Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2021

Θέλουν να κάνουν την Δ.Μακεδονία χωματερή καρκινογόνων υπολειμμάτων

Μονάδα υγειονομικής ταφής αμιαντούχων απορριμμάτων (ΧΥΤΑΜ) για τις ανάγκες ολόκληρης της χώρας και ίσως και των Βαλκανίων, αποφάσισε εν κρυπτώ η Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας και ο Δήμαρχος Σερβίων, στον χώρο εκσκαφής του ανενεργού μεταλλείου αμιάντου (ΜΑΒΕ).

Πρόκειται για μια περιοχή η οποία σύμφωνα με ειδικούς αλλά και την πρωτοβουλία πολιτών που συστάθηκε για να εμποδίσει το έργο, είναι απόλυτα ακατάλληλη.

Αυτές τις μέρες, γίνεται όλο και πιο μαζικό το κίνημα γύρω από την πρωτοβουλία αντιΧΥΤΑΜ, ενώ ο αντιδήμαρχος Σερβίων, αποχώρησε από την παράταξη του δημάρχου, εξαιτίας της διαφωνίας του. Την ίδια ώρα, η εταιρεία που διεκδικεί το έργο «δεν βλέπει» χλωρίδα και πανίδα στην περιοχή αλλά ούτε σεισμικό ρήγμα.


«Ο χώρος είναι δίπλα στον Αλιάκμονα, τα νερά τα υπόγεια ρεύματα που περνάνε μέσα από το ορυχείο χύνονται στον ποταμό. Η περιοχή είναι σεισμογενής, είναι πάνω στο ρήγμα του σεισμού του 1995, 2 χλμ από το επίκεντρο. Ο νόμος απαγορεύει ρητά τη δημιουργία ΧΥΤΑΜ κάτω από αυτές τις συνθήκες» λέει στο tvxs.gr ο Δημήτρης Βαβλιάρας, μέλος της πρωτοβουλίας αντιΧΥΤΑΜ και βραβευμένος φωτογράφος.

«Ο ξεσηκωμός είναι μεγάλος. Όσοι κοινοτάρχες είχαν συνταχθεί με την περιφέρεια, αλλάζουν γνώμη υπό την πίεση των πολιτών».

Χωρίς απόφαση δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου και με συμμετοχή του υπ. Ενέργειας;

Το μεταλλείο αμιάντου (ΜΑΒΕ) που λειτουργούσε στην περιοχή, σταμάτησε τη λειτουργία του τον Μάρτιο του 2000, μετά τις οδηγίες της ΕΕ σχετικά με την απαγόρευση αμιάντου, αφήνοντας πίσω πληγές από απίστευτους ρύπους. Ακολούθησε η δημιουργία ενός προγράμματος  σταδιακών επεμβάσεων για την αποκατάσταση του τόπου από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης.

«Το 2018 είχαν βγάλει απόφαση να θαφτούν μόνο τα προϊόντα αμιάντου που είχε το εργοστάσιο, να γκρεμιστεί και να γίνει αντικατάσταση. Αυτό θέλαμε κι εμείς. Η αποκατάσταση έγινε στο εργοστάσιο κατά 95%,  έμεινε 5 % που είναι στην πραγματικότητα η δουλειά που πρέπει να γίνει με τις  κτιριακές εγκαταστάσεις. Τώρα θέλουν να το κάνουν ΧΥΤΑΜ όλης της Ελλάδος και των Βαλκανίων. Η περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, ο δήμος και προφανώς και η κυβέρνηση» λέει ο Δ. Βαβλιάρας.

Μπορεί το θέμα να μην έχει συζητηθεί ποτέ στο περιφερειακό συμβούλιο, όμως η περιφέρεια έχει συστήσει επιτροπή σχετική, στην οποία  συμμετέχει και εκπρόσωπος του υπουργείου Ενέργειας: «Αυτό μας ανησυχεί. Αν εξαρτάται από την περιφέρεια, ο αγώνας μας θα ματαιώσει τα σχέδια τους. Αν εμπλέκεται το υπουργείο και η κυβέρνηση, φοβάμαι ότι θα μας το επιβάλλουν με τα ΜΑΤ»  λέει ο Δ. Βαβλιάρας.

«Η εταιρεία δεν βλέπει χλωρίδα και πανίδα στην περιοχή αλλά ούτε σεισμικό ρήγμα»

Σύμφωνα με τους κατοίκους της περιοχής, το έργο διεκδικεί η εταιρεία Polyeco ΑΕ. Πρόκειται για την εταιρεία που είχε κάνει την αποκατάσταση των ΜΑΒΕ μετά το 2006, έργο κόστους 20 εκατ. ευρώ. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται να θέλει να κατασκευάσει τον ΧΥΤΑ αμιάντου. Σχετικό βίντεο έχει μάλιστα αναρτήσει εδώ και πολύ καιρό στο youtube.

«Σε αυτά τα βίντεο η εταιρεία μας λέει ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι δεν υπάρχει χλωρίδα και πανίδα και ότι είναι μη σεισμογενής περιοχή. Καταφανέστατα ψέματα! Υπάρχουν και άνθρωποι  και ζώα και ποτάμια. Όταν λέει ότι δεν είναι σεισμογενής τι εννοεί; Είναι πάνω στο ρήγμα, δίπλα στο επίκεντρο του καταστροφικού σεισμού του ΄95» λέει ο Δημήτρης Βαβλιάρας.

Το ίδιο ισχυρίζεται και ο Χρήστος Παπαγεωργίου, Μηχ/κός Μεταλλείων- Μεταλλουργός Μηχ/κός ΕΜΠ. Σε επιστολή που έστειλε στον περιφερειάρχη, περιλαμβάνει στοιχεία σχετικών μελετών.

Μεταξύ άλλων σημειώνει ότι: Σε ό,τι αφορά τη γεωλογία της περιοχής, διευκρινίζεται ότι αυτή καλύπτεται από σερπεντινιωμένα πετρώματα, τα οποία κρίνονται ακατάλληλα να φιλοξενήσουν ΧΥΤΑΜ και πως «Αποκλείεται η δημιουργία ΧΥΤΑ σε: βιοτόπους απειλούμενων οικοσυστημάτων (criticalhabitals), υγροβιότοπους, περιοχές υπερκείμενες καλυμμένου καρστ όπου υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας καταβοθρών ή ακόμα σε περιοχές με υπόγεια μεταλλευτική δραστηριότητα και περιοχές ή ζώνες σεισμικής δραστηριότητα»

 

«Δεν έχουν καταθέσει ούτε μία περιβαλλοντική μελέτη ενώ εμείς έχουμε μελέτες που λένε ότι η περιοχή είναι ακατάλληλη. Ο δήμαρχος Σερβίων έβγαινε στις τηλεοράσεις υπέρ του ΧΥΤΑΜ λέγοντας ότι: όταν μοιράζουν λεφτά, δεν θέλω να είμαι απ’έξω. Αυτά είναι τα επιχειρήματα τους. Ξεκίνησαν να το κάνουν στα κρυφά, πήγαν να το περάσουν έτσι εν μέσω πανδημίας. Τελικά όμως έγινε μεγάλος ξεσηκωμός. Δεν θα τους περάσει» καταλήγει ο Δ. Βαβλιάρας.

Οι «εμβληματικές επενδύσεις» με αφορμή την απολιγνιτοποίηση και οι κάτοικοι που επουλώνουν πληγές

Από την πλευρά της η περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, χρησιμοποιεί το επιχείρημα ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και πως η περιβαλλοντική παρακολούθηση θα γίνει χωρίς την επιβάρυνση των πολιτών:

«Διερεύνηση της δυνατότητας ίδρυσης και λειτουργίας ΧΥΤΑΜ για το σύνολο της επικράτειας, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΥΠΕΚΑ, για τουλάχιστον 25 έτη, ώστε να μην επωμισθεί η Αυτοδιοίκηση το κόστος περιβαλλοντικής παρακολούθησης και συντήρησης, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα και την απαραίτητη επίβλεψη του χώρου. Στη συμφωνία αυτή υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης των 8 εκατ. ευρώ για την τελευταία φάση ολοκλήρωσης του έργου των ΜΑΒΕ με την καθαίρεση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Στη σχετική σύμβαση ανάθεσης της λειτουργίας ΧΥΤΑΜ είναι δυνατόν να συμπεριλαμβάνονται τα κόστη της ετήσιας συντήρησης των έργων (για τουλάχιστον 25 έτη), της περιβαλλοντικής παρακολούθησης και της απαραίτητης επίβλεψης του χώρου. Από τη λειτουργία ΧΥΤΑΜ πανελλαδικής εμβέλειας η τοπική κοινωνία αναμένεται ότι θα αποκομίσει σημαντικά οικονομικά ανταποδοτικά οφέλη λόγω της δημιουργίας πολλών νέων θέσεων εργασίας και της απόδοσης μέρους των κερδών από τη λειτουργία του ΧΥΤΑΜ στον τοπικό ΟΤΑ».

«Με αφορμή τη λεγόμενη απολιγνιτοποίηση βλέπουν συνεχώς το φως της δημοσιότητας προτάσεις, που παρουσιάζονται μάλιστα ως «εμβληματικές επενδύσεις» και φανερώνουν «το Σχέδιο» της Κυβέρνησης η οποία θέλει να κάνει τη Δυτική Μακεδονία μια απέραντη χωματερή» απαντά με τη σειρά της η Αριστερή Συμπόρευση για την Ανατροπή στη Δυτική Μακεδονία.

Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση:«Αυτό αναμένεται να προκαλέσει εφιαλτικές καταστάσεις στην Περιοχή επειδή είναι διαπιστωμένο και γνωστό σε όλους ότι ο αμίαντος είναι βασική αιτία δημιουργίας καρκινογενέσεων.

«Οι κάτοικοι της γύρω Περιοχής τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να ξεπεράσουν τα τεράστια οικονομικά και περιβαλλοντολογικά προβλήματα που δημιούργησε το κλείσιμο του εργοστασίου και των ορυχείων Αμιάντου (ΜΑΒΕ). Η προσπάθεια αυτή γίνεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα (αγροτική καλλιέργεια, κτηνοτροφία, μελισσοκομία) και πρέπει να ενισχυθεί από την Κυβέρνηση, την Περιφέρεια και τον Δήμο»  γράφει η ανακοίνωση της Αριστερής Συμπόρευσης για την ανατροπή στη Δ. Μακεδονία.

«Αντί αυτού παρακολουθούμε να εξελίσσεται μια προσπάθεια επιβολής της κατασκευής και λειτουργίας ΧΥΤΑΜ στο χώρο των πρώην ΜΑΒΕ που παρουσιάζεται μάλιστα ως αναπτυξιακή και αναγκαία. Αυτή τη λύση την προωθούν εκτός από κάποιες ιδιωτικές εταιρείες που έχουν συμφέροντα και η Περιφερειακή Αρχή και ο Δήμαρχος Σερβίων. Χωρίς καμιά συζήτηση με τους κατοίκους της Περιοχής αλλά και χωρίς καμιά συλλογική απόφαση ούτε του Περιφερειακού Συμβουλίου  ούτε του Δημοτικού Συμβουλίου Σερβίων.

Στον αντίποδα είναι οι κάτοικοι της Περιοχής που προσπαθούν να αναπτύξουν αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες αλλά και ήπιες μορφές τουρισμού (Μπουχάρια, Βουνάσα, Αλιάκμονας, λίμνες, μοναστήρια κλπ) και επιστήμονες που προειδοποιούν για τους κινδύνους για το οικοσύστημα και την υγεία των κατοίκων»

Πηγή:https://tvxs.gr/news/ellada/theloyn-na-kanoyn-tin-dmakedonia-xomateri-karkinogonon-ypoleimmaton


Σάββατο 23 Ιανουαρίου 2021

Πανδυτικομακεδονίτικη συνάντηση για την συρρίκνωση του Πανεπιστημίου ΔΜ. Απώντας ο δήμος Καστοριάς!!!

 

Πανδυτικομακεδονίτικη συνάντηση για την συρρίκνωση του Πανεπιστημίου ΔΜ. Απώντας ο δήμος Καστοριάς Καστοριάς

Πανδυτικομακεδονίτικη συνάντηση για την συρρίκνωση του Πανεπιστημίου ΔΜ. Απώντας ο δήμος Καστοριάς Καστοριάς

Με πρωτοβουλία των Πρυτανικών Αρχών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας πραγματοποιήθηκε χθες διαδικτυακή συνάντηση

με τις Πολιτικές Αρχές και τους θεσμικούς φορείς της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας προκειμένου να διαμορφωθεί η κοινή στάση τους αναφορικά με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις».

Οι παρευρισκόμενοι ενημερώθηκαν από τον Πρύτανη, Καθηγητή Θεόδωρο Θεοδουλίδη, για τις θέσεις και τις προτάσεις της Συγκλήτου του Ιδρύματος απέναντι στις εξαγγελίες του Υπουργείου, ενώ έγινε και σύντομη αναφορά στα επιτεύγματα του Ιδρύματος, στην παρεχόμενη ποιοτική εκπαίδευση, στην υψηλού επιπέδου και διεθνώς αναγνωρισμένη έρευνα και στον σύγχρονο τρόπο λειτουργίας των υπηρεσιών του.

Οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν τη διαχρονική υποστήριξη που παρέχουν στο Πανεπιστήμιο και συντάχθηκαν με το Ψήφισμα που έχει εκδοθεί από τη Σύγκλητο. Κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι καθήκον της πολιτείας είναι να ενισχύσει την ανάπτυξη του Πανεπιστημίου, το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ανάπτυξη της περιφέρειας. Τούτο άλλωστε προβλέπεται τόσο στη Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης όσο και στο Master Plan για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, όπου το Πανεπιστήμιο αναγνωρίζεται ως κύριος πυλώνας για την αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της περιοχής. 

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι βουλευτές της Δυτικής Μακεδονίας συμφώνησαν να προγραμματιστεί άμεσα συνάντησή τους με την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Εκτός από τον Πρύτανη και τους Αντιπρυτάνεις Καθηγητές Νικόλαο Σαριαννίδη, Στέργιο Μαρόπουλο, Γεώργιο Ιορδανίδη και Άννα Σπύρτου, στη διαδικτυακή συνάντηση συμμετείχαν:

  1. Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας κ. Γεώργιος Κασαπίδης
  2. Ο Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης κ. Ευστάθιος Κωνσταντινίδης
  3. Η Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης κ. Βρυζίδου Παρασκευή
  4. Ο Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης κ. Παπαδόπουλος Μιχάλης
  5. Η Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης κ. Βέττα Καλλιόπη
  6. Ο Βουλευτής Π.Ε. Φλώρινας κ. Ιωάννης Αντωνιάδης 
  7. Η Βουλευτής Π.Ε. Φλώρινας κ. Θεοπίστη Πέρκα
  8. Ο Βουλευτής Π.Ε. Καστοριάς κ. Τζηκαλάγιας Ζήσης
  9. Η Βουλευτής Π.Ε. Καστοριάς κ. Ολυμπία Τεληγιορίδου
  10. Ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Καστοριάς κ. Δημήτριος Σαββόπουλος
  11. Ο Δήμαρχος Κοζάνης  κ. Λάζαρος Μαλούτας
  12. Ο Δήμαρχος Φλώρινας κ. Βασίλης Γιαννάκης
  13. Ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Γεώργιος Δασταμάνης
  14. Η Αντιδήμαρχος Παιδείας του Δήμου Εορδαίας κ. Σεβαστού Ζαφειρούλα
  15. Ο Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου-Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας  κ. Στέργιος Κιάνας
  16. Ο Πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτικής Μακεδονίας κ. Δημήτριος Κοεμτζόπουλος
  17. Ο Γενικός Γραμματέας Εμποροβιοτεχνικού Επιμελητηρίου Κοζάνης κ. Ευθύμιος Χασιώτης
  18. Ο Πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας κ. Θεόδωρος Σιόγκας
  19. Ο Πρόεδρος Επιμελητηρίου Γρεβενών κ. Νικόλαος Ράμμος
  20. Η Κ. Σουλτάνα Βεντούλη, Δημοτική Σύμβουλος στο Δήμο Κοζάνηγρ τυπου πανεπιστημιου

Διημερίδα ESR 2021- Σάββατο 23/1/2021 (09.30-16.00

 

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2021

Βράζει όλη η Παιδεία με τα μέτρα του ΥΠΑΙΘ σε σχολεία και σχολές

 Χρήστος Κάτσικας


Η Κεραμέως τους ένωσε όλους: Αύριο, Πέμπτη, πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο

Φοιτητικοί Σύλλογοι, Ενώσεις Γονέων, ΟΛΜΕ, Σύλλογοι δασκάλων και μαθητές καλούν σε πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο την Πέμπτη 21 Γενάρη στις 12 το μεσημέρι στο Σύνταγμα, κόντρα στην ακινησία και στη συμβιβαστική γραμμή των «συμβολικών κινητοποιήσεων».

Σε ανακοίνωσή της η ΟΛΜΕ σημειώνει ότι καλεί τους καθηγητές σε εβδομάδα πολύμορφης δράσης και κινητοποιήσεων με επίκεντρο το συλλαλητήριο στα Προπύλαια την Πέμπτη 21/1 στις 12 το μεσημέρι με δασκάλους, φοιτητές, γονείς και μαθητικές πρωτοβουλίες.

Για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, οι εκπαιδευτικοί φορείς που αναφέρονται και στις τρεις εκπαιδευτικές βαθμίδες, δηλώνουν την αντίθεσή τους στα μέτρα του ΥΠΑΙΘ και επιχειρούν να συντονίσουν τις αντιδράσεις τους σε κοινό αγωνιστικό και παρατεταμένο βηματισμό με μαζικές διαδηλώσεις και απεργιακές κινητοποιήσεις, με πρώτο σταθμό το πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο της Πέμπτης.

«Βράζουν» φοιτητές, εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές

Βεβαίως η κίνηση αυτή δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Μήνες τώρα «βράζει» το καζάνι της εκπαίδευσης, καθώς η Νίκη Κεραμέως και η κυβέρνηση δεν έχουν σταματήσει να ρίχνουν ξύλα στη φωτιά.

Μήνες τώρα, όλες οι βαθμίδες της εκπαίδευσης και το ζωντανό τους στοιχείο, από την πρώτη τη μικρή του νηπιαγωγείου έως τα ΑΕΙ, από τους δασκάλους έως τους φοιτητές και από τους μαθητές και τους γονείς έως τους καθηγητές, δέχονται ομοβροντία αντιδραστικών νομοθετημάτων που αλλάζουν δραματικά το εκπαιδευτικό τοπίο, καθώς το μπολιάζουν με το στοιχείο της εμπορευματοποίησης και της ιδιωτικοποίησης.

Εν μέσω πανδημίας, συνεχίζει ακάθεκτη το έργο της κατεδάφισης της Δημόσιας Εκπαίδευσης, βάζοντας στο στόχαστρο τώρα τα ΑΕΙ και το οργανωμένο φοιτητικό κίνημα, φέρνοντας για ψήφιση νέο πακέτο μέτρων. Αφού πρώτα νομοθέτησε την κατάργηση του ασύλου, νομιμοποιώντας τον αυταρχισμό και την καταστολή στον χώρο των πανεπιστημίων, καθώς και το χουντονόμο για τις διαδηλώσεις, τώρα προχωρά ένα βήμα παραπέρα θεσπίζοντας την πανεπιστημιακή αστυνομία. Είναι ακόμα ένα αντιδημοκρατικό μέτρο που στόχο έχει να χτυπήσει βάναυσα τον φοιτητικό συνδικαλισμό. Αποτελεί προέκταση των ευρύτερων κυβερνητικών σχεδιασμών για το χτύπημα του συνδικαλιστικού κινήματος, την χειραγώγηση των συνδικάτων, τον ενταφιασμό των δικαιωμάτων στη διαδήλωση και την απεργία.

Στο ίδιο πακέτο μέτρων η κυβέρνηση της Ν.Δ., επαναφέρει για πολλοστή φορά, τις διαγραφές των λεγόμενων «αιώνιων» φοιτητών, ένα ακόμα ταξικό μέτρο που οδηγεί στην πειθάρχηση, στην παραπέρα εντατικοποίηση των σπουδών, με τελικό και διακηρυγμένο στόχο να σπουδάζουν ολοένα και λιγότεροι. Πολλές φορές οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. προσπάθησαν να εφαρμόσουν το συγκεκριμένο μέτρο για να οδηγήσουν τους φοιτητές των πιο φτωχών λαϊκών στρωμάτων που υποχρεώνονται να εργάζονται, στην πρόωρη εγκατάλειψη των σπουδών τους. Η μαζική αντίσταση του φοιτητικού κινήματος απέκρουσε αγωνιστικά τα μέτρα αυτά και τα κατέστησε ανεφάρμοστα, υπερασπίζοντας το δικαίωμα όλων στις σπουδές.

Στα μισά μιας κουτσουρεμένης σχολικής χρονιάς, την ώρα που τα Γυμνάσια και Λύκεια παραμένουν κλειστά εδώ και τρεις μήνες, με βαρύτατες συνέπειες για τους μαθητές και ενώ δεκάδες χιλιάδες υποψήφιοι προετοιμάζονται για να δώσουν σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες τη μάχη των πανελληνίων, το ΥΠΑΙΘ προκλητικά και αδιαφορώντας πλήρως για τις αγωνίες των νέων, αλλάζει τον τρόπο εισαγωγής στα πανεπιστήμια.

Πιστή στις προεκλογικές της δεσμεύσεις, η κυβέρνηση θεσπίζει ένα νέο ακόμα πιο ταξικό σύστημα πρόσβασης, εγκαινιάζοντας την «ελάχιστη βάση εισαγωγής», η οποία θα καθορίζεται από τις σχολές μαζί με το περίφημο «διπλό μηχανογραφικό». Το μέτρο αυτό έρχεται να προσθέσει νέους ταξικούς φραγμούς στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να αποκλείσει πολλές χιλιάδες φοιτητών. Σε συνδυασμό μάλιστα με τη δραστική μείωση των εισακτέων, η τριτοβάθμια εκπαίδευση οδηγείται σε σημαντική συρρίκνωση, σύμφωνα με το νεοφιλελεύθερο δόγμα της κυβέρνησης της Ν.Δ. πως «οι σπουδές δεν είναι για όλους». Βέβαια, την ίδια στιγμή προσφέρει απλόχερα δώρα στους σχολάρχες των κολεγίων, εξισώνοντας σε μια νύχτα τους τίτλους που προσφέρουν με τα πτυχία των ΑΕΙ, κουρελιάζοντας στην πράξη το Σύνταγμα και το άρθρο 16.

Την ίδια ώρα, το ΥΠΑΙΘ εξακολουθεί να μην λαμβάνει κανένα μέτρο προστασίας για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, αγνοώντας επιδεικτικά της προτάσεις ΔΟΕ-ΟΛΜΕ, των γονιών και των μαθητών. Το σχέδιο της κυβέρνησης στην όλη διαχείριση της πανδημίας είναι η μετατόπιση της ευθύνης στην κοινωνία και αντίστοιχα την ευθύνη λειτουργίας των σχολείων στους ίδιους τους συλλόγους διδασκόντων.

Πηγή:https://www.efsyn.gr/node/277758

Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2021

Ο διάσημος ιστορικός Γουβάλ Νώε Χαράρι προειδοποιεί: Έρχεται μια ψηφιακή δικτατορία

 

Η τεχνολογία, ιδίως οι δύο αιχμές της, η τεχνητή νοημοσύνη και η βιοτεχνολογία, μπορούν να διαβρώσουν τα θεμέλια της δημοκρατίας και να υποσκάψουν την ελευθερία και την ισότητα, ευνοώντας τη συγκέντρωση δύναμης στα χέρια μιας μικρής ελίτ, η οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια σύγχρονη τυραννία, μια ψηφιακή δικτατορία.


Αυτό προειδοποιεί ο διάσημος ισραηλινός ιστορικός Γουβάλ Νώε Χαράρι, συγγραφέας των μπεστ-σέλερ (και στη χώρα μας) "Sapiens" και "Homo Deus", στο νέο βιβλίο του «21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα», το οποίο μόλις κυκλοφόρησε.


Ο Χαράρι θυμίζει ότι δεν υπάρχει τίποτε αναπόφευκτο και μη αναστρέψιμο στις σημερινές δημοκρατίες, οι οποίες, παρά τις επιτυχίες τους, αποτελούν ένα «ανοιγοκλείσιμο» του ματιού στον μακρύ ιστορικό χρόνο. Οι μοναρχίες, οι ολιγαρχίες και άλλες μορφές αυταρχικής διακυβέρνησης έχουν υπάρξει για πολύ περισσότερο καιρό -και συνεχίζουν να υπάρχουν σήμερα σε ουκ ολίγες χώρες.


Τα ιδανικά της ελευθερίας και της ισότητας είναι πολύ πιο ευάλωτα από ό,τι νομίζουμε, συνεπώς υπάρχει κίνδυνος να αποδειχθούν εφήμερα, κυρίως λόγω των νέων τεχνολογιών. Ήδη, όπως λέει, στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα η φιλελεύθερη δημοκρατία φαίνεται να χάνει σταδιακά την αξιοπιστία της, καθώς «στριμώχνεται» το μεγάλο στήριγμά της, η μεσαία τάξη, ενώ παράλληλα σε αρκετές χώρες ο πολιτικός λόγος γίνεται ολοένα πιο διχαστικός, δημαγωγικός και αυταρχικός.


Εν μέρει αυτό οφείλεται στο ότι αλλάζει πλέον η τεχνολογία που έως τώρα στήριζε τη δημοκρατία. Οι νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η βιοτεχνολογία, ευνοούν πια αντιδημοκρατικές επιλογές. Οι δύο αυτές τεχνολογίες από κοινού θα προκαλέσουν άνευ προηγουμένου αναστατώσεις στην ανθρώπινη κοινωνία, σε σημείο που η δημοκρατία και η ελεύθερη αγορά μπορεί να χάσουν το νόημά τους.


Σύμφωνα με τον Χαράρι, ο μέσος άνθρωπος αισθάνεται ολοένα λιγότερο -αντίθετα με το παρελθόν- ότι αποτελεί «τον ήρωα του μέλλοντος». Εν έτει 2018, κατακλύζεται πια από όρους (μηχανική μάθηση, γενετική μηχανική, blockchain κ.α.), που αισθάνεται ότι κατά βάση δεν τον αφορούν. 


Στον 20ό αιώνα οι μάζες εξεγέρθηκαν ενάντια στην εκμετάλλευση, ενώ σήμερα αισθάνονται μάλλον άσχετες με ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Οι λαϊκίστικες εξεγέρσεις του 21ου αιώνα ίσως γίνουν ενάντια όχι σε μια οικονομική ελίτ που εκμεταλλεύεται τους ανθρώπους, αλλά σε μια ελίτ που δεν τους χρειάζεται πια (π.χ. χάρη στα ρομπότ). 


Οι τεχνολογικές επαναστάσεις της πληροφορικής και της βιοτεχνολογίας που συνεχώς κερδίζουν έδαφος, χωρίς καν οι πολίτες να το συνειδητοποιούν, σε λίγες δεκαετίες θα φέρουν αντιμέτωπη την ανθρωπότητα με τις δυσκολότερες δοκιμασίες που έχει ποτέ αντιμετωπίσει, όπως εκτιμά ο ισραηλινός ιστορικός.


Υποσχόμενη παλαιότερα ένα μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας στους πάντες, η φιλελεύθερη δημοκρατία συμφιλίωσε το προλεταριάτο με την αστική τάξη, τους πιστούς με τους άθεους, τους γηγενείς με τους μετανάστες, τους Ευρωπαίους με τους Ασιάτες. Όμως, αυτή τη φορά τα μηχανήματα με τεχνητή νοημοσύνη απειλούν για τα καλά τις θέσεις εργασίας των ανθρώπων και η συμφιλίωση κάποια στιγμή μπορεί να καταστεί ανέφικτη πια. 


Για λίγες ακόμη δεκαετίες οι άνθρωποι θα έχουν το πάνω χέρι, αλλά είναι θέμα χρόνου οι έξυπνες μηχανές να κάνουν σχεδόν τα πάντα καλύτερα από εμάς. Ήδη από τώρα, που οι άνθρωποι συνεργάζονται με τους υπολογιστές, είναι ολοένα πιο δύσκολο να βρουν δουλειά οι ανειδίκευτοι, ενώ η απασχόληση γίνεται δυνατή σε ολοένα χαμηλότερους μισθούς.


Οι μηχανές με νοημοσύνη έχουν κιόλας δύο πλεονεκτήματα έναντι των ανθρώπων: συνδεσιμότητα και δυνατότητα εύκολης αναβάθμισης των δυνατοτήτων τους. Αν π.χ. βρεθεί μια νέα ασθένεια ή ένα νέο φάρμακο, δεν είναι δυνατό να ενημερωθούν άμεσα οι άνθρωποι γιατροί όλου του κόσμου. Αλλά οι απανταχού έξυπνες μηχανές-γιατροί μπορούν να ενημερωθούν σε κλάσματα του δευτερολέπτου και, επιπλέον, να επικοινωνούν μεταξύ τους διαδικτυακά για να αξιολογούν ένα νέο ιατρικό περιστατικό. 

 

 

Μια νέα «άχρηστη» τάξη

 

Όσο κι αν οι άνθρωποι πασχίζουν να εκπαιδεύονται δια βίου για να μη μείνουν πίσω και όσο κι αν «εφευρίσκουν» ξανά τον εαυτό τους, δύσκολα θα ανταγωνισθούν τις έξυπνες μηχανές στο μέλλον. Έως το 2050 μια νέα «άχρηστη τάξη», ένα νέου τύπου προλεταριάτο, μπορεί να έχει αναδυθεί, αν μη τι άλλο επειδή πολλοί άνθρωποι θα έχουν εγκαταλείψει κάθε νοητική προσπάθεια να μαθαίνουν νέες δεξιότητες για να βρίσκουν δουλειά.


Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι ίδιες τεχνολογίες που μπορούν να καταστήσουν οικονομικά περιττούς δισεκατομμύρια ανθρώπους, κάνουν πιο εύκολη την παρακολούθηση και τον έλεγχο των ανθρώπων, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τις ψηφιακές διδακτορίες. Με άλλα λόγια, κατά τον Χαράρι, καθώς πολλοί άνθρωποι χάνουν την οικονομική αξία τους, θα χάνουν παράλληλα και την πολιτική δύναμή τους.


Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα εργαλείο και ένα όπλο αλλιώτικο και πιο ισχυρό από κάθε άλλο έως τώρα. Σχεδόν σίγουρα θα επιτρέψει στους ήδη ισχυρούς να γίνουν πολύ πιο ισχυροί. Ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι να εξεγερθεί η τεχνητή νοημοσύνη ενάντια στους ανθρώπους, αλλά να υπακούει πάντα τους ανθρώπους αφέντες της, κάνοντάς τους πολύ πιο δυνατούς. 


Ήδη, όπως λέει ο Χαράρι, στον κόσμο της υψηλής τεχνολογίας δεν υπάρχει -παρά τα φαινόμενα- τίποτε ιδιαίτερα δημοκρατικό. Η παρακολούθηση συμβαδίζει με την ελευθερία, η χειραγώγηση και ο καμουφλαρισμένος έλεγχος με τις νέες μορφές συμμετοχικότητας. 


Αν και ισραηλινός, ο Χαράρι επισημαίνει ότι το Ισραήλ αποτελεί χώρα ηγέτη στο πεδίο της ψηφιακής παρακολούθησης και έχει δημιουργήσει στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη το πρωτότυπο ενός καθεστώτος καθολικής παρακολούθησης. Οποτεδήποτε οι Παλαιστίνιοι κάνουν ένα τηλεφώνημα ή μια ανάρτηση στο Facebook, κάποιο ισραηλινό μικρόφωνο, κάμερα, drone ή κατασκοπευτικό λογισμικό τούς παρακολουθεί και μετά ένας αλγόριθμος αναλύει τα στοιχεία, βοηθώντας τις ισραηλινές αρχές να εντοπίζουν έγκαιρα -και να ‘εξουδετερώνουν' (βλ. σκοτώνουν)- όποιον θεωρούν μεγαλύτερη απειλή.


Ουκ ολίγες χώρες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων αρκετές δημοκρατίες, βαδίζουν στον ίδιο δρόμο της εκτεταμένης ψηφιακής-ηλεκτρονικής παρακολούθησης των πάντων. Όπως λέει ο Χαράρι, αυτό που σήμερα βιώνουν οι Παλαιστίνιοι, μπορεί να συνιστά απλώς μια πρόγευση αυτού που τελικά θα βιώσουν δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη.


Η σύγκρουση ανάμεσα στη δημοκρατία και στη δικτατορία στην πραγματικότητα δεν είναι μια σύγκρουση ανάμεσα σε δύο διαφορετικά ηθικά συστήματα αλλά δύο διαφορετικά συστήματα επεξεργασίας δεδομένων. Η δημοκρατία κατανέμει ευρύτερα τις πληροφορίες και την επεξεργασία τους, άρα τις αποφάσεις και τις εξουσίες, ενώ η διδακτορία τις συγκεντρώνει σε λίγα χέρια. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί κάλλιστα να γείρει τη ζυγαριά προς τη δεύτερη, παρόλο που επιφανειακά θα παραμείνει η δημοκρατική πρόσοψη των ελεύθερων εκλογών ή των ελεύθερων καταναλωτικών και άλλων επιλογών (σε όσες χώρες υπάρχουν ήδη αυτές οι ελευθερίες…).


Στον 20ό αιώνα η τεχνολογία είχε λιγότερες δυνατότητες, πράγμα που ευνοούσε τη δημοκρατία. Κανείς και κανένα μηχάνημα δεν είχε την ικανότητα να επεξεργασθεί όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες γρήγορα και σωστά. Γι' αυτό, άλλωστε, η Σοβιετική Ένωση με τον κεντρικό προγραμματισμό της υστερούσε οικονομικά και έπαιρνε χειρότερες αποφάσεις σε σχέση με τη Δύση που βασιζόταν στην αποκεντρωμένη ελεύθερη οικονομία. 

 

 

Έξυπνη τεχνολογία για δικτατορίες

 

Όμως στον 21ο αιώνα η τεχνητή νοημοσύνη με τις πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες αρχίζει να γέρνει το εκκρεμές προς την πλευρά της δικτατορίας. Ένα κράτος μπορεί πλέον πιο εύκολα να είναι μοντέρνο, παραγωγικό και αυταρχικό, καθώς τεράστιοι όγκοι δεδομένων είναι δυνατό να υποστούν επεξεργασία κεντρικά. Όσα περισσότερα στοιχεία έχει ένας αλγόριθμος στη διάθεσή του, τόσο καλύτερα δουλεύει. Έτσι, τα συγκεντρωτικά συστήματα ίσως αποδειχθούν τελικά πιο αποδοτικά από τα αποκεντρωμένα.


Μια αυταρχική κυβέρνηση π.χ. που θα διατάξει τους πολίτες της να δώσουν δείγματα DNA και άλλα προσωπικά ιατρικά δεδομένα σε μια κεντρική βάση δεδομένων, θα έχει τεράστιο πλεονέκτημα έναντι άλλων χωρών που διαφυλάσσουν τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών τους. 


Παράλληλα, χάρη στη νέα τεχνολογία θα ενταθούν οι προσπάθειες να επηρεασθούν τα συναισθήματα και οι προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Έτσι, η δημοκρατία θα μεταλλαχθεί σε ένα «κουκλοθέατρο», όπου κάποιες ελίτ αφανώς θα έχουν την τεχνολογική δυνατότητα να χειραγωγούν τους πολίτες-ψηφοφόρους, π.χ. χάρη σε εντεταλμένες ορδές από ρομπότ λογισμικού (bots), που θα περιφέρονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να «πουλήσουν» μια ιδεολογία, έναν πολιτικό ή μία ψευδή είδηση. Ήδη έχουμε πάρει μια πρόγευση περί αυτού.


Ασφαλώς ορισμένες νέες τεχνολογίες, όπως το blockchain (η βάση των κρυπτονομισμάτων), ευνοούν την αποκέντρωση των πληροφοριών, των διαδικασιών και των εξουσιών, αλλά είναι αβέβαιο κατά πόσο όντως θα αντισταθμίσουν τη συγκεντρωτική τάση της τεχνολογίας. Ο Χαράρι θυμίζει ότι και το Ίντερνετ αρχικά είχε εξυμνηθεί ως ελευθεριακή πανάκεια, αλλά σήμερα περισσότερο στηρίζει την συγκεντρωτική εξουσία, παρά απελευθερώνει τους ανθρώπους.


Ακόμη κι αν κάποιες κοινωνίες παραμείνουν επιφανειακά δημοκρατικές, οι ολοένα αποτελεσματικότεροι αλγόριθμοι που θα «τρυπώσουν» παντού, θα μεταφέρουν ολοένα περισσότερη εξουσία από τους μεμονωμένους ανθρώπους στις δικτυωμένες έξυπνες μηχανές, ιδίως όταν επεκταθεί το Διαδίκτυο των Πραγμάτων. 


Μάλιστα, πιθανότατα οι περισσότεροι άνθρωποι πρόθυμα θα παραδώσουν στους αλγόριθμους ολοένα μεγαλύτερη εξουσία πάνω στις ζωές τους, όταν πια έχουν πεισθεί από προσωπική εμπειρία ότι μπορούν να εμπιστευθούν την τεχνητή νοημοσύνη περισσότερο από την ανθρώπινη. Αν π.χ. τα αυτόνομα οχήματα στους δρόμους κάνουν λιγότερα ατυχήματα από τους ανθρώπους οδηγούς ή αν οι υπολογιστές κάνουν ταχύτερες και ακριβέστερες ιατρικές διαγνώσεις. 


Ήδη χρειάσθηκαν μόνο δύο δεκαετίες, θυμίζει ο Χαράρι, ώστε δισεκατομμύρια άνθρωποι να εμπιστεύονται τον αλγόριθμο αναζήτησης της Google για να βρίσκουν αξιόπιστες πληροφορίες ή για να τους καθοδηγεί τυφλά σε μια πόλη προκειμένου να φθάσουν στον προορισμό τους. 


Το κεντρικό δόγμα της δημοκρατίας και του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς είναι ότι στο επίκεντρο βρίσκεται το αυτόνομο άτομο με τις ελεύθερες επιλογές του που παίρνει αποφάσεις. 


Αλλά η τεχνητή νοημοσύνη έρχεται να υποσκάψει αυτό ακριβώς το δόγμα, διεκδικώντας αυτή το δικαίωμα να παίρνει για λογαριασμό των ανθρώπων καλύτερες αποφάσεις για την υγεία τους, τη μόρφωσή τους, την ασφάλειά τους, την εργασία τους, ακόμη και για την ανεύρεση συντρόφου. Κάπως έτσι, προειδοποιεί ο Χαράρι, ίσως φθάσει μια στιγμή που οι ελεύθερες εκλογές και οι ελεύθερες αγορές θα χάσουν πια το νόημά τους… 


Τι μπορεί να γίνει; Μεταξύ άλλων, προτείνει να δοθεί προτεραιότητα στην κατανόηση του τρόπου που λειτουργεί ο ανθρώπινος νους και η συνείδηση, ώστε να καλλιεργηθεί η σοφία και η συμπόνια, ενώ παράλληλα να δοθεί σκληρή πολιτική μάχη για να τεθεί υπό κοινωνικό έλεγχο η κατοχή και κυκλοφορία των δεδομένων. 

 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Παύλος Δρακόπουλος


και 


Πηγή:https://www.enallaktikos.gr/Article/42097/o-diashmos-istorikos-goybal-nwe-harari-proeidopoiei-erhetai-mia-pshfiakh-diktatoria

ΥΠΑΙΘ: Διευθυντικό δικαίωμα οι απολύσεις εκπαιδευτικών

 

Χρήστος Κάτσικας


Τέτοιο μπαράζ νομοθετικών μέτρων δεν έχει ξαναγίνει μεταπολιτευτικά! Και μάλιστα εν μέσω πανδημίας! Προφανώς το ΥΠΑΙΘ και η κυβέρνηση βγάζουν από το συρτάρι τα πιο ανεκπλήρωτα σχέδια του ΟΟΣΑ και του ΣΕΒ, που μέχρι πριν από λίγο καιρό ούτε στα όνειρά τους δεν μπορούσαν να δουν να υλοποιούνται.

Και τώρα αξιοποιώντας την πανδημία, το ΥΠΑΙΘ κινείται με τη λογική «τώρα που βρήκαμε παπά, ας θάψουμε πέντ' έξι».

Μόλις πριν λίγες μέρες και καθώς η εκπαιδευτική κοινότητα στέκονταν ζαλισμένη από την εξωφρενική αντιστοιχία των πτυχίων των κολεγίων με τα πανεπιστημιακά πτυχία, από τις δραματικές αλλαγές στην εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, την λεγόμενη πανεπιστημιακή αστυνομία, τον εξοστρακισμό των φοιτητών που έχουν καθυστερήσει τις σπουδές τους, το ΥΠΑΙΘ προχώρησε σε νέα παρέμβαση.

Θυμίζουμε ότι το ΥΠΑΙΘ  εισήγαγε, το Φθινόπωρο, νέες εργασιακές σχέσεις γαλέρας στην εκπαίδευση (με το κατάπτυστο άρθρο 24 που συμπεριλήφθηκε στο νομοσχέδιο για την υγεία), νομοθετώντας τη δυνατότητα: «...να προσλαμβάνονται προσωρινοί αναπληρωτές εκπαιδευτικοί ή μέλη Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π., πλήρους ή μειωμένου ωραρίου, με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου τρίμηνης κατ' ελάχιστον διάρκειας...».

Δεν έφτανε που με δικαιολογία την πανδημία προχώρησε για πρώτη φορά σε προσλήψεις με συμβάσεις τρίμηνης διάρκειας, τώρα οξύνει την επίθεση ακόμα περισσότερο και δίνει το δικαίωμα στους διευθυντές εκπαίδευσης να απολύουν αυτούς τους εκπαιδευτικούς κατά την κρίση τους!

Οι 3μηνες συμβάσεις των αναπληρωτών εκπαιδευτικών που το ΥΠΑΙΘ νομοθέτησε, εξευτελίζοντας κάθε εργασιακό δικαίωμα, λήγουν την Τρίτη 19/1 και το ΥΠΑΙΘ, με σχετική εγκύκλιο  καλεί τους διευθυντές Εκπαίδευσης, κατά την κρίση τους,  να ανανεώσουν τις συμβάσεις αυτές ή όχι, που σημαίνει την απόλυση των εκπαιδευτικών. 

Τώρα διευρύνει το διευθυντικό δικαίωμα να απολύει ο διευθυντής εκπαίδευσης κατά την κρίση του, σαν να είναι η εκπαίδευση ιδιωτική επιχείρηση.

Πηγή:https://www.efsyn.gr/node/277409

Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021

Αυτοί είναι οι 18 καλικάντζαροι - Όλα τα ονόματα και τα προφίλ των παράξενων μαλλιαρών τρολ

Αυτοί είναι οι 18 καλικάντζαροι - Όλα τα ονόματα και τα προφίλ των παράξενων μαλλιαρών τρολ



«Έρχονται από τη γης από κάτω. Όλο το χρόνο πελεκούν με τα τσεκούρια να κόψουν το δένδρο που βαστάει τη γης , αλλά όταν κοντεύουν να το κόψουν έρχεται ο Χριστός και μονομιάς ξαναγίνεται το δένδρο και τότε τα δαιμόνια χιμούν στη γης επάνω και πειράζουν τους ανθρώπους» Νικόλαος Πολίτης


Οι καλικάντζαροι ειναι ελληνική δοξασία (αρχαίας καταγωγής) «δαιμόνιων» που σύμφωνα με σύγχρονη δοξασία εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου – 6 Ιανουαρίου).

Αρχηγός τους είναι ο Μαντρακούκος, που είναι κουτσός κι άγριος και ο πιο επικίνδυνος απ” όλη την ομάδα. Ακολουθεί ο Μαγάρας, με την τεράστια κοιλιά του, ο οποίος μαγαρίζει όλα τα φαγητά και τα γλυκά. Επίσης έρχεται ο Κωλοβελόνης, που είναι αδύνατος και σουβλερός σα μακαρόνι και περνά από κλειδαρότρυπες και χαραμάδες. Άλλος είναι ο Κοψαχείλης με τεράστια κοφτερά δόντια, που κρέμονται από το στόμα του. Κανένας δεν μοιάζει με τον άλλο και έχει ο καθένας το κουσούρι του.





Οι καλικάντζαροι έχουν ονόματα σύμφωνα με τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά τους. Πιο συγκεκριμένα:


1) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΛΑΓΑΝΑΣ


Ο Μαλαγάνας θέλει πολύ προσοχή γιατί ξεγελάει τα παιδιά με γλυκόλογα και έτσι καταφέρνει να τους παίρνει τα γλυκά


2) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΤΡΙΚΛΟΠΟΔΗΣ


Ο Τρικλοπόδης έχει χταποδίσιο χέρι που το χώνει παντού και σκουντουφλάνε πάνω του οι άνθρωποι. Του αρέσει πολύ να μπερδεύει τις κλωστές από το πλεχτό της γιαγιάς.


3) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΛΑΝΗΤΑΡΟΣ


Ο Πλανήταρος πλανεύει τους ανθρώπους γιατί μπορεί να μεταμορφώνεται σε ζώο ή σε κουβάρι .


4) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΛΑΠΕΡΔΑΣ


Του Μαλαπέρδα του αρέσει να κατουράει και στα φαγητά την ώρα που μαγειρεύονται. Γι’ αυτό όσες νοικοκυρές τον ξέρουν φροντίζουν να κλείνουν καλά το καπάκι της κατσαρόλας τους.


5) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΓΑΡΑΣ


Ο Μαγάρας έχει μια κοιλιά σαν τούμπανο και αφήνει βρομερά αέρια πάνω στα φαγητά των ανθρώπων.


6) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΜΑΝΤΡΑΚΟΥΚΟΣ


Αυτός ο αρχικαλικάντζαρος την ημέρα κρύβεται στις μάντρες και τη νύχτα βγαίνει και πειράζει τις γυναίκες που περπατούν στο δρόμο. Είναι κοντόχοντρος, τραγοπόδαρος, καραφλός, ασχημομούρης, πιο πολύ απ’ τους άλλους και πολύ επικίνδυνος .


7) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΑΤΑΧΑΝΑΣ


Ο Καταχανάς τρώει διαρκώς και τα πάντα. Ρεύεται και βρομάει απαίσια.


8) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΕΡΙΔΡΟΜΟΣ


Ο Περίδρομος είναι ο άλλος φαταούλας της παρέας.


9) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΟΥΛΟΧΕΡΗΣ


Ο Κουλοχέρης είναι σαραβαλιασμένος, μ’ ένα χέρι κοντό κι ένα μακρύ, κι όλο μπερδεύεται και πέφτει κάτω.


10) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΑΡΩΡΙΤΗΣ


Ο Παρωρίτης έχει μύτη σαν προβοσκίδα και πολύ μαλακή. Εμφανίζεται λίγη ώρα πριν λαλήσει ο πετεινός, αξημέρωτα κι έχει μανία να παίρνει τις φωνές των ανθρώπων.


11) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΓΟΥΡΛΟΣ


Ο Γουρλός έχει τα μάτια του τεράστια σαν αυγά και πεταμένα έξω. Φυσικά δεν του ξεφεύγει τίποτα.


12) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΟΨΟΜΕΣΙΤΗΣ


Ο Κοψομεσίτης είναι κουτσός κα καμπούρης και πιο πολύ απ’ όλους τους άλλους καλικάντζαρους του αρέσουν οι τηγανίτες με το μέλι.


13) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΣΤΑΒΟΛΑΙΜΗΣ


Το χαρακτηριστικό του Στραβολαίμη είναι ότι στριφογυρνάει διαρκώς σα σβούρα το κεφάλι του.


14) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΟΨΑΧΕΙΛΗΣ


Του Κοψαχείλη τα δόντια είναι τεράστια και κρέμονται έξω από τα χείλη του . Του αρέσει να κοροϊδεύει τους παπάδες και γι αυτό φορά συνήθως ένα ψεύτικο καλυμμαύκι.


15) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΩΛΟΒΕΛΟΝΗΣ


Ο Κωλοβελόνης είναι μακρύς σαν μακαρόνι κι έτσι μπορεί εύκολα να περνάει από τις κλειδαρότρυπες κι από τις τρύπες του κόσκινου. Είναι ιδιαίτερα σβέλτος και γρήγορος στις κινήσεις του. Λένε πως ίσως ο Κωλοβελόνης να έχει ουρά που καταλήγει σε βέλος.


16) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΒΑΤΡΑΚΟΥΚΟΣ


Ο Βατρακούκος είναι θεόρατος και ολόιδιος βάτραχος.


17) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΚΑΤΣΙΚΟΠΟΔΑΡΟΣ


Η μεγαλειότητά του είναι φαλακρός και κασιδιάρης κι έχει ένα κατσικίσιο ποδάρι . Είναι κακορίζικος, ελεεινός και γρουσούζης. Όπου βάλει το κατσικίσιο του ποδάρι φέρνει καταστροφή.


18) ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΟΣ ΠΑΓΑΝΟΣ


Η αφεντιά του είναι κουτσός. Λένε μάλιστα πως τον κούτσανε μια κλωτσιά από το γαϊδούρι της Μάρως, μιας χωριατοπούλας που την κυνηγούσε κάποτε ο Παγανός για να την κάνει γυναίκα του, αλλά αυτή κρύφτηκε στα σακιά με το αλεύρι που είχε φορτωμένα στο γαϊδούρι της και κατάφερε να του ξεφύγει. Ο Παγανός έτρεξε μανιασμένος κοντά στο γαϊδούρι και την έψαχνε. Το ζωντανό τότε τρόμαξε τόσο πολύ που άρχισε να κλωτσάει. Μια δυνατή φαίνεται πως έφαγε ο Παγανός και σακατεύτηκε. Ο Παγανός λατρεύει τη στάχτη και γι’ αυτό τρυπώνει από τις καμινάδες. Φοβάται όμως πιο πολύ απ’ όλους τους Καλικάντζαρους τη φωτιά και γι’ αυτό οι νοικοκύρηδες φροντίζουν να μη σβήσει κατά τη διάρκεια του δωδεκαήμερου. Ρίχνουν μάλιστα και αλάτι που κάνει θόρυβο όταν πέσει στη φωτιά, για να τον τρομάξουν ακόμα περισσότερο.


Τα… τρολ


Μορφές σαν αυτές των καλικαντζάρων υπάρχουν σε όλους σχεδόν τους λαούς του κόσμου. Πιο γνωστά είναι τα Νορβηγικά τρολ. Τρολ ονομάζονται τρομακτικά όντα της Νορβηγικής μυθολογίας που πολλές φορές χαρακτηρίζονται και ως ανθρωποφάγα. Τα τελευταία χρόνια ο όρος τρολ χρησιμοποιείται για τους χρήστες του διαδικτύου, που όπως οι καλικάντζαροι, μπαίνουν σε ένα θέμα, μια συζήτηση, μια άποψη για να την καταστρέψουν προσβάλλοντας με κάθε τρόπο τον συντάκτης της.


Τα Φώτα όλα τα πονηρά πνεύματα φεύγουν με τον αγιασμό:


 


O παπάς με την «πρωτάγιαση», με το Σταυρό κι ένα κλωνί βασιλικό γυρίζει στα σπίτια να ραντίσει κάθε δωμάτιο, κάθε κτήμα, αλλά και κάθε ζωντανό, για να φύγει το κακό, το προσωποποιημένο ως Καλικάντζαροι στην πλούσια φαντασία του λαού μας.


Φεύγετε να φεύγουμε


γιατί έφτασε ο τουρλόπαπας


με την αγιαστούρα του


και με την βρεχτούρα του!


Είναι το σκωπτικό άσμα που αντικατοπτρίζει τον τρόμο των θρασύτατων και θρασύδειλων Καλλικατζάρων για το αγιασμένο τούτο νερό που τα μαζεύουν άρον-άρον κι εγκαταλείπουν τον "Πάνω Κόσμο" για να κρυφθούν στα υποχθόνια κελιά τους.


 "Τσοι δώδεκα αγιάζω, τσοι δεκατρείς φωτίζω"


 


Τα τελευταία χρόνια η παράδοση, ή αν θέλετε ο μύθος των καλικάντζαρων, άρχισε σιγά σιγά να ξεθωριάζει. Στο βωμό της εμπορευματοποίησης των αξιών και των παραδόσεων, οι καλικάντζαροι ήταν απλά ο αδύναμος κρίκος, με αποτέλεσμα η σύγχρονη κοινωνία να τους εκτοπίσει. Μπορεί να μη φέρνουν δώρα, να μην ετοιμάζουν ρεβεγιόν, αλλά είναι ό,τι έχει απομείνει από την αγνή παράδοση του τόπου μας... ή μήπως τους στείλαμε εκεί που ξεκίνησε η όλη παράδοση;


Έχουν διάφορες ονομασίες: Λυκοκαντζαραίοι, σκαρικατζέρια, καρκατζέλια, πλανήταροι (Κύπρος), Κάηδες (Σύμη), καλλισπούδηδες, χρυσαφεντάδοι (Πόντος), κωλοβελόνηδες, παρωρίτες ή παραωρίτες (πριν από το λάλημα του πετεινού), παγανά. Με παρεμφερή ονόματα υπάρχουν οι καλικάντζαροι και στους βαλκανικούς λαούς.

Οι καλικάντζαροι είναι μια παλιά παράδοση στην πατρίδα μας. Και σε κάθε τόπο, και πιο πολύ στα χωριά, υπάρχουν χίλιοι θρύλοι και έθιμα γύρο από αυτούς. Εμφανίζονται κάθε Χριστούγεννα. Μερικοί λένε ότι είναι πνεύματα, άλλα καλά και άλλα κακά. Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι είναι παράξενα όντα, μαλλιαρά και ότι τρυπώνουν στα σπίτια από τις καμινάδες. Τις νύκτες πηγαίνουν και κλέβουν τα φαγητά που βρίσκουν και… πιο πολύ τα σύκα γιατί τους αρέσουν πολύ.


Έρχονται την παραμονή των Χριστουγέννων και ζουν ανάμεσά μας 12 ημέρες: την 25,26,27, 28,29,30 και 31 Δεκεμβρίου, την 1,2, 3,4, 5 Ιανουαρίου και φεύγουν των Φώτων.




Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους τώρα που ο Χριστός είναι και εκείνος αβάφτιστος.


29efccd5bedcc5f596e65bf1bd436d0e_XL

Μορφή Χαρακτηριστικά

Ο λαός τους φαντάζεται με διάφορες μορφές κατά περιοχή με κοινό γνώρισμα την ασχήμια τους. Κατά Αραχωβίτικη περιγραφή αυτοί είναι: «κακομούτσουνοι» και «σιχαμένοι», «καθένας τους έχει κι απόνα κουσούρι, άλλοι στραβοί, άλλοι κουτσοί, άλλοι μονόματοι, μονοπόδαροι, στραβοπόδαροι, στραβόστομοι, στραβοπρόσωποι, στραβομούρηδες, στραβοχέρηδες, ξεπλατισμένοι, ξετσακισμένοι και κοντολογής όλα τα κουσούρια και τα σακατιλίκια του κόσμου τα βρίσκεις όλα πάνω τους».

image006goblins-with-glowing-red-eyes-labyrinth-9029050-1920-1080

Συνήθως φαντάζονται νάνοι, αλλά και ψηλοί, σκουρόχρωμοι, με μαλλιά μικρά και ατημέλητα, μάτια κόκκινα, δόντια πιθήκου, δασύτριχοι, χέρια και νύχια πιθήκου, πόδια γαϊδάρου ή το ένα γαϊδάρου και το άλλο ανθρώπινο, (“μισοί γαϊδούρια και μισοί άνθρωποι όπως λένε στη Σύρο) αλλά και σαν «μικροί σατανάδες» – (σατανοπαίδια όπως λένε στη Νάξο), άλλοτε γυμνοί και άλλοτε ρακένδυτοι με σκούφο (οξυκόρυμβο) από γουρουνότριχες και με παπούτσια άλλοτε σιδερένια και άλλοτε με τσαρούχια ή τσαγγία.

Cool-Goblins-goblins-20650336-600-439

Η τροφή τους κυρίως ακάθαρτη: σκουλήκια, βαθράκοι (=βάτραχοι), φίδια, ποντίκια κ.ά. χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποστρέφονται τα εδέσματα του Δωδεκαήμερου.


Είναι πολύ ευκίνητοι ανεβαίνουν στα δένδρα πηδούν από στέγη σε στέγη σπάζοντας κεραμίδια κάνοντας μεγάλη φασαρία.

Και ότι βρουν απλωμένα τα ποδοπατούν. Άμα βρουν ευκαιρία κατεβαίνουν από τις καμινάδες στα σπίτια και μαγαρίζουν τα πάντα.

Σε μερικά μέρη τους καλικάντζαρους τους συνοδεύει η μάνα τους η «Καλικατζαρού» που τους «ορμηνεύει» τι να πειράξουν. Σε κάποια νησιά οι καλικάντζαροι έρχονται με τις γυναίκες τους ή μόνο οι γυναίκες τους οι «καλικαντζαρίνες»! Και προκειμένου οι νοικοκυραίοι να αποφύγουν ένα τέτοιο συρφετό ρίχνουν στα κεραμίδια κομμάτια από χοιρινό ή λουκάνικα ή ξηροτήγανα!

Προέλευση

Κατά διάφορες ελληνικές δοξασίες οι καλικάντζαροι ήταν άνθρωποι με κακιά μοίρα μεταβαλλόμενοι σε δαιμόνια, γίνονται δε καλικάντζαροι αυτοί που έχουν γεννηθεί μέσα στο Δωδεκαήμερο εκτός και αν βαπτισθούν αμέσως, ή εκείνοι στους οποίους ο ιερέας δεν ανέγνωσε σωστά τις ευχές του βαπτίσματος, τα τερατώδη βρέφη, ή κατά τους Σιφναίους όσοι πέθαναν στο Δωδεκαήμερο ή αυτοκτόνησαν, στη Μακεδονία: όσοι δεν έχουν ισχυρό Άγγελο για να τους προστατεύει από τον Σατανά.

goblin_head_study

Διαμονή


Οι καλικάντζαροι έρχονται (βγαίνουν) τη παραμονή των Χριστουγέννων, (στη Σκιάθο: με πλοιάριο, στην Οινόη: με χρυσή βάρκα, στην Ικαρία: επί των φλοιών των καρυδιών) από «το κάτω κόσμο» τον Άδη. Συνήθη μέρη που μένουν μετά τον ερχομό τους είναι οι μύλοι, τα γεφύρια, τα ποτάμια και τα τρίστρατα (μεγάλα μονοπάτια) όπου παραμονεύουν μόνο κατά τη νύκτα και φεύγουν με το τρίτο λάλημα του πετεινού.

toll-troll-jeff-haynie


Εκτός του Δωδεκαήμερου τον υπόλοιπο χρόνο μένουν στα έγκατα της γης και πριονίζουν το δένδρο που κρατά τη γη (παραλλαγή του μυθικού Άτλαντα). Βγαίνουν δε στην επιφάνεια κοντά στο τέλος της εργασίας τους, από το φόβο μήπως τελικά η ετοιμόρροπη γη τους πλακώσει (στη Μακεδονία: για να γιορτάσουν πρόσκαιρα τη νίκη τους), όταν δε κατεβαίνουν βρίσκουν το δένδρο ακέραιο και ξαναρχίζουν το πριόνισμα.


Το δένδρο των Χριστουγέννων συμβολίζει αυτή ακριβώς την ακεραιότητα και τη Θεϊκή δύναμη και προστασία με την παρουσία του Χριστού.


Βλάβες


Γενικά πιστεύεται ότι οι καλικάντζαροι αδυνατούν να βλάψουν τους ανθρώπους αλλά μόνο να τους πειράξουν, ενοχλήσουν ή να τους φοβίσουν αφού θεωρούνται (στη Μακεδονία) μωροί και ευκολόπιστοι.

Λέγεται ότι ανεβαίνουν στους ώμους των ανθρώπων που συναντούν τη νύκτα και προσπαθούν να τους πνίξουν αν δεν αποκριθούν σωστά σε ότι ερωτηθούν ή κατ΄ άλλους τους παρασύρουν σε χορό που όμως τους καλούς χορευτές τους ανταμείβουν ή κατ΄ άλλους παίρνουν τη μιλιά σε όποιον μιλήσει κατά τη συνάντηση μαζί τους.


Επίσης μπαίνοντας στις οικίες απ΄ όπου μπορέσουν μαγαρίζουν τη κουζίνα σε ότι δεν είναι νοικοκυρεμένο, αρπάζουν ενδύματα, «βασανίζουν τις ακαμάτρες… γι΄ αυτό τα κορίτσια το 40ήμερο προσπαθούν να φτιάξουν όσο γίνεται πιο πολύ γνέμα» (Σάμος) ή σκορπούν το αλεύρι, τη τέφρα από το τζάκι τη «δωδεκαμερίτικη» ή «καλικαντζαρήσια» ή «τη στάχτη που δεν άκουσε το εν Ιορδάνη» και που θεωρείται ακατάλληλη για οποιαδήποτε χρήση.


Αποτρεπτικά μέσα


Τα αποτρεπτικά μέσα που λαμβάνονται κατά των Καλικάντζαρων διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:


1. Πράξεις χριστιανικής λατρείας:


α) Το σημείο του Σταυρού στη πόρτα, στα παράθυρα, στις καμινάδες, τους στάβλους και στα αγγεία λαδιού και κρασιού.

β) Ο Αγιασμός των σπιτιών και μάλιστα τη παραμονή των Φώτων.


2. Επωδές: όπως «ξύλα, κούτσουρα, δαυλιά καημένα» (Καλαμάτα) που όταν ακούσουν οι καλικάντζαροι φεύγουν ή η απαγγελία του «Πάτερ ημών….» (τρις).


3. Μαγικές πράξεις: Κάπνισμα με δυσώδεις ουσίες (παλιοτσάρουχου), εμφανή επίδειξη χοιρινού οστού, περίαπτα (χαϊμαλιά) πίσω από τη πόρτα, το μαυρομάνικο μαχαίρι, το αναμμένο δαυλί (“τρεχάτε γειτόνοι με τα δένδρινα δαυλιά” Τριφυλία).

Τη παραμονή των Θεοφανίων τους «ζεματίζουν» από το λάδι που παρασκευάζουν οι νοικοκυρές τηγανίτες (λαλαγγίτες, λουκουμάδες). Όταν όμως συλλάβουν κανένα από τους καλικάντζαρους τον δένουν και τον υποχρεώνουν να μετρήσει τις τρύπες του κόσκινου!

Ιστορικό δοξασίας


Για τη προέλευση αυτών των δαιμόνων υπάρχουν οι ακόλουθες απόψεις:

Από την αρχαία Ελληνική Μυθολογία περί των Σατύρων και του Πάνα (Schmidi).


Από την αρχαία Ελληνική Μυθολογία περί των Κενταύρων (Mayer, Lawson).


Από τη νεώτερη φαντασία των Ελλήνων εξ αφορμής αρχαίων μύθων (Ν. Πολίτης).


Εκ των αιγυπτιακών κανθάρων (Boll, που συμφωνεί και ο Κουκουλές).


Εκ του δυτικού αετώματος του Παρθενώνα (Σβορώνος).


Ως δαιμόνια της εστίας του πυρός (Δεινάκης).



Και στους άλλους χριστιανικούς λαούς εμφανίζονται δοξασίες για δαιμονικά όντα κατά το Δωδεκαήμερο: Λυκάνθρωποι, Στρίγγλες, Μάγισσες, Νόρνες. Παγανά είναι γενικότερα τα εξωτικά και τα φαντάσματα. Paganus σημαίνει τον χωρικό, τον αστράτευτον (παγάνα, παγανιά) και κατόπιν τον εθνικό και μη χριστιανό.

Στα αγγλικά pagan είναι ο ειδωλολάτρης. Και παγανή Κυριακή σημαίνει την Κυριακή που δεν έχει άλλη εορτή. Παγανό αποκαλείται το αβάπτιστο νήπιο. Πιστεύεται ότι τα βρέφη που πέθαναν αβάπτιστα γίνονται παγανά, τελώνια, καλικάντζαροι.

Ο Νικόλαος Πολίτης, στην πραγματεία του «Οι Καλικάντζαροι», έχει τη γνώμη ότι η συνήθεια να μασκαρεύονται από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα «παρέχε το ενδιαφέρον εις την φαντασίαν του λαού να πλάσει τους Καλικάντζαρους.

Ο τρόπος ον ενέπνεον εις τα παιδιά μεν πάντοτε, πολλάκις δε εις τους ενήλικας, προσέδιδε δαιμονιώδη φύσιν εις τους οχληρούς και ταραχώδεις εκείνους πανηγυριστάς των Καλανδών, μέχρις ότου παντελώς συνέχισε και αφομοίωσεν αυτούς προς τα παντοία δείγματα των δεισιδαιμόνων παραστάσεων».


Μας πληροφορεί πως οι άνθρωποι πίστευαν ότι οι Καλικάντζαροι είναι βρικόλακες Ατσιγγάνων. Έτσι εξηγείται και η ονομασία τους. Το πρώτο συνθετικό «Κάλι» είναι ονομασία Ατσιγγάνων. Το δεύτερο συνθετικό είναι ονομασία των Ατσιγγάνων της Αιγύπτου, που ήρθαν στην Ελλάδα τον 14ο αιώνα. Ονομάζονταν «Γαντζάροι». Οι Καλι-Γαντζάροι έγιναν Καλι-Καντάροι με αφομοίωση, που άλλαξε το Καλίγι σε Καλίκι.


Συμβολίζουν το σκοτάδι και ζουν όλο το χρόνο στα έγκατα της γης, προσπαθώντας να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη. Όταν είναι πολύ κοντά να το πετύχουν, την παραμονή των Χριστουγέννων ανεβαίνουν στη γη δημιουργώντας προβλήματα στους ανθρώπους.

Η πίστη για τους καλικαντζάρους ως δαιμονικών όντων που ζουν κάτω από τη γη στηρίζεται στην κοσμοθεωρία περί ακινησίας της γης (το γαιοκεντρικό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο η γη είναι ακίνητη και γύρω της κινούνται τα άλλα ουράνια σώματα. Η γη είναι προσηλωμένη στον θόλο του ουρανού).

Μένουν ανάμεσα στους ανθρώπους 12 μέρες ως την παραμονή των Φώτων αφήνοντας στην ησυχία του το δέντρο της Ζωής να αναβλαστήσει.  Ο λαός τους φαντάζεται μαύρους και άσχημους, κουτσούς, ψηλούς με μάτια κόκκινα, πόδια τραγίσια και σώμα τριχωτό.  Οι άνθρωποι προσπαθούσαν να τους εξουδετερώσουν με διάφορους τρόπους και κυριότερα με τη φωτιά, η οποία καίει συνεχώς στο τζάκι όλο το Δωδεκαήμερο.  Διάλεγαν ένα κούτσουρο («δωδεκαμερίτης», «χριστόξυλο») και μάλιστα από αγκαθωτό δέντρο.  Με τη στάχτη του ράντιζαν το σπίτι ξημερώματα παραμονής Θεοφανείων τρέποντας σε φυγή τα δαιμόνια.

Οι βυζαντινοί είχαν τον βαβουτζικάριον (εφιάλτην). Ο Μιχαήλ Ψελλός γράφει ότι ένας αγράμματος και αφελής έβλεπε και την ημέρα φανταστικά όντα, όπως ο Ορέστης τις Ευμενίδες.

Σύμφωνα με μια παράδοση: «Οι Λυκοκαντζαραίοι έρχονται από τη γης αποκάτου. Ούλο το χρόνο πελεκάν με τα τσεκούρια να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γης. Κόβουν κόβουν όσο που μενέσκει λιγάκι ακόμα ως μια κλωνά άκοπο, και λεν "χάισε να πάμε, και θα πέση μοναχό του". Γυρίζουν πίσω της Βάφτισης, και βρίσκουν το δέντρον ολάκερον, ακέριον μπίτι. Και πάλε κόβουν, και πάλ’ έρχονται κι ούλο φτόνι τη δουλειά κάνουν. Κυρίως κάνουν κακό (πνίγουν) στα αβάφτιστα παιδιά. Και στα νησιά φτάνουν οι καλικάντζαροι. Με το καράβι τους. Κάνουν ζημιές: Χύνουν το νερό, τ’αλεύρι, κατουρούν τη στάχτη. Γι αυτό και βάζουν στη φωτιά ρείκια, αλάτι, που κάνουν κρότο, ή ρίχνουν κανένα πετσί να βρωμάει».

Ο λαός πιστεύει ότι Καλικάντζαροι γίνονται όσοι γεννιούνται το Δωδεκαήμερο, γιατί έχουν συλληφθεί την ίδια μέρα με το Χριστό. Θέλουν να κάνουν κακό στους ανθρώπους. Είναι άσκημοι, κουτσοί, εριστικοί, ανόητοι γιατί δεν βοηθά ο ένας τον άλλον και για το λόγο αυτό είναι αναποτελεσματικοί στο να κάνουν κακό. Όσους περπατούσαν τη νύχτα έξω τους ανάγκαζαν να χορέψουν μαζί τους (είναι χαρακτηριστικό το παραμύθι με τη Μάρω που γύριζε από το μύλο τη νύχτα).