Η δυστοπική πραγματικότητα της Καστοριάς
Η Καστοριά βρίσκεται εσχάτως αντιμέτωπη με μια ζοφερή
πραγματικότητα. Η ανεργία καλπάζει, οι νέοι εγκαταλείπουν μαζικά την περιοχή
αναζητώντας ευκαιρίες αλλού, ενώ το δημογραφικό πρόβλημα έχει λάβει διαστάσεις ανεξέλεγκτης κρίσης. Η πόλη και τα γύρω χωριά αδειάζουν, μετατρέποντας έναν άλλοτε ζωντανό
τόπο σε ένα τοπίο εγκατάλειψης .
Η ανεργία, ιδιαίτερα στους νέους, φτάνει σε
τρομακτικά ποσοστά. Οι παραγωγικές δραστηριότητες που κάποτε έδιναν ζωή στην
οικονομία – όπως η γουνοποιία – έχουν σχεδόν εξαφανιστεί ή υπολειτουργούν. Ο πρωτογενής τομέας παραμελημένος (βλέπε φράγμα Νεστορίου). Το
αποτέλεσμα είναι μια συνεχής αιμορραγία του ανθρώπινου δυναμικού της περιοχής,
καθώς όλο και περισσότεροι νέοι μεταναστεύουν είτε σε μεγάλα αστικά κέντρα της
χώρας, είτε στα νησιά, είτε στο εξωτερικό, αφήνοντας πίσω μια πόλη γερασμένη
και χωρίς προοπτική ανανέωσης.
Η εγκατάλειψη από το κεντρικό κράτος (και όχι μόνο από αυτό) είναι
εμφανής. Οι υποδομές παραμένουν στάσιμες, επενδυτικά κίνητρα απουσιάζουν, και
οι τοπικές φωνές συχνά αγνοούνται από τους αρμόδιους φορείς. Η Καστοριά μοιάζει
να έχει ξεχαστεί από την κρατική μέριμνα , εγκλωβισμένη σε έναν φαύλο κύκλο
παρακμής, χωρίς σχέδιο, χωρίς στρατηγική, χωρίς όραμα.
Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της εγκατάλειψης αποτελεί και η άσχημη κατάσταση των δρόμων της. Οι δρόμοι εντός και εκτός της πόλης ειναι σε άσχημη (επιεικώς) κατάσταση , με λακκούβες -παγίδες, καθιστώντας τις μετακινήσεις όχι μόνο δύσκολες, αλλά και επικίνδυνες. Η αδιαφορία για τη συντήρηση του οδικού δικτύου υπονομεύει την καθημερινότητα των κατοίκων, αποθαρρύνει τον τουρισμό και εμποδίζει την ανάπτυξη. Ακόμη και τα βασικά – όπως η ασφαλής πρόσβαση – μοιάζουν πολυτέλεια για την περιοχή...Οι ποδηλάτες δε ,τρέμουν για την ζωή τους.
Να μην ξεχάσω να βάλω στην εξίσωση και το υψηλό
κόστος διαβίωσης κατά τους χειμερινούς μήνες. Το πετρέλαιο θέρμανσης, το ρεύμα
και γενικά τα είδη πρώτης ανάγκης καθίστανται δυσβάσταχτα για μια τοπική
κοινωνία ήδη οικονομικά εξουθενωμένη. Η θέρμανση, που αποτελεί βασική ανάγκη,
γίνεται πλέον πρόβλημα επιβίωσης για πολλούς κατοίκους.
Την ίδια στιγμή , η λίμνη της Καστοριάς – ένα φυσικό
στολίδι και ταυτόχρονα η «προίκα» της πόλης – παραμένει αναξιοποίητη. Αντί να
αποτελεί μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης, οικοτουρισμού και πολιτιστικής ανάδειξης,
παραμελείται, χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης και προστασίας. Το ίδιο
ισχύει και για τα μοναδικά βυζαντινά μνημεία της πόλης, που μένουν στη σκιά,
χωρίς την ανάδειξη και τη συντήρηση που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια
πολιτιστική ταυτότητα με διεθνή απήχηση. Η ανεκμετάλλευτη αυτή δυναμική
αποτελεί χαμένη ευκαιρία για την τοπική κοινωνία και την εθνική πολιτιστική
κληρονομιά.
Μέσα σε αυτό το κοινωνικοοικονομικό αδιέξοδο, ο υπερπληθυσμός
της καφέ αρκούδας στην περιοχή έχει αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα, καθώς τα
ζώα προσεγγίζουν όλο και περισσότερο κατοικημένες περιοχές αναζητώντας τροφή .Η εμφάνιση τους ειναι σχεδόν καθημερνή. Το φαινόμενο αυτό, αποτέλεσμα της εγκατάλειψης της υπαίθρου αλλά και της
απουσίας συστηματικής διαχείρισης της άγριας πανίδας, προκαλεί φόβο και
ανησυχία στους κατοίκους. Χρειάζεται άμεσος και οργανωμένος σχεδιασμός για την
ισορροπία μεταξύ ανθρώπου και φύσης, καθώς και για την προστασία τόσο των ζώων
όσο και των τοπικών κοινοτήτων.
Η Καστοριά σήμερα ζητά ουσιαστική στήριξη, σχέδιο, και μια δίκαιη ευκαιρία για να πάρει μπρος . Η σιωπή δεν είναι λύση. Είναι καιρός η πολιτεία να ακούσει. Και να βάλει την Καστοριά στην ατζέντα της. Να πράξει επιτέλους !!!
Κ. Χατζηφωτιάδης
