Συνεννόηση και σφαγή

 

Aπό τον ΕΥΓΕΝΙΟ ΑΡΑΝΙΤΣH

Δεδομένου ότι η εύνοια του εκλογικού σώματος προς τη Χρυσή Αυγή ενισχύεται, δεν είναι παράξενο ότι αναθερμαίνονται παράλληλα οι απόπειρες ερμηνείας του φαινομένου της ρατσιστικής μάστιγας· είναι όμως λυπηρό ότι απέχουμε όσο ποτέ άλλοτε από μια λογική προσέγγιση αυτού που ο ρατσισμός αντιπροσωπεύει.

Η υπόθεση ότι η ρατσιστική μισαλλοδοξία υπέβοσκε ανέκαθεν στα ήθη αυτής της χώρας, βρίσκοντας τώρα την ευκαιρία να εκδηλωθεί και να ακμάσει, δεν αντέχει στο φως καμιάς ιστορικής ή ψυχογραφικής επαλήθευσης. Αναλόγως εύκολη είναι η απάντηση που προτείνεται από εκείνους που επιμένουν ότι ο ρατσισμός τείνει, ως σύμπτωμα, να γίνει συνώνυμος της οικονομικής εξαθλίωσης – κάτι που ελάχιστα εξηγεί, για παράδειγμα, την ανυπαρξία ρατσιστικής εσωστρέφειας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 ή του ’60, όταν η οικονομική ευμάρεια ήταν, όπως και τώρα, μια μακρινή χίμαιρα. Τέλος, το να πεις ότι οι άνθρωποι μισούν εκείνους εξαιτίας της παραβατικότητας των οποίων υποφέρουν είναι απλώς ταυτολογία: οι άνθρωποι θα τους μισούσαν ούτως ή άλλως, είτε ήταν ντόπιοι είτε ξένοι.
Αντίθετα απ’ ό,τι συνέβη φέρ’ ειπείν στη Γερμανία ή στις ΗΠΑ, το ρατσιστικό ανακλαστικό, εδώ σ’ εμάς, μοιάζει περισσότερο με αποτέλεσμα παρά με αίτιο: δεν εμφανίζεται σαν κάτι τραυματικό και πατροπαράδοτο, το οποίο ξυπνάει για να προκαλέσει τη σύγκρουση ανάμεσα σε δύο πτέρυγες της κοινωνίας, αλλά σαν κάτι που η σύγκρουση φέρνει εκ των υστέρων στην ημερήσια διάταξη εν είδει διχαστικού προσχήματος. Εδώ, ως συνήθως, μια μερίδα του πληθυσμού παίρνει αυτόματα θέση εμφυλιοπολεμικής σύρραξης απέναντι το σύστημα, λόγω της αδυναμίας και των δύο πλευρών να γεφυρώσουν τη διαφορά τους, δηλαδή να οδηγηθούν στον απαραίτητο γλωσσικό και πολιτικό εξανθρωπισμό των αιτημάτων. Απαξ και ενθαρρυνθεί, η άλλη πτέρυγα υιοθετεί αμέσως μιαν ακραία συμπεριφορά κανιβαλικής εξολόθρευσης όλων όσοι της αντιστέκονται. Μια μυστική δύναμη, που δείχνει να συνδέεται μ’ έναν τύπο αρχέγονου ρήγματος ανάμεσα στον άνθρωπο και την άβυσσο των ενστίκτων, την ψυχή και το σώμα, τη σκέψη και τη δράση, επανέρχεται τότε στο προσκήνιο διψώντας για αίμα.
Δεν είναι λοιπόν εδώ ο ρατσισμός που πυροδοτεί κοινωνικές συγκρούσεις, αλλά, ανάποδα, η κοινωνική σύγκρουση, από την οποία δυστυχώς είναι αδύνατον να ξεφύγουμε ως λαός των άκρων, παράγει το ρατσισμό όλων προς όλους. Πόσες φορές δεν έγινε άραγε ο καθένας από μας αντικείμενο βαθιάς αντιπάθειας ως -ικός ή -ιστής κάποιου είδους, αντί οι επικριτές του να τον προσκαλέσουν σε συζήτηση; Η ελληνική δυσπιστία έναντι του κράτους, ως θεσμού ο οποίος εξιουσοδοτείται να προεδρεύσει στην επίλυση των διαφωνιών, είναι χαρακτηριστικό της ίδιας τάξης.
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ