Κι εμείς που φάγαμε ξύλο, τι πάθαμε; Της Ηρούς Δημητρίου*

Κι εμείς που φάγαμε ξύλο, τι πάθαμε;

Της Ηρούς Δημητρίου*

15:50 | 03 Ιουν. 2015

Τελευταία ανανέωση 16:30 | 03 Ιουν. 2015

  

..ακούμε συχνά να ακούγεται από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας , αλλά και από νεότερους , δυστυχώς.

Παροτρύνσεις για ξυλιές στα χεράκια, φωνές με έντονο ύφος, χειρονομίες προσβλητικές και τιμωρίες στη γωνία, αποτελούν κάποιες προσφιλείς, «ανώδυνες» τακτικές, που συστήνονται ελαφρά τη καρδία, ακόμη και από παιδαγωγούς, προκειμένου να συνετιστεί ένα παιδί, ένα νήπιο, ένα βρέφος που … «ενοχλεί».

Κι όμως, δεν υπάρχει μεγαλύτερη παγίδα, από την επιφανειακή προσέγγιση του.. «έλα, μωρέ τι πάθαμε με λίγο ξύλο;”

Το ξύλο που έχει δεχθεί ένα παιδί, αγαπητέ υποστηρικτή των «λίγων ξυλιών», πλημμύρισε κάποτε τον εγκέφαλό του με κορτιζόλη, την ορμόνη του άγχους, προκαλώντας αλλαγές μόνιμες στην εγκεφαλική φυσιολογία του.

Το έχει κάνει ψυχρό συναισθηματικά, αφού έμαθε στην πιο τρυφερή του ηλικία, πως ένας γονιός μπορεί να ταυτιστεί με τον τιμωρό του.

Το έκανε να νιώθει μόνο, με συναισθήματα οργής, μίσους, τα οποία στη συνέχεια έστρεψε στον εαυτό του, βιώνοντας ενοχή και ματαίωση.

Αλήθεια, όσοι νομιμοποιούν το ξύλο, μπορούν να συνάψουν πολύ στενές σχέσεις και να συνδεθούν συναισθηματικά;

Μπορούν να βιώσουν την απόλυτη εμπιστοσύνη προς οποιοδήποτε άλλο ανθρώπινο ον, αφού οι ίδιοι τους οι γονείς τους κακομεταχειρίστηκαν κάποτε;

Ένιωσαν ποτέ στην πραγματικότητα πολύ κοντά και οικεία με αυτούς τους γονείς, ή απλά περιορίστηκαν σε μια σχέση ψυχρή, σε μια σχέση σεβασμού;

Πώς μπορούν, άραγε, να χειριστούν τα ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα που πηγάζουν από μια ηλικία παιδική, γεμάτη ξύλο και ταπείνωση;

Και..αλήθεια, τι γίνεται με τις αγχώδεις διαταραχές που χτυπάνε συχνά την πόρτα, όσων είχαν βίαια παιδικά χρόνια;

Αγοραφοβία, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού, πηγάζουν συχνότατα από την παιδική κακοποίηση.

Αν και συχνά τα άτομα που έχουν κακοποιηθεί πολύ νωρίς στη ζωή τους, δεν έχουν αναμνήσεις από αυτό, ωστόσο, λειτουργεί η άδηλη μνήμη τους. Η άδηλη μνήμη λειτουργεί ασυνείδητα, εσωτερικεύοντας αυτόματα ορισμένες εξωτερικές καταστάσεις και αποθηκεύοντας συναισθήματα. Συνεπώς, τα τραυματικά γεγονότα καταγράφονται εκεί και υπάρχουν πάντοτε μέσα μας, ακόμη κι αν δεν μπορούμε να τα ανακαλέσουμε συνειδητά. Ακόμη κι αν τα μικρά παιδιά, λοιπόν, δεν ανακαλούν μνήμες κακοποίησης ή ξύλου πριν την ηλικία των δύο περίπου χρόνων, τα σημάδια εντυπώνονται ανεξίτηλα πάνω τους, αφού τα βιωμένα συναισθήματα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη δομή ολόκληρης της ψυχολογίας τους.

Όσο και αν αθώα κι επιπόλαια τείνουν να κρίνουν ορισμένοι τις ..ξυλιές ως κάτι αναίμακτο, για ένα παιδί δεν ισχύει ποτέ αυτό. Το ξύλο, εκτός από τη σωματική κακοποίηση, εμπεριέχει και τη συμβολική διάσταση της τιμωρίας, του «ευνουχισμού» της αυτονομίας, της προσβολής της προσωπικότητας, της αποκοπής από το συναίσθημα, της διατάραξης της αυτοεκτίμησης. Ένα παιδί που τρώει ξύλο νιώθει άχρηστο, ανεπαρκές, νιώθει θύμα και σε όλη του τη ζωή θα ακολουθείται, πιθανώς, από αυτήν την αίσθηση.

Παιδιά που έχουν κακοποιηθεί σωματικά, τείνουν να διαιωνίζουν τον φαύλο κύκλο της βίας, χτυπώντας συχνά τα δικά τους παιδιά. Υπάρχει εντυπωμένη μέσα τους η γονεϊκή συμπεριφορά που βίωσαν και αν δε δουλέψουν πολύ με τον εαυτό και το συναίσθημά τους, συχνά, ασυνείδητα σχεδόν, επαναλαμβάνουν έναν τρόπο διαπαιδαγώγησης κοντινό σε εκείνον που γνώρισαν: τη βία.

Κανένας δεν οφείλει μια καλή αγωγή στο ξύλο που έφαγε παιδάκι.

Είναι αξιέπαινοι οι άνθρωποι που μπόρεσαν, παρά τη βία που υπέστησαν, να αναπτύξουν αυτοσεβασμό, σχέσεις αγάπης, οικειότητας και εμπιστοσύνης.

Παιδιά συναισθηματικά ισορροπημένα είναι εκείνα, που μεγάλωσαν με τη νοοτροπία πως το σώμα τους αξίζει σεβασμό και αγάπη. Που έμαθαν πως κανείς δεν μπορεί να τα αγγίζει πάρα τη θέλησή τους και κανείς δεν μπορεί να τους αφήνει σημάδια, ασκώντας βίαιη εξουσία πάνω τους. Χαρούμενοι ενήλικες είναι εκείνοι που άκουγαν πως τα χεράκια τους είναι για να αγκαλιάζουν και να χαϊδεύουν κι όχι για να τιμωρούν και να πονάνε τους άλλους.

Κι αν κανείς ακόμη αναρωτιέται «τι έπαθε που έφαγε λίγο ξύλο ως παιδί», τότε σίγουρα εξωτερικά είναι μια χαρά. Τα εσωτερικά, όμως τραύματά του, μάλλον είναι ακόμη νωπά.

Η επιβολή σωματικού πόνου από τον γονιό σε οποιαδήποτε μορφή απαγορεύεται πλέον σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 3500/06.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Straus, Murray A. Kantor, Kaufman G. (1991). Physical Punishment by Parents: A Risk Factor in the Epidemiology of Depression, Suicide, Alcohol Abuse, Child Abuse, and Wife Beating. Adolescence, Vol 29(115), 1994, 543-561.

Sigmund Freud. (2013). A Child is being Beaten. Paperback

Jane Nelsen. (2006). Positive Discipline. Ballantine Books

Straus, Murray A. (2001). Beating the devil out of them: Corporal punishment in American families and its effects on children. Piscataway, NJ, US: Transaction Publishers.

* Η Ηρώ Δημητρίου είναι εκπαιδευτικός Π.Ε.

Πηγή: Animartists.com