Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2015

Διεθνή εύσημα αλλά και ανησυχία για την ελληνική έρευνα

Διεθνή εύσημα αλλά και ανησυχία για την ελληνική έρευνα

13:49 | 08 Ιαν. 2015
Τελευταία ανανέωση 13:50 | 08 Ιαν. 2015
Έκπληξη αλλά και ανησυχία για το μέλλον προκαλεί στην διεθνή επιστημονική κοινότητα ο ελληνικός άθλος στον τομέα της Έρευνας. Για πόσο ακόμη οι Έλληνες Ερευνητές θα καταφέρνουν, με ηράκλειες προσπάθειες, να ηγούνται σε αποτελέσματα παρά τη λιτότητα; διερωτάται το διεθνές, έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Nature, σε αφιέρωμα για την κατάσταση της Ερευνάς στην Ελλάδα. Παρομοιάζει μάλιστα τα προβλήματα με τα κεφάλια της Λερναίας Υδρας και κάνει λόγο για κεκτημένη ταχύτητα που εξαντλείται.
Το άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 6 Ιανουαρίου, ξεκινάει με τα λόγια  του χημικού μηχανικού Αθανάσιου Κωνσταντόπουλου που είναι επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του πολυβραβευμένου Εργαστηρίου Τεχνολογίας Σωματιδίων & Αερολυμάτων στη Θεσσαλονίκη.
«Η προσπάθεια να διατηρούμε τις υψηλές επιδόσεις των ελληνικών Εργαστηρίων απαιτεί την δύναμη του Ηρακλή αλλά και της αστείρευτη επιμονή του Σίσυφου που είχε καταδικαστεί, στην αιωνιότητα, να σπρώχνει ασταμάτητα μέχρι την κορυφή ενός λόφου, έναν ογκόλιθο και κάθε φορά να τον παρακολουθεί να κυλάει προς τα κάτω», επισημαίνει ο κ. Κωνσταντόπουλος.
Το διεθνές επιστημονικό περιοδικό αναλύει ότι ο τομέας της Έρευνας ήταν από  τους πρώτους που επλήγησαν από την αυστηρή λιτότητα της κρίσης χρέους ήδη από το 2010. Εξηγεί ότι το 2014 η χρηματοδότηση για τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα έχει περικοπεί στο ¼ των επιπέδων του 2009 και οι αποδοχές των ερευνητών έχουν κουτσουρευτεί στο 1/3. Προσθέτει επίσης ότι η φετινή ακαδημαϊκή χρονιά ξεκίνησε με ακόμη μεγαλύτερες περικοπές. Πέρα από την τραγική υποχρηματοδότηση, το Nature, εντοπίζει δύο ακόμη ασθένειες που ταλανίζουν την Έρευνα στην Ελλάδα, την δραματική αύξηση της  μετανάστευσης νέων επιστημόνων και την συνεχώς αυξανόμενη γραφειοκρατία που στραγγαλίζει το ερευνητικό έργο. 
Με συνδυασμένο γράφημα τριών δεικτών, το αναγνωρισμένο επιστημονικό περιοδικό καταδεικνύει την κατακόρυφη πτώση της κρατικής χρηματοδότησης στην Έρευνα και εκφράζει θαυμασμό για την διατήρηση των επιδόσεων σε υψηλό επίπεδο, πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό Μ.Ο. Το 2012, μάλιστα η απήχηση των ελληνικών επιστημονικών δημοσιεύσεων ξεπέρασε τον ευρωπαϊκό Μ.Ο. Ταυτόχρονα το γράφημα δείχνει την αθρόα διαρροή επιστημόνων στο εξωτερικό από το 2010 και μετά. Επισημαίνει επίσης ότι «παρόλο που η Τρόικα θεωρεί την επιστήμη βασική προϋπόθεση για την οικονομική ανάκαμψη, δεν την εξαίρεσε από τα μέτρα λιτότητας. Αντίθετα, επιμένει ότι οι περικοπές, σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις κατάφεραν, σε γενικές γραμμές, να ανανεώσουν την πιο συμβατική έρευνα και το πανεπιστημιακό σύστημα». 
Αναφέρεται στην τραγική φτώχεια στην οποία έχουν περιέλθει τα πανεπιστήμια και επικαλείται δηλώσεις του Θεοδώρου Φορτσάκη Πρύτανη του Καποδιστριακού ότι θα αναγκαστεί να κλείσει τμήματα η κέντρα το επόμενο εξάμηνο αν δεν αυξηθεί η χρηματοδότηση. Παραθέτει επίσης το παράδειγμα του πανεπιστημίου Κρήτης όπου το 50% του προϋπολογισμού για το 2015 μόλις θα καλύψει τις ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα. Στον αντίποδα, επισημαίνει ότι το πανεπιστήμιο κατέκτησε την 48η θέση στην κατάταξη των Times για την Ανώτατη Εκπαίδευση, ότι βρίσκεται ανάμεσα στα 100 καλύτερα νέα πανεπιστήμια και ότι κατετάγη, το 2014, 5ο στην Ευρώπη  στον τομέα των Φυσικών Επιστημών.
Το ρεπορτάζ του Nature, κάνει κριτική και στον τελευταίο νόμο που ψήφισε η Βουλή το Νοέμβριο. Αναφέρεται στις διαμαρτυρίες επιστημόνων ότι δεν δημιουργήθηκε ένας ανεξάρτητος οργανισμός για τη σταθερή στήριξη της βασικής έρευνας όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αντίθετα, όπως λέει, οι Έλληνες ερευνητές εξαρτώνται κυρίως από εξωτερική χρηματοδότηση όπως τα προγράμματα της ΕΕ.
Οι Έλληνες ερευνητές με τους οποίους συνομίλησε το διεθνές περιοδικό, επεσήμαναν και τις τεράστιες δυσλειτουργίες  που προκαλεί η υπαγωγή της έρευνας στον γενικό δημόσιο τομέα. Δυσλειτουργίες που επιβαρύνουν το κράτος με επιπλέον κόστος και  τους επιστήμονες με αφόρητη γραφειοκρατία. Αναφέρει μάλιστα με έκπληξη την υποχρέωση των ερευνητών να καταγράφουν σε μια κεντρική on line πλατφόρμα κάθε δαπάνη μεγαλύτερη του ενός ευρώ!
Το περιοδικό κάνει εκτενή αναφορά και στην διαρροή επιστημόνων στο εξωτερικό και παραθέτει τους υπολογισμούς του οικονομολόγου, Λόη Λαμπριανίδη. «Εκατόν πενήντα χιλιάδες επαγγελματίες με υψηλά προσόντα, ανάμεσά τους και επιστήμονες – κάτοχοι διδακτορικού σε ποσοστό πάνω από 50%- εργάζονται τώρα στην υπόλοιπη Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Οι πιο προσοντούχοι δεν θα επιστρέψουν. Δεκάδες χιλιάδες άλλοι αναζητούν τρόπο να φύγουν».
Το ρεπορτάζ κλείνει με το αισιόδοξο παράδειγμα του Νευροβιολόγου Μάριου Χατζηγεωργίου που έφυγε από το Καίμπριτζ για να αναλάβει θέση ευθύνης στη Κρήτη την όποια μάλιστα παρομοιάζει λίγο ως πολύ σαν τη Silicon Valley της Ελλάδας αφού συγκεντρώνει ευρείας γκάμας ερευνητικά κέντρα. Εκεί, λέει το Nature, παραμένει ζωντανό το πνεύμα της Αθηνάς, της θεάς της σοφίας!
Πηγή: 360pedia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου