραρίου των πιο έμπειρων και πιο καλά προετοιμασμένων εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση».

    Συγκεκριμένα, η πρόταση έλεγε να εξελιχθεί το διδακτικό ωράριο στη δευτεροβάθμια στις 22 ώρες και στην πρωτοβάθμια στις 25 ώρες την εβδομάδα. Η απόφαση αυτή θα επιφέρει τεράστιες αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών και βέβαια μηδενικές προσλήψεις σε μόνιμους και αναπληρωτές δασκάλους, καθηγητές και νηπιαγωγούς. Κι αυτό γιατί, αν υποθέσουμε ότι οι περίπου 80.000 καθηγητές θα επιβαρυνθούν με δύο ή τρεις ώρες παραπάνω, τότε θα είναι σαν να καλύπτουν τη δουλειά 8-10.000 συναδέλφων τους. Τα πρώτα βήματα βέβαια προς την κατεύθυνση της μείωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού έχουν ήδη γίνει.

    Πέρυσι προσελήφθησαν μόνο 600 άτομα σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε μόνιμες θέσεις, ενώ το 2010 είχαν προσληφθεί 3.000. Οι εκπαιδευτικοί θεωρούν την αύξηση του ωραρίου τους αιτία πολέμου καθώς όπως λένε η εργασία τους θα επιβαρυνθεί σοβαρά και ιδιαίτερα για τους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας καθώς και η εκπαιδευτική διαδικασία όσον αφορά τους μαθητές.

    ΝΙΚΟΛ. ΤΡΙΓΚΑ

    Πέμπτη 19 Ιουλίου 2012

    Η καρδιά πρόδωσε τον ποδηλάτη

    Η καρδιά πρόδωσε τον ποδηλάτη

    ΕΘΝΟΣΠΟΡ 19/7/2012

    Τον Απρίλιο ο Κινέζος Τσεν Γκουάν Μινγκ περνούσε έξω από τη Λάρισα με προορισμό την Αθήνα... Δεν ήταν ο τελευταίος σταθμός του γέροντα η Ολυμπιακή πόλη του 2004. Αρχισε το ταξίδι του από το Πεκίνο με ένα βαρύ... τρίκυκλο κόκκινο ποδήλατο -που είχε και σκέπαστρο για να τον προστατεύει από τη βροχή και τον ήλιο- με σκοπό να φτάσει στο Λονδίνο. «Από το 2001 πρεσβευτής Καλής Θελήσεως έως το Λονδίνο», έγραφε το ποδήλατό του...
    Εκτοτε τα νέα του χάθηκαν στους ευρωπαϊκούς δρόμους, εκεί όπου έσβησε για ένα αντίστοιχο εγχείρημα ο Σέρβος Μίλοραντ Μάτζκιτς. Ο 65χρονος καθηγητής Φυσικής Αγωγής θέλησε να ταξιδέψει με το ποδήλατό του από τον Νόβισαντ έως την πρωτεύουσα της Αγγλίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όμως τον πρόδωσε η καρδιά του και δεν πραγματοποίησε τη μεγάλη του επιθυμία.
    Ναι, αυτή ήταν και την είχε εκμυστηρευθεί στους συνοδοιπόρους του, που θα του έκαναν παρέα στην τελευταία του τρέλα!
    Ο Μάτζκιτς λάτρευε τον αθλητισμό και δεν ήταν αυτή η πρώτη φορά που ανέβηκε στο ποδήλατό του για να ταξιδέψει με προορισμό μια πόλη που φιλοξενούσε μια μεγάλη διοργάνωση. Με τον ίδιο τρόπο έφτασε το 2004 στην Αθήνα και το 2008 στο Πεκίνο (7.430 χλμ.)! Το 2003 κάλυψε 2.640 χιλιόμετρα με το ποδήλατό του, για να φτάσει στη Στοκχόλμη, προκειμένου να παρακολουθήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Μπάσκετ.
    Ο Σέρβος καθηγητής άφησε την τελευταία του πνοή στην Ουγγαρία, καθώς υπέστη καρδιακή προσβολή. Παρά το γεγονός ότι του παρασχέθηκε άμεσα ιατρική βοήθεια (στην περιοχή όπου συνέβη το μοιραίο έσπευσε ελικόπτερο με γιατρούς), δεν διατηρήθηκε στη ζωή.
    Οι φίλοι του, με τους οποίους άρχισε αυτό το μεγάλο ταξίδι προς το Λονδίνο, αποφάσισαν να συνεχίσουν την πορεία τους ακάθεκτοι, καθώς, όπως τόνισαν, αυτή θα ήταν και η επιθυμία του Μίλοραντ Μάτζκιτς, που ανέβηκε στο ποδήλατό του λέγοντας ότι για τελευταία φορά θα κατευθυνθεί έτσι προς μια διοργανώτρια πόλη...
    ΜΑΡΙΑ ΚΑΟΥΚΗ

    Τρίτη 17 Ιουλίου 2012

    Προ των πυλών η επιβολή διδάκτρων στην ανώτατη εκπαίδευση

    Προ των πυλών η επιβολή διδάκτρων στην ανώτατη εκπαίδευση


     

    Στεφανάκου Π.
    Ημερομηνία δημοσίευσης: 17/07/2012
    Ξανά στο κρεβάτι του Προκρούστη η Παιδεία, καθώς «ειδικοί» (βλέπε ΚΕΠΕ) και επιτελεία εντός και εκτός υπουργείων θεωρούν ότι η εκπαίδευση «αντέχει» να χάσει κι άλλους πόρους. Σύμφωνα με εισήγηση του ΚΕΠΕ, η οποία εξετάζεται στις διαδοχικές κυβερνητικές συσκέψεις, ο προϋπολογισμός για την Παιδεία μπορεί να μειωθεί κατά πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια! Μάλιστα, ένα από τα «ισοδύναμα» προβλέπει και την επιβολή διδάκτρων στους φοιτητές που έχουν ξεπεράσει το χρονικό όριο των σπουδών τους, πρόταση που δεν έχει διαψευστεί!
    Επισήμως, τα στελέχη του υπουργείου Παιδείας τηρούν σιγή ιχθύος. Ούτε διαψεύδουν ούτε επιβεβαιώνουν τις περικοπές-μαμούθ που σχεδιάζονται για την Παιδεία και θα «κλείσουν» μαζί με τα υπόλοιπα μέτρα, αύριο Τετάρτη. Πάντως, η πρόταση για την επιβολή διδάκτρων σε ΑΕΙ-ΤΕΙ φορτώνεται στην τρόικα, όπως συνέβη και με την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και του κατώτερου μισθού, κατά την προηγούμενη «διαπραγμάτευση». Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο υπάρχει πρόταση, αλλά ενδεχομένως να έχει ριφθεί ο κύβος για την κατάργηση της δωρεάν φοίτησης στην ανώτατη εκπαίδευση, ανεξάρτητα από τα έτη σπουδών. Σχετική ρύθμιση υπήρχε σε ένα από τα σχέδια νόμου που είχε ετοιμάσει η Αν. Διαμαντοπούλου.
    Η αποκάλυψη αυτής της ρύθμισης (από την "Αυγή") είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, με αποτέλεσμα η τότε υπουργός Παιδείας να αναγκαστεί σε υποχώρηση, αναθέτοντας την απόφαση για το μέλλον των «αιώνιων» φοιτητών στα Συμβούλια Διοίκησης. Το πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι ότι σε κανένα ίδρυμα δεν έχει συγκροτηθεί Συμβούλιο Διοίκησης και πολύ περισσότερο δεν έχει φτιαχτεί Οργανισμός, οπότε η ρύθμιση αυτή εγείρει άμεσα συνταγματικά προβλήματα, που όμως -όπως έχει δείξει η εμπειρία- δεν είναι ανυπέρβλητα ούτε για την κυβέρνηση ούτε για την τρόικα. Αν βρεθεί τελικώς η φόρμουλα, η επιβολή διδάκτρων στους φοιτητές που έχουν υπερβεί τη διάρκεια των σπουδών τους θα είναι ένα άμεσο εισπρακτικό μέτρο, καθώς χιλιάδες οικογένειες θα βρεθούν προ του εκβιαστικού διλήμματος ή «πληρώνω» ή το παιδί μου χάνει τη φοιτητική του ιδιότητα.
    Ταυτοχρόνως, τίποτα δεν διασφαλίζει ότι, σε επόμενη φάση, το μέτρο των διδάκτρων δεν θα επεκταθεί στο σύνολο του φοιτητικού πληθυσμού, προκειμένου η Ελλάδα να τελειώνει και με αυτή την... ιερή αγελάδα, όπως δήλωνε κάποτε πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ.
    Η πρόταση γίνεται ακόμη πιο βάσιμη, δεδομένου ότι οι περικοπές στα λειτουργικά έξοδα της εκπαίδευσης είναι τέτοιες που δεν αφήνουν περιθώρια για νέες μειώσεις και τα σχέδια για τη δραστική μείωση της ανώτατης εκπαίδευσης, τόσο σε φοιτητές όσο και σε ιδρύματα, δεν έχουν άμεσο αποτέλεσμα. Με άλλα λόγια, μπορούν να αποδώσουν από το 2015 και μετά. Το ίδιο ισχύει και για τις συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, που θα έπρεπε ήδη να έχουν αποφασιστεί για να αποδώσουν έσοδα.
    Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Παιδείας εμφανίζεται πολύ φειδωλό στις προβλέψεις του για το τι μπορεί να κόψει, τονίζοντας με νόημα ότι το 90% του προϋπολογισμού του πηγαίνει στη μισθοδοσία εκπαιδευτικών. Με βάση τα παραπάνω, το υπουργείο Παιδείας υποστηρίζει ότι μπορεί να εξοικονομήσει μόνο 50 εκατ. ευρώ, που θα προέλθουν κυρίως από τη συγχώνευση με το υπουργείο Πολιτισμού. Οπότε τα περιθώρια στενεύουν ακόμη περισσότερο και καταλήγουν ή σε άμεσα εισπρακτικά μέτρα, όπως αυτό των διδάκτρων, που πλέον χτυπούν τη ρίζα της ανώτατης εκπαίδευσης, ή σε ένα πρόγραμμα περικοπών - μαμούθ του εκπαιδευτικού προσωπικού και της μισθοδοσίας του. Μπορεί και τα δύο.

    Κυριακή 15 Ιουλίου 2012

    Στα ίχνη του Δον Κιχώτη

    Στα ίχνη του Δον Κιχώτη


     

    Πολενάκης Λ.
    Ημερομηνία δημοσίευσης: 15/07/2012
      Η ΟΜΑΔΑ BLITZ εμφανίστηκε, αν δεν κάνω λάθος, σαν μια ομάδα ριζοσπαστών του θεάτρου, με προγραμματικές δηλώσεις που υπόσχονταν την κατεδάφιση κάθε "κατεστημένης" θεατρικής μορφής και την ανάδειξη ενός θεάματος μικτού, βασισμένου στον αυτοσχεδιασμό, στη σωματικότητα, στον αυτόματο συνειρμό, στην έμπνευση της στιγμής και στο πνεύμα της "παρέας". Καταπιάστηκαν και με τα μεγάλα κείμενα, με σκοπό να τα "κατεδαφίσουν" δημιουργώντας, έτσι, χώρο για να αναπτυχθεί, ανεμπόδιστο, το "καινούργιο". Ένα από τα "θύματά" τους υπήρξε, πρόπερσι, και ο "Φάουστ" του Γκαίτε, στον οποίο "έβγαλαν τη γλώσσα", χωρίς να δώσουν, όμως το "καινούργιο". Στη φετεινή χρονιά καταπιάστηκαν με τον "Δον Κιχώτη", με την ίδια φιλοδοξία: "διατηρώντας μια ικανή απόσταση από το μυθιστόρημα του Θερβάντες και από τις ιδέες και ιδεοληψίες που ακολουθούν τον ήρωα μέχρι σήμερα, να ανασυνθέσουν τον μύθο, αφαιρώντας το ιδεαλιστικό του περίβλημα", κατά τη δήλωσή τους. (Σκηνοθεσία - δραματουργία Γιώργος Βαλαής, Αγγελική Παπούλια, Χρήστος Πασσαλής). Ας δούμε τι, πράγματι, πέτυχαν. Προκαταρκτικά θα πω ότι ο "Δον Κιχώτης" όχι μόνο συνηθίζει να αντιστέκεται σε όλες στις προσπάθειες αναίρεσής του, αλλά, αντίθετα, κατορθώνει να επιβάλλει πάντα τη δική του λογική. Έτσι και στην παράσταση των "παιδιών". Τους "βγήκε", ίσως χωρίς να το καταλαβαίνουν κι οι ίδιοι, "δονκιχωτικότερος" από όσο προέβλεπαν. Επειδή το έργο αυτό του Θερβάντες, αντίθετα με τον σοβαρό και μελαγχολικό "Φάουστ", εμπεριέχει την ανατροπή του. Αφαιρεί από μόνο του κάθε "ιδεαλιστικό περίβλημα" που του "φορούν" οι εκάστοτε επαϊοντες. Έτσι, όταν επιχειρείς να το ανατρέψεις, ξαναστέκει στα πόδια του και "σου βγάζει γλώσσα".
      Μια παράσταση - περφόμανς των BLITZ
      Πέρα από αυτά, για να σοβαρευτούμε λίγο, η παράσταση των BLITZ παρότι "πέταξε" το σύνολο σχεδόν του μυθιστορηματικού υλικού, διαφύλαξε τον ουσιώδη πυρήνα του έργου στις τρεις ή τέσσερις επαναλαμβανόμενες "δονκιχωτικές" ατάκες τις οποίες επέλεξαν οι συντελεστές για να χτίσουν, αποκλειστικά γύρω από αυτές, την παράσταση τους. Και, αυτό, πιστεύω ότι δεν έγινε εντελώς τυχαία. "Κάτι", σίγουρα, τους οδηγούσε. Να υποθέσω ότι ήταν η μεγάλη αγάπη τους για το κείμενο, και ας μην ομολογείται, που "έσωσε" το πράγμα. Μαζί με το ισχυρό τους, οπωσδήποτε, ένστικτο, που "μυρίστηκε" τα άφαντα "ίχνη" του ήρωα. Κατάλαβαν από πού έρχεται, πού πηγαίνει. Τον πήραν το κατόπι, και τους "έβγαλε", άσφαλτα στο μυθικό "ξέφωτο" του πρώτου μέρους. Εκεί όπου, ο Δον Κιχώτης, δίπλα σε ένα γάργαρο ρυάκι, μέσα σε ένα ειδυλλιακό, παραδείσιο τοπίο κάνει τον "κανόνα" του και ονειρεύεται, προφέροντας τα πιο κάτω λόγια : "Ευτυχισμένοι καιροί και μακάριοι αιώνες, τότε που δεν υπήρχαν ακόμη σε καμία γλώσσα οι λέξεις 'δικό μου και δικό σου'...". Τα λόγια αυτά, προφερόμενα επαναληπτικά και με έμφαση μέσα σε ένα σπαραγμένο κόσμο διχόνοιας και μίσους, ήταν ο ουσιώδης πυρήνας της παράστασης των "παιδιών", που έδωσαν με αυτά, χωρίς να το ξέρουν ίσως, μια δική τους, πρωτότυπη δονκιχωτική εκδοχή ενός "μύθου" που μας έρχεται από την Άπω Ανατολή.
      (Σε μια υπό δημοσίευση μελέτη μου ισχυρίζομαι ότι ο Δον Κιχώτης δεν είναι ένας αυτόχθων ήρως της Δύσης, αλλά "κρατάει" εξ Ανατολών. Ένας αρχαίος, Ινδικός "βίος" του Βούδα, ταξιδεύοντας προς Δυσμάς με τα καραβάνια, παραφράστηκε τον 7ο αιώνα μ.Χ. από τον Άγιο Ιωάννη Δαμασκηνό, μεταφέρθηκε στα ελληνικά και ενσωματώθηκε στη χριστιανική παράδοση. Πρόκειται για το "ψυχωφελές" αφήγημα "Βαρλαάμ και Ιωάσαφ, που ιστορεί τις περιπέτειες δυο περιπλανώμενων ασκητών, για να "φωτίσουν" τον κόσμο. Το κείμενο αυτό μεταφράστηκε στη συνέχεια στα λατινικά και πέρασε στις τοπικές γλώσσες, για να γίνει ένα δημοφιλές ανάγνωσμα σε όλον τον Μεσαίωνα και στην πρώιμη Αναγέννηση. Ο "Δον Κιχώτης" περιλαμβάνει, έτσι, πλην άλλων ένα ολόκληρο κομμάτι του πρωτότυπου, "Βίου του Βούδα", που είναι το πιο πάνω κεφάλαιο της "στάσης" του ήρωα στο ξέφωτο, δίπλα στο ρυάκι. Όπου ο ήρωάς μας κάνει τον "κανόνα" του, και ονειρεύεται: την παραδείσια ακτημοσύνη και την ηλικία της αθωότητας της γλώσσας, πριν διχάσει ανεπανόρθωτα, με τις κτητικές της αντωνυμίες κ.λπ. τον κόσμο.
      Η παράσταση των BLITZ, τοποθετώντας τον περιπλανώμενο ήρωα να προφέρει αυτά τα λόγια, επίμονα, ξανά και ξανά, μέσα σε έναν κατεστραμμένο κόσμο εικαστικής και μάταιης ομορφιάς, που παρέπεμπε διαρκώς σε πίνακες του Γκόγια και στους πρόσφατους πόλεμους της "γειτονιάς" μας κηρυγμένους ή ακήρυκτους, ήταν αυτό ακριβώς που περιέγραψα πιο πάνω. Είδε και έδωσε "τη μοναξιά του ήρωα που διασχίζει έναν σκληρό και ακατανόητο κόσμο. Την πραγματική περιπέτεια της ύπαρξης, ανεξαρτήτως εποχής". Με τα θαυμάσια σκηνικά - κοστούμια "της ερημίας" (Εύα Μανιδάκη) και τους σκιώδεις φωτισμούς του Τάσου Παπαρούπα. Με έναν θαυμάσιο Νίκο Φλέσσα μια φωτεινότατη Αγγελική Παπούλια και δεκαπέντε άλλους ικανούς ηθοποιούς.

      Σάββατο 14 Ιουλίου 2012

      Η παιδεία και ο πολιτισμός νικούν το φόβο

      «Η παιδεία και ο πολιτισμός νικούν το φόβο» - Συνέντευξη του Β. Θεοδωρόπουλου στην Εποχή




       
      "Το χειρότερο πράγμα είναι ο φόβος και θεωρώ πολιτικά και ανθρώπινα αναξιοπρεπές και απαράδεκτο να πανικοβάλλουν τον κόσμο για να επιβληθούν"


      Το Θέατρο του Νέου Κόσμου για την παρθενική του εμφάνιση στην Επίδαυρο διαλέγει τις «Εκκλησιάζουσες». Ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος επανέρχεται στον Αριστοφάνη έπειτα από επτά χρόνια, με ένα έργο του ποιητή στο οποίο αυτός καταδικάζει την κατάρρευση παραδοσιακών πολιτικών αξιών (συμμετοχή, ενδιαφέρον και αγάπη για την πόλη, προτεραιότητα των συμφερόντων της πόλης, ανιδιοτέλεια), την έκπτωση δηλαδή της έννοιας του πολίτη. Τι θα μπορούσε να είναι περισσότερο τρομαχτικό και επικίνδυνο για την πατριαρχική κοινωνία της Αθήνας, όταν οι Αθηναίοι άνδρες πολίτες εγκαταλείπουν την πολιτική ή βλέπουν τη συμμετοχή στη Βουλή μόνο για να κερδίσουν τη χρηματική αποζημίωση; Μα -ω φρίκη!- να πάρουν την εξουσία οι γυναίκες και να ανατρέψουν κάθε δεδομένο στη ζωή της πόλης. Ο Θεοδωρόπουλος «διαβάζει» τις «Εκκλησιάζουσες» μέσα από τη σύγχρονη πολιτική συγκυρία και προβληματίζεται για την πολιτική πρόταση που πρέπει να διατυπωθεί με τόλμη και ευαισθησία, χωρίς αγκυλώσεις και χωρίς επικίνδυνους ισοπεδωτισμούς.

      Τη συνέντευξη πήρε η Μαρώ Τριανταφύλλου (maro33@otenet.gr)


      Κ. Θεοδωρόπουλε, επιστρέφετε στον Αριστοφάνη μετά από επτά χρόνια. Στους «Αχαρνής» είχατε μείνει πιστός στο κείμενο του Αριστοφάνη -που παρουσιάστηκε σε μια γόνιμη μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα- ενώ τώρα, αλλάζετε γραμμή πλεύσης και περνάτε σε μια διασκευή δια χειρός του συνεργάτη σας Βασίλη Μαυρογεωργίου.

      Πράγματι, γιατί στους «Αχαρνής» δεν χρειαζόταν να γίνει επέμβαση στο κείμενο. Ο Δικαιόπολις φτιάχνει ένα δικό του κράτος στα όρια του χωραφιού του διαφωνώντας με το κράτος της Αθήνας και τον πόλεμο με την Σπάρτη. Είναι από μόνο του μια αναγνωρίσιμη κατάσταση, μια κριτική στον πόλεμο και την κακή λειτουργία της πόλης. Στις «Εκκλησιάζουσες», όμως, κάνει μια ανατρεπτική για τα δεδομένα της εποχής του υπόθεση: οι Αθηναίοι τα έκαναν… μπάχαλο, αν έπαιρναν οι Αθηναίες την εξουσία, τι θα γινόταν; Υπάρχουν πολιτικές αντιστοιχίες με την εποχή μας, με την Ελλάδα του σήμερα. Όμως, αν ζούσε ο Αριστοφάνης τώρα, θα έπρεπε να ξαναδεί το κείμενό του. Το κωμικό στοιχείο από την εξέγερση των γυναικών δεν γίνεται κατανοητό σήμερα, γιατί οι γυναίκες δεν ζουν απομονωμένες στο σπίτι τους, δουλεύουν, παίρνουν μέρος στη δημόσια ζωή, έχουν πολιτική δραστηριότητα, υψηλά αξιώματα… Χρειαζόταν, λοιπόν, μια διασκευή για την, ας πούμε, επικαιροποίηση του κειμένου. Την έκανε ο Βασίλης Μαυρογεωργίου αφού συζητήσαμε πολύ τι ήθελα να δώσω στην παράσταση.

      Τι σας έκανε να διαλέξετε από όλες τις αριστοφανικές κωμωδίες ειδικά τις «Εκκλησιάζουσες»;

      Η επιλογή έγινε πριν από δύο χρόνια… Όσο περνούσε ο καιρός έβλεπα πόσο συγγενικό ήταν το κλίμα του έργου με αυτό της σύγχρονης Ελλάδας. Με γνώμονα αυτή την αναλογία διαμορφώσαμε και τη διασκευή, που ήθελε μεγάλη προσοχή για να μην πέσουμε σε επιθεωρησιακές ευκολίες –και το λέω αυτό μολονότι λατρεύω την επιθεώρηση ως είδος. Όμως το κείμενο πρέπει να αναφέρεται στο σήμερα υπαινικτικά, όχι αλλάζοντας τα ονόματα των πολιτικών της αρχαιότητας με άλλα που θυμίζουν ή ανακαλούν τους σύγχρονους. Είπαμε υπάρχουν αναλογίες ακόμα και ομοιότητες αλλά δεν ταυτίζονται ούτε οι εποχές ούτε οι καταστάσεις ούτε τα πρόσωπα.

      Η Πραξαγόρα προφητεύει

      Στην παράστασή σας η Πραξαγόρα ταξιδεύει στο χρόνο και βλέπει τις γυναίκες του σήμερα…

      Ναι, η Πραξαγόρα μας έχει προφητικές ικανότητες. Μιλά στις συντρόφισσές της για τις γυναίκες του μέλλοντος, αλλά φυσικά απευθύνεται στις σύγχρονες γυναίκες, ζητώντας τους να μη χάσουν την ιδιαιτερότητα και την ευαισθησία τους, όταν αναλαμβάνουν νευραλγικά πόστα, θέσεις εξουσίας. Να κρατήσουν τα θηλυκά στοιχεία… Μια γυναίκα ξέρει να αγκαλιάσει, να προστατεύσει, εκφράζει τα συναισθήματά της… Είναι στοιχεία που θαυμάζω στις γυναίκες. Στην εποχή μας ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών για να τα βγάλουν πέρα στην ανδροκρατούμενη κοινωνία μας, αναγκάζονται ή επιλέγουν να μεταμφιεστούν εσωτερικά σε άντρες για να μπορέσουν να πετύχουν αυτό που θέλουν. Αυτό σημαίνει ότι αφαιρούν τη θηλυκή τους πλευρά εσωτερικά. Η Πραξαγόρα μας θέλει να προστατεύσει τις γυναίκες να μη χάσουν την θηλυκότητά τους, με τον τρόπο που την σκιαγράφησα προηγουμένως.

      Παρουσιάζετε, λοιπόν, την Πραξαγόρα ως ένα εναλλακτικό τύπο πολιτικού και τη δράση της ως μια εναλλακτική πολιτική πρόταση;

      Πρέπει να αναζητήσουμε εναλλακτικούς τρόπους στη διακυβέρνηση του κράτους. Ο δικομματισμός και η οικογενειοκρατία μας έχουν διαλύσει. Χρειάζεται μια άλλη αντιμετώπιση συνολικά και πιστεύω με πολλή θέρμη ότι μόνο η Αριστερά και δη η ανανεωτική ριζοσπαστική Αριστερά μπορεί να το πραγματώσει.

      Πάντα με εντυπωσίαζε το γεγονός ότι ο αριστοκρατικός, ο συντηρητικός Αριστοφάνης ενέπνεε αριστερούς καλλιτέχνες που περνούσαν μέσα από τα έργα του μηνύματα ανατροπής…

      Ξέρετε δεν βλέπω τον Αριστοφάνη ως συντηρητικό. Οι σύγχρονοι όροι δεν καλύπτουν τον αρχαίο κόσμο. Αλλά, για να το πω κι αλλιώς, ο Αριστοφάνης είναι σαν το Χατζηδάκι, δήλωνε δεξιός αλλά έχει πει μερικά από τα ευφυέστερα αριστερής άποψης πράγματα στον 20ό αιώνα. Ο Αριστοφάνης έχει μια αναρχική πλευρά.

      Υπονομεύει τελικά την Πραξαγόρα, οι πολιτικές της προθέσεις στην πραγμάτωσή τους καταντούν καρικατούρες… Η περίφημη σκηνή με τις γριές είναι ανελέητη…

      Ομολογώ ότι με δυσκόλεψε αυτή η σκηνή. Η κοινοκτημοσύνη και η ισότητα στην απόλυτη εφαρμογή τους οδηγεί σε ισοπεδωτισμό. Δεν είναι ισότητα στον έρωτα να επιβάλεις σε ένα νέο άνθρωπο να έχει ερωτικές σχέσεις με ένα ηλικιωμένο. Ουσιαστικά ο ποιητής απευθύνεται στους άνδρες της εποχής του και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: αν δεν αλλάξετε στάση ζωής, λέει, θα κυβερνήσουν οι γυναίκες και τότε όλα θα καταρρεύσουν, ιεραρχία, οικογένεια… Θα ήταν πολύ σεξιστικό να βάλω άσχημες γυναίκες να παίξουν τους ρόλους. Προτίμησα μια λύση αριστοφανική και μέσα στην παράδοση του αρχαίου θεάτρου. Άντρες έπαιξαν την σκηνή. Δεν ήθελα, όμως, όλη την παράσταση με άντρες. Εξασφάλιζα ίσως περισσότερο γέλιο με τον τραβεστισμό αλλά θα χανόταν η ουσία: έπρεπε να είναι γυναίκες πραγματικές αυτές που κάνουν την, ας πούμε, επανάσταση.

      Στην κρίση έχουμε περισσότερη ανάγκη την τέχνη

      Στη μνημονιακή Ελλάδα έχουμε πια ανθρωπιστική κρίση… Είναι πολυτέλεια να μιλάμε για τέχνη, για πολιτισμό;

      Ίσα-ίσα, μια χώρα σε κρίση έχει περισσότερη ανάγκη την τέχνη, τον πολιτισμό. Ο πολιτισμός είναι το γοητευτικό περιττό, που δίνει αξία και νόημα στη ζωή. Ο άνθρωπος δίνει μια μάχη όλη του τη ζωή να συγκρατήσει το κτήνος μέσα του. Ο πολιτισμός και η παιδεία μάς βοηθούν να συγκρατούμε, να ελέγχουμε, να πατάσσουμε το άγριο κτήνος μέσα μας, που δεν αντέχει το διαφορετικό και το αδύναμο. Κάνει τον άνθρωπο να μη φοβάται, γιατί το σύστημα επιβάλλει το φόβο, κυβερνά με το φόβο. Γι’ αυτό η επένδυση μιας κοινωνίας στον πολιτισμό είναι αναγκαία. Ο Λένιν, σε μια στιγμή που δεν υπήρχαν ξύλα για να ζεσταθούν οι άνθρωποι, έφτιαχνε χαρτί για να τυπώσει και να μοιράσει ποιήματα στο λαό.

      Τι είναι αυτό που σας ενοχλεί περισσότερο;

      Πάρα πολλά. Ένα ωστόσο με πονάει πολύ: πόσο ταπεινωμένοι νιώθουν οι άνθρωποι. Έβλεπα τις προάλλες μια κυρία στην τηλεόραση που με μεγάλη αξιοπρέπεια μιλούσε για την αδυναμία της να πάρει τα φάρμακά της, τριάντα χρόνια πλήρωνα ένσημα, είπε, είναι πολύ προσβλητικό αυτό που μου κάνουν. Έτσι απλά, μίλησε με αξιοπρέπεια για προσβολή. Μαζί με τα αδιέξοδα και την απελπισία, αυτό οδηγεί σε κατάθλιψη, σε αυτοκτονίες.

      Υπάρχει ελπίδα;

      Για μένα πολύ μεγάλη. Αντιμετωπίζω πάντα τη ζωή με αισιοδοξία. Η συμμετοχή μου στα κοινά είναι από αισιοδοξία και όχι μόνο από θυμό, μολονότι, για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω πως ο θυμός σε οδηγεί σε θετικά συναισθήματα, στην αισιοδοξία. Το χειρότερο πράγμα είναι ο φόβος και θεωρώ πολιτικά και ανθρώπινα αναξιοπρεπές και απαράδεκτο να πανικοβάλλουν τον κόσμο για να επιβληθούν. Κι όμως είδατε ότι δεν το κατάφεραν. Παρά την εκστρατεία φόβου -και παρόλο που ο κόσμος φοβήθηκε πράγματι- έδωσε ένα μεγάλο ποσοστό στο ΣΥΡΙΖΑ, όχι τέτοιο που να τον κάνει κυβέρνηση αλλά τόσο σημαντικό για να συνεχίσει με ορμή και συλλογικότητα την πολιτική δουλειά του.


      Πηγή: Η Εποχή

      Τρίτη 10 Ιουλίου 2012

      ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΡΑΜΑΣ

      ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΡΑΜΑΣ


      Ημερομηνία: 10/07/2012
      Έσπασαν όλα τα ρεκόρ συμμετοχής με 209 ταινίες! Ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, όχι μόνο σε αριθμό αλλά και σε μέση διάρκεια.


      Η Προκριματική Επιτροπή επέλεξε για να προβληθούν στο φετινό 35ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας 85 ταινίες. Την Επιτροπή αποτελούσαν οι Μάνος Ευστρατιάδης, σκηνοθέτης, πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής digi2011, Νίκος Σφέτσας, τεχνικός κινηματογράφου, μέλος Κριτικής Επιτροπής Φεστιβάλ Δράμας 2011, Ευάννα Βενάρδου, δημοσιογράφος, και Αντώνης Παπαδόπουλος, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ. Συνολικά είχαν υποβληθεί 209 ταινίες.

      Για πρώτη φορά φέτος θα προβληθούν σ' ένα ενιαίο πρόγραμμα τα έργα των νέων Ελλήνων δημιουργών που μέχρι σήμερα διαγωνίζονταν σε χωριστές κατηγορίες, ανάλογα με τον υλικό φορέα παραγωγής ή την προέλευσή τους.
      Οπως διαπίστωσαν τα μέλη της Προκριματικής Επιτροπής, η ποσοτική αυτή έκρηξη συνοδεύτηκε από ιδιαίτερα αισιόδοξα ποιοτικά χαρακτηριστικά, αφού τόσο από αισθητική όσο και από κατασκευαστική άποψη το επίπεδο ενός μεγάλου αριθμού οπτικοακουστικών έργων αποδείχτηκε

      Σάββατο 7 Ιουλίου 2012

      Διαδραστική δημοκρατία στην Αθήνα του Θουκυδίδη

      Διαδραστική δημοκρατία στην Αθήνα του Θουκυδίδη


      Ημερομηνία δημοσίευσης: 07/07/2012
        "Η Αθήνα, έτσι όπως την αντιλαμβάνεται ο Θουκυδίδης στον Επιτάφιο, ακόμα κι αν την εφηύρε ή την ονειρεύτηκε ο ίδιος, αυτή η Αθήνα, έχει ένα νόημα που μιλά σʼ εμάς ακόμα και σήμερα. Είναι το πολίτευμα, όπου ο λαός έχει την ικανότητα νʼ αλλάξει τα πράγματα, να συστήσει τον δημόσιο χώρο μέσω της δράσης. Εμείς επιχειρούμε ένα αναστοχαστικό πλαίσιο, όπου η έννοια της δημοκρατίας ξανασυζητιέται σε αντιπαράθεση με τον συναισθηματικό λόγο των πολιτών, όπως αρθρώνεται στον δημόσιο χώρο σήμερα, στα καφενεία, στους δρόμους, στις πλατείες της πόλης" λέει η σκηνοθέτης Άντζελα Μπρούσκου εξηγώντας το πλαίσιο στο οποίο κινείται ο "Επιτάφιος", η παράσταση δράση που παρουσιάζει το "Θέατρο Δωματίου" και η μουσική μπάντα MiniMaximum Improvision τη Δευτέρα και την Τρίτη (9.30 μ.μ.) στην Kunsthalle Athena (Κεραμεικού 28, Κεραμεικός - Μεταξουργείο).
        Ο "Επιτάφιος" μέσα από την παράσταση της ομάδας "θέατρο Δωματίου" και του συγκροτήματος Mini Maximum Improvision
        Πρόκειται για μια διάλεξη - δρώμενο - συναυλία για τη δημοκρατία, με διαδραστικό χαρακτήρα, όπου η μουσική εγκατάσταση συνδιαλέγεται αφενός με το κείμενο του Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος, το οποίο διαβάζει η Τζίνα Πολίτη, αλλά και με αποσπάσματα από κείμενα του Κορνηλίου Καστοριάδη για τν δημοκρατία και την ελληνική ιδιαιτερότητα, όπως και με ένα γράμμα που βρέθηκε ύστερα από σαφή πρόθεση μιας ανώνυμης υπογράφουσας μέσα στο βιβλίο Αρχαία Ελληνική Δημοκρατία και η Σημασία της Για Μας Σήμερα σε ένα κεντρικό βιβλιοπωλείο της Αθήνας, την εποχή που η χώρα βρίσκεται σε οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση.
        Ο Επιτάφιος θα είναι μια παράσταση ανοιχτή για τη δημόσια απώλεια. Ένα πάπλωμα από ανθρώπινα σώματα και αντικείμενα θα καλύψει την ταράτσα του παλιού κτηρίου της Kunsthalle Athena, μια «δημόσια ταφή» που επωμίζεται την θλίψη της πόλης που θέλει να αρθρώσει λόγο, να συσπειρωθεί, να επανεπιβεβαιώσει τους συγγενικούς δεσμούς της και τις σχέσεις της, να μετατραπεί, ίσως, σε μια αναγέννηση. Έτσι κοινό και καλλιτέχνες "θα συναντηθούμε σε μια από τις παρατημένες, αλλά βασικές αρτηρίες της καρδιάς της πόλης, στο Μεταξουργείο, το ground zero της «τραγωδίας», για να μιλήσουμε για τους «νεκρούς» και την «απώλεια», να τραγουδήσουμε, να πιούμε, να ξαπλώσουμε κάτω στην ταράτσα της Kunsthalle Athena, έναν συμβολικά δημόσιο χώρο, προκειμένου να αφήσουμε ένα ίχνος -δικό μας, και αυτών που αργοπεθαίνουν μαζί μας".