Είδε τον στόχο του μεγαλύτερου αθλήματος
Ημερομηνία: 16/05/2013 13:31
Του Νικηφόρου Βρεττάκου
Το κείμενο που ακολουθεί περιέχεται στο βιβλίο του Πάνου Τριγάζη «Ο Λαμπράκης και το Κίνημα Ειρήνης. Πρόκειται για κείμενο του μεγάλου Έλληνα ποιητή και αγωνιστή της ειρήνης και της δημοκρατίας Νικηφόρου Βρεττάκου (έγραφε επί δύο χρόνια, 1962-1963, το χρονογράφημα στο περιοδικό «Δρόμοι της Ειρήνης» υπό την ρουμπρίκα «Με το ράμφος του περιστεριού»). Το κείμενο είχε δημοσιευθεί στο πλαίσιο ειδικού αφιερώματος του περιοδικού (Ιούνιος 1963) για τον Λαμπράκη, ύστερα από τη δολοφονία του μαραθωνοδρόμου της ειρήνης στη Θεσσαλονίκη στις 22 Μαΐου 1963:
«Υπάρχουν οι μεγάλες αποδείξεις που βεβαιώνουν πως το έθνος υπάρχει. Και τόσο η ζωή όσο και ο θάνατος του Λαμπράκη, υπήρξαν μια τέτοια απόδειξη. Μια λαμπρή απόδειξη που βεβαιώνει πως η χειμαζόμενη αυτή χώρα, η έκθετη στην ασέβεια και στην καταδρομή, η καταπατημένη από τα ίδια της τα σαπρόφυτα, διατηρεί ανέπαφες τις μεγάλες της ρίζες. Πως υπάρχει και πως αντιστέκεται και πως στο βάθος της είναι γιομάτη από ωραίους χυμούς, έτοιμους να τροφοδοτήσουν τους κορμούς αιωνόβιων δέντρων. Πως μέσα της κλείνει μιαν αυτοτελή ζωή, μιαν αυτοτελή μοίρα, έναν αυτοτελή ήλιο.
Πως είναι διάσπαρτη από μαραθωνομάχους που υπερασπίζονται ακόμη την ιδεατή Αθήνα από το πνεύμα των βαρβάρων. Μόνο που οι μαραθωνομάχοι αυτοί είναι λεηλατημένοι από κάθε πανοπλία κι από κάθε μέσο, μόνο πως τους έχουν στερήσει το αγαθό της ελευθερίας, τη λαμπρή προϋπόθεση της ύπαρξης των μαραθωνομάχων. Κι ωστόσο υπάρχουν. Τόσο η ζωή όσο και ο θάνατος του Λαμπράκη, απόδειξε πως υπάρχουν.
Ο νεκρός που έγινε παρηγοριά και μας αποδόθηκε, που έγινε ελπίδα και μας αποδόθηκε, που έγινε πνεύμα της αρετής και μας αποδόθηκε, που έγινε αέρας του ωραίου ελληνικού Μαΐου και ανασάλεψε της ψυχής μας τα φύλλα – τα φύλλα του έθνους, ο ωραίος κι ανιδιοτελής αυτός νεκρός, αξίζει ν΄ανθοστολιστεί με τα ωραιώτερα άνθη που έχουμε και να διατηρηθεί ανθοστολισμένος για όλες τις γενεές που θα περάσουν από τη γη μας αυτή.
Ξεκινώντας από παιδί δεν διέκοψε την επίδοσή του στον αγώνα του καλού. Μπήκε στο στίβο και ποτέ δεν τον εγκατέλειψε. Ανακάλυψε γρήγορα πως ο στίβος αυτός έχει πολλές κατευθύνσεις. Πως δεν τελειώνει πουθενά, πως συνεχίζεται και μέσα στο θάνατο, πως οι δυνάμεις του ανθρώπου δεν εξαντλούνται, επαρκούν για τη διεκδίκηση του πρωταθλήματος πολλών ιερών αθλημάτων, ως το τέλος της φυσικής του ζωής. Πως κι η τελευταία του πνοή ακόμη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατάχτηση ενός αθλήματος: να την κάνεις χαμόγελο πίστης, μπροστά στα ειδεχθή πρόσωπα των δημίων σου.
Μέσα σ΄αυτό το στίβο συνάντησε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από συμπαράσταση, συνάντησε τους απόρους που τους γιάτρευε δωρεάν, συνάντησε την πατρίδα να την διαπομπεύουν σέρνοντάς την τραυματισμένη στους δρόμους, είδε τον κόσμο να πολεμά και να ρημάζεται, είδε την καταστροφή νάρχεται με μεγάλα βήματα κατά πάνω μας. Και σβέλτος όπως ήταν έτρεξε παντού, μέσα στον αιώνιο ανθρώπινο στίβο. Και δεν είχε ανάγκη από επιδοκιμασίες κι από χειροκροτήματα. Τον έφταναν τα χειροκροτήματα που άκουγε μέσα του.
Είδε τέλος το στόχο του μεγαλύτερου αθλήματος, που δεν καταχτάται από έναν κι από δυο κι από τρεις. Που έχει ανάγκη από τη συμμετοχή όλων των λαών της γης, μα που όλοι μαζί θα κινδύνευαν να τον χάσουν χωρίς τις αναμμένες δάδες των πρωτοπόρων του, χωρίς τα μεγάλα βήματα, χωρίς το μεγάλο θάρρος, χωρίς τη μεγάλη ψυχή και τη μεγάλη καρδιά. Είδε το στόχο: «Ειρήνη». Ειρήνη για όλους. Ειρήνη για την Ελλάδα, ειρήνη για τον κόσμο. Ειρήνη για τον άνθρωπο, για το ζώο και για το φυτό. Όλη η ζωή αδελφωμένη μπροστά στον άμεσο κίνδυνο. Πιο μεγάλη κατάχρηση απ΄αυτή δεν υπάρχει. Εμπρός!
Ανέβηκε στον τύμβο του Μαραθώνος. Κι άπλωσε στο στήθος του την επιγραφή: ΕΛΛΑΣ. Ναι, από την κορυφή του τύμβου αυτού κι από την Ελλάδα, τη χώρα αυτή του ηλίου, που «ο Απρίλης με τον έρωτα χορεύουν και γελούνε», που περισσότερο από παντού αλλού διακρίνει κανείς πόσο όμορφος είναι αυτός ο κόσμος για να παραδοθεί χωρίς λόγο στις φλόγες της καταστροφής, έπρεπε – και πρέπει – να ξεκινήσει ο μαραθωνοδρόμος της ανθρωπότητας.
Ο Λαμπράκης μεγαλοπρεπής, αλύγιστος, ισόθεος κατέβηκε τα σκαλοπάτια του τύμβου και ξεκίνησε. Έφτασε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί έπεσε. Από κει συνεχίζει, Εμπρός!
- Μπράβο Λαμπράκη!
- Τρέχα Λαμπράκη!
Η νίκη είναι δική μας.»
«Υπάρχουν οι μεγάλες αποδείξεις που βεβαιώνουν πως το έθνος υπάρχει. Και τόσο η ζωή όσο και ο θάνατος του Λαμπράκη, υπήρξαν μια τέτοια απόδειξη. Μια λαμπρή απόδειξη που βεβαιώνει πως η χειμαζόμενη αυτή χώρα, η έκθετη στην ασέβεια και στην καταδρομή, η καταπατημένη από τα ίδια της τα σαπρόφυτα, διατηρεί ανέπαφες τις μεγάλες της ρίζες. Πως υπάρχει και πως αντιστέκεται και πως στο βάθος της είναι γιομάτη από ωραίους χυμούς, έτοιμους να τροφοδοτήσουν τους κορμούς αιωνόβιων δέντρων. Πως μέσα της κλείνει μιαν αυτοτελή ζωή, μιαν αυτοτελή μοίρα, έναν αυτοτελή ήλιο.
Πως είναι διάσπαρτη από μαραθωνομάχους που υπερασπίζονται ακόμη την ιδεατή Αθήνα από το πνεύμα των βαρβάρων. Μόνο που οι μαραθωνομάχοι αυτοί είναι λεηλατημένοι από κάθε πανοπλία κι από κάθε μέσο, μόνο πως τους έχουν στερήσει το αγαθό της ελευθερίας, τη λαμπρή προϋπόθεση της ύπαρξης των μαραθωνομάχων. Κι ωστόσο υπάρχουν. Τόσο η ζωή όσο και ο θάνατος του Λαμπράκη, απόδειξε πως υπάρχουν.
Ο νεκρός που έγινε παρηγοριά και μας αποδόθηκε, που έγινε ελπίδα και μας αποδόθηκε, που έγινε πνεύμα της αρετής και μας αποδόθηκε, που έγινε αέρας του ωραίου ελληνικού Μαΐου και ανασάλεψε της ψυχής μας τα φύλλα – τα φύλλα του έθνους, ο ωραίος κι ανιδιοτελής αυτός νεκρός, αξίζει ν΄ανθοστολιστεί με τα ωραιώτερα άνθη που έχουμε και να διατηρηθεί ανθοστολισμένος για όλες τις γενεές που θα περάσουν από τη γη μας αυτή.
Ξεκινώντας από παιδί δεν διέκοψε την επίδοσή του στον αγώνα του καλού. Μπήκε στο στίβο και ποτέ δεν τον εγκατέλειψε. Ανακάλυψε γρήγορα πως ο στίβος αυτός έχει πολλές κατευθύνσεις. Πως δεν τελειώνει πουθενά, πως συνεχίζεται και μέσα στο θάνατο, πως οι δυνάμεις του ανθρώπου δεν εξαντλούνται, επαρκούν για τη διεκδίκηση του πρωταθλήματος πολλών ιερών αθλημάτων, ως το τέλος της φυσικής του ζωής. Πως κι η τελευταία του πνοή ακόμη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατάχτηση ενός αθλήματος: να την κάνεις χαμόγελο πίστης, μπροστά στα ειδεχθή πρόσωπα των δημίων σου.
Μέσα σ΄αυτό το στίβο συνάντησε τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη από συμπαράσταση, συνάντησε τους απόρους που τους γιάτρευε δωρεάν, συνάντησε την πατρίδα να την διαπομπεύουν σέρνοντάς την τραυματισμένη στους δρόμους, είδε τον κόσμο να πολεμά και να ρημάζεται, είδε την καταστροφή νάρχεται με μεγάλα βήματα κατά πάνω μας. Και σβέλτος όπως ήταν έτρεξε παντού, μέσα στον αιώνιο ανθρώπινο στίβο. Και δεν είχε ανάγκη από επιδοκιμασίες κι από χειροκροτήματα. Τον έφταναν τα χειροκροτήματα που άκουγε μέσα του.
Είδε τέλος το στόχο του μεγαλύτερου αθλήματος, που δεν καταχτάται από έναν κι από δυο κι από τρεις. Που έχει ανάγκη από τη συμμετοχή όλων των λαών της γης, μα που όλοι μαζί θα κινδύνευαν να τον χάσουν χωρίς τις αναμμένες δάδες των πρωτοπόρων του, χωρίς τα μεγάλα βήματα, χωρίς το μεγάλο θάρρος, χωρίς τη μεγάλη ψυχή και τη μεγάλη καρδιά. Είδε το στόχο: «Ειρήνη». Ειρήνη για όλους. Ειρήνη για την Ελλάδα, ειρήνη για τον κόσμο. Ειρήνη για τον άνθρωπο, για το ζώο και για το φυτό. Όλη η ζωή αδελφωμένη μπροστά στον άμεσο κίνδυνο. Πιο μεγάλη κατάχρηση απ΄αυτή δεν υπάρχει. Εμπρός!
Ανέβηκε στον τύμβο του Μαραθώνος. Κι άπλωσε στο στήθος του την επιγραφή: ΕΛΛΑΣ. Ναι, από την κορυφή του τύμβου αυτού κι από την Ελλάδα, τη χώρα αυτή του ηλίου, που «ο Απρίλης με τον έρωτα χορεύουν και γελούνε», που περισσότερο από παντού αλλού διακρίνει κανείς πόσο όμορφος είναι αυτός ο κόσμος για να παραδοθεί χωρίς λόγο στις φλόγες της καταστροφής, έπρεπε – και πρέπει – να ξεκινήσει ο μαραθωνοδρόμος της ανθρωπότητας.
Ο Λαμπράκης μεγαλοπρεπής, αλύγιστος, ισόθεος κατέβηκε τα σκαλοπάτια του τύμβου και ξεκίνησε. Έφτασε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί έπεσε. Από κει συνεχίζει, Εμπρός!
- Μπράβο Λαμπράκη!
- Τρέχα Λαμπράκη!
Η νίκη είναι δική μας.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου