Η Αννα Μάσχα πρωταγωνιστεί στις «Τραχίνιες» του Σοφοκλή από το Εθνικό - σήμερα και αύριο στην Επίδαυρο
«Η αξιοπρεπής Δηιάνειρα είναι το αντίθετο της Μήδειας»
Η σημαντική ηθοποιός, που για ένα διάστημα έλειψε από το θέατρο για να γίνει μαμά, συνεργάζεται και πάλι με τον Θωμά Μοσχόπουλο. Τον χειμώνα θα επαναλάβουν και το «Mistero Buffo», τη μεγάλη επιτυχία της περσινής σεζόν.
Η σημαντική ηθοποιός, που για ένα διάστημα έλειψε από το θέατρο για να γίνει μαμά, συνεργάζεται και πάλι με τον Θωμά Μοσχόπουλο. Τον χειμώνα θα επαναλάβουν και το «Mistero Buffo», τη μεγάλη επιτυχία της περσινής σεζόν
Της Εφης Μαρίνου
Ο Ηρακλής, ο μέγιστος των αρχαίων Ελλήνων ηρώων, πάλεψε με γίγαντες, πυγμαίους, αιμοβόρους τυράννους, Κενταύρους, ακόμα και με τον ίδιο τον Χάρο για χάρη της Αλκηστης και βγήκε νικητής. Και τώρα από ένα λάθος, που προκαλεί το αγνό ερωτικό πάθος της αδύναμης και καρτερικής γυναίκας του Δηιάνειρας, πεθαίνει. Το δώρο που του στέλνει δεν είναι ερωτικό φίλτρο, όπως νόμιζε, αλλά δηλητήριο. Ετσι εκπληρώνονται οι «γραφές» για τον φριχτό τρόπο του θανάτου του μυθικού Ηρακλή.
Τις «Τραχίνιες» του Σοφοκλή παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο, απόψε και αύριο στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου. Ενας μεγάλος κορμός δέντρου επικλινής το σκηνικό, κοστούμια ούτε σύγχρονα ούτε συγκεκριμένης εποχής, αλλά πλεχτά, συνδεδεμένα με το πρωτόγονο της Τραχίνας, του τόπου όπου διαδραματίζεται το έργο. Ηρακλής, ο Αργύρης Ξάφης.
Τον ρόλο της Δηιάνειρας ερμηνεύει η Αννα Μάσχα, μια σημαντική ηθοποιός που τα τελευταία χρόνια πολύ μας έλειψε η παρουσία της στο θέατρο. Μιλήσαμε μαζί της για την παράσταση, την καινούργια ζωή της ως μητέρα, τη σχέση της με την ομάδα του Θωμά Μοσχόπουλου, αλλά και με τον χρόνο που κυλά αμείλικτα.
• Το έργο δεν ανεβαίνει συχνά. Το δουλέψατε με κάποιον ιδιαίτερο τρόπο;
«Δουλεύουμε σε μια φόρμα που ο Θωμάς και οι ηθοποιοί της ομάδας ακολούθησαν τόσο στις «Βάκχες» όσο και στην «Αλκηστη», παραστάσεις στις οποίες εγώ δεν συμμετείχα. Η παράσταση στηρίζεται πάνω στη βασική δομή του αρχαίου δράματος, με τρεις άξονες: αφηγηματικό, ρητορικό και λυρικό μέρος. Η συγκεκριμένη τραγωδία έχει πολλές αφηγήσεις -τέσσερις αγγελικές ρήσεις- ενώ στο ρητορικό μέρος κατατίθενται τα επιχειρήματα ενώπιον του Χορού. Το λυρικό κομμάτι περιλαμβάνει όλα τα χορικά καθώς και τον κομμό, όπου η Τροφός μαζί με τον Χορό αφηγούνται τον θάνατο της Δηιάνειρας. Το ξεχωριστό είναι ότι τα αφηγηματικά μέρη παίζονται βάσει ενός τέμπο, που δίνει η ζωντανή ορχήστρα. Ο ρυθμός γενικά, λειτουργώντας ως συνδετικός κρίκος, προσδίδει ιδιαίτερη μορφή στην παράσταση ενώνοντας αρμονικά τη συμμετοχή όλων».
• Είστε χρόνια στην ομάδα του Θωμά Μοσχόπουλου. Αυτή η στενή σχέση διευκολύνει τη δουλειά σας;
«Ο κοινός κώδικας σίγουρα βοηθά. Είναι και καλό και κακό να γνωρίζεις κάποιον τόσο στενά, να βρίσκεσαι δηλαδή σε μια μακροχρόνια σχέση μαζί του, μέσα σ” ένα σταθερό «γάμο». Εχεις εμπιστοσύνη, άρα αφήνεσαι εύκολα, αβίαστα. Απ” την άλλη ελλοχεύει ο κίνδυνος να περιπέσεις σε μια βαρεμάρα θεωρώντας ότι όλα είναι γνωστά και δεδομένα. Και στο θέατρο, όπως και στη ζωή, πρέπει να βλέπεις συνεχώς με καινούργια μάτια. Να εκπλήσσεις και να εκπλήσσεσαι. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη όμως είναι πολύ βασικό στοιχείο. Ο,τι βρίσκουμε στις πρόβες όλοι μαζί προχωρά και τον καθένα χωριστά. Και ο καθένας νοιάζεται για όλους».
• Η Δηιάνειρα είναι μια τυπική ζηλιάρα σύζυγος;
«Σίγουρα είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες ηρωίδες στο πάνθεον των γυναικείων προσώπων του αρχαίου δράματος. Οικείος χαρακτήρας, όχι εξωπραγματικός, ακατανόητος, επιθετικός, όπως η Μήδεια όταν αντιστοίχως προδόθηκε από τον Ιάσονα. Η Δηιάνειρα είναι μια πιστή, ευγενική, πολιτισμένη σύζυγος. Ο άντρας της είναι συνέχεια απών. Εχει δουλειές – να σώσει τον κόσμο όπως όλοι οι άντρες… Τώρα την έχει αφήσει στην Τραχίνα μαζί με τα πολλά παιδιά τους -εμείς γνωρίζουμε στο έργο μόνο τον Υλλο- και καταγίνεται με τον τελευταίο άθλο του. Της έχει αφήσει επίσης παρακαταθήκη κι ένα χρησμό: «Μετά από αυτό το κατόρθωμα ή θα ζήσω ή θα πεθάνω»».
• Και εκείνη, άθελά της, διευκολύνει στο να πραγματοποιηθεί ο χρησμός.
«Ολα γίνονται άθελά της. Δεν επιδιώκει να εκδικηθεί, να πράξει το κακό. Ο Ηρακλής στέλνει τον κήρυκά του και τις δούλες. Ανάμεσά τους είναι και η καινούργια ερωμένη του, η Ιόλη. Ενα ωραίο κορίτσι και πολύ νεότερη από τη Δηιάνειρα, η οποία θα διαχειριστεί την κατάσταση με πολιτισμό και αξιοπρέπεια. Θα υποδεχτεί στο σπίτι την Ιόλη, θα τη φιλοξενήσει αλλά μετά θα απευθυνθεί στον Χορό ανακοινώνοντάς του το σχέδιό της. Ενα σχέδιο που αποβλέπει στην επανακατάκτηση του Ηρακλή. Οπλο της το περίφημο μαγικό φίλτρο, που όμως θα έχει μοιραία αποτελέσματα. Διαπιστώνουμε ότι και στο πολιτισμένο ον ενοικεί η ζήλια, η ανάγκη διεκδίκησης και κυρίως ο πόθος. Το πάθος και η άγνοια αποδεικνύονται ένα καταστροφικός συνδυασμός. Η Δηιάνειρα ξαφνικά δείχνει πόθο για τον άντρα της. Η διαπίστωση ότι στο πέρασμα του φθοροποιού χρόνου εκείνος δεν τη βλέπει πλέον ερωτικά την κινητοποιεί να αντιδράσει, για να τον φέρει πάλι κοντά της».
• Εσείς πώς νιώθετε σε σχέση με τον χρόνο που περνάει;
«Εχω χάσει την αίσθησή του από τότε που απέκτησα παιδί. Τώρα αρχίζω να καταλαβαίνω τη σχετικότητά του… Αφοσιώθηκα στο παιδί και ο χρόνος που απομένει είναι για το θέατρο. Δεν ενθουσιάζεσαι πια με την παλιά ευκολία, επίσης δεν έχεις την ίδια φυσική κατάσταση. Αυτό που με τρομάζει είναι η ανημπόρια που μπορεί στο μέλλον να σε καθηλώσει. Ο χρόνος περνά και γίνεσαι ολοένα και πιο επιλεκτικός. Αλλού κερδίζεις, αλλού χάνεις. Ας πούμε παλιότερα δεν είχα καθόλου υπομονή. Τώρα με το παιδί εκπαιδεύτηκα να έχω, λίγη έστω. Κι αυτό είναι δώρο του πανδαμάτορα χρόνου. Απ” την άλλη, λες μέσα σου, δώρον άδωρον, αφού όλο αυτό οδεύει τελικά προς τον θάνατο. Μήπως και το αρχαίο δράμα γι” αυτόν τον αναπόδραστο θάνατο δεν μιλάει; Ο Σοφοκλής λέει ότι ζούμε, πράττουμε, γνωρίζοντας πολύ λίγα πράγματα για τον εαυτό μας».
• Πώς μπορούμε να μάθουμε;
«Δεν μπορούμε. Απλώς κάποτε έρχεται η ώρα και κάτι μαθαίνουμε. Ισως ένας τρόπος είναι να είμαστε πιο δεκτικοί, πιο αφημένοι στη ροή των πραγμάτων, χωρίς στεγανά και εμμονές».
• Τόσα χρόνια στο «Αμόρε» αλλά δεν παίξατε σε καμιά παράσταση του Εθνικού Θεάτρου επί Γιάννη Χουβαρδά.
«Εχω σχέση με το Εθνικό Θέατρο, άλλωστε τελείωσα τη δραματική σχολή του. Στην «Αλκηστη» ήμουν έγκυος. Η απόσυρσή μου συνέπεσε με το κλείσιμο του «Αμόρε». Τον Γιάννη Χουβαρδά τον εκτιμώ και τον στηρίζω. Ως διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου παρουσίασε ένα ωραίο ρεπερτόριο, ανέδειξε καινούργιο δυναμικό ανθρώπων».
• Θα συνεχίσετε με το «Mistero Buffo» τον ερχόμενο χειμώνα;
«Θα επαναλάβουμε την παράσταση, εμπλουτισμένη με καινούργιες ιστορίες. Η αμεσότητα και η απλότητά της κέρδισε πέρσι τους θεατές. Το κωμικό λειτούργησε και πέρασε το μήνυμα του συγγραφέα. Θα διατηρήσουμε την ομάδα, όχι ότι απαραίτητα θα παράγει έργο κάθε χρόνο. Τα πράγματα είναι δύσκολα στη δουλειά μας αλλά έτσι ήταν πάντα. Η τηλεόραση δεν υπάρχει, ο κινηματογράφος είναι πολύ ωραίος αλλά με μεγάλες δυσκολίες. Το μοναδικό πεδίο για τον ηθοποιό, ακόμα και μέσα στην κρίση, είναι το θέατρο».
……………………………………………………………………………………………
«Είμαι θυμωμένη και φοβάμαι τα χειρότερα»
• Συμφέρει σήμερα να αφεθούμε στη ροή των πραγμάτων όπως εξελίσσονται στη χώρα μας;
«Ποτέ δεν ήμουν σε φιλική σχέση με τη νοοτροπία, τα ήθη και τα έθιμα του έθνους μας… Δυστυχώς δεν φημιζόμαστε για τις πολλές αρετές μας. Οτιδήποτε καινούργιο ξεπηδά έχουμε την τάση να το αποκεφαλίσουμε. Οχι ότι πίστευα στη φιλοξενία μας, αλλά αυτό το κύμα ρατσισμού, η ξενοφοβία με πολιτικό εκφραστή μάλιστα, με εξέπληξε. Δεν υπάρχει π.χ. καμιά υποστήριξη από την πολιτεία για τις μητέρες και κατ” επέκταση για τα παιδιά μας στο μέλλον. Περπατώ στους δρόμους και με πιάνει η ψυχή μου. Νομίζω ότι αυτό που βλέπω είναι ένα κακό όνειρο. Είμαι πολύ θυμωμένη, αλλά ανήμπορη να αντιδράσω. Δεν κάνω τίποτα. Η τελευταία φορά που πίστεψα ότι κάτι πάει να γίνει, πριν από την επέλαση της κρίσης, ήταν τον Δεκέμβριο του 2008. Κι επειδή μένω στο κέντρο, τότε δεν δούλευα, συμμετείχα σε όλες τις διαδηλώσεις που έγιναν την επομένη της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου. Εχω την εντύπωση, χωρίς να είμαι σίγουρη, ότι εκείνη η μαζική κινητοποίηση ως αυθόρμητη και ως μη καπελωμένη, κάτι έλεγε. Μέσα στο σκοτάδι σαν να πήγε να ανθήσει μια ελπίδα».
• Δεν χάθηκε το μέτρο με το πλιάτσικο που επακολούθησε επί μέρες;
«Δυστυχώς έγιναν και άσχημα πράγματα. Ομως όλο αυτό ξεκίνησε από τον θυμό των ανθρώπων. Η βία, ναι, είναι κακή εξέλιξη, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορείς να ελέγξεις την έκτασή της. Ομως όλο αυτό ξεκίνησε από δίκαια θυμωμένους ανθρώπους. Και μην ξεχνάμε ότι είχε προηγηθεί ένας φόνος. Να προτιμήσουμε δηλαδή την απόλυτη ύπνωση, την αδράνεια; Για να χρησιμοποιήσω μια υπεραπλουστευμένη μεταφορά, είναι σαν να εμποδίζουμε το παιδί να ανεβεί στο δέντρο μήπως χτυπήσει. Είναι δηλαδή ασφαλέστερο να βρίσκεται στον καναπέ βλέποντας τηλεόραση; Η αλήθεια είναι ότι μετά τη Μαρφίν και το κάψιμο του «Αττικόν» ο κόσμος μούδιασε. Εγώ δεν έχω ούτε το κουράγιο ούτε τον χρόνο. Ανήκω πια σ” αυτούς που ασχολούνται με το παιδί, τον άντρα, τη μαμά και τον σκύλο τους… Εχω αφήσει πολλά για το μέλλον. Δυστυχώς απέχω, και μόνο μια ένοχη σκέψη υπάρχει στο μυαλό μου. Αυτό που με εντυπωσιάζει με την περιβόητη κρίση είναι που όλα παρουσιάζονται τόσο πολύπλοκα, επίτηδες φαντάζομαι. Ενας άλυτος γρίφος, ένα μυστήριο γιατί, πότε, πώς. Το μόνο μη μυστηριώδες είναι η ανεργία και η απτή φτώχεια. Πρέπει απλώς να υπακούσουμε, να σκύψουμε το κεφάλι για να περάσουμε, υποτίθεται, τη συμπληγάδα μέχρι να έρθει η επόμενη. Αλλά πότε τελειώνει όλο αυτό; Ποτέ δεν υπήρξα άνετη οικονομικά, δεν ανήκω σε κάποια προνομιούχα τάξη. Ομως, όπως όλοι, φοβάμαι τα χειρότερα. Την απειλή της προοπτικής μιας ζωής χωρίς αξιοπρέπεια».
e.marinou@efsyn.gr
……………………………………………………………………………………………………………………..
INFO: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου/Φεστιβάλ Αθηνών «Τραχίνιες» του Σοφοκλή από το Εθνικό Θέατρο. Απόδοση-σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος. Σκηνικά–κοστούμια: Ελλη Παπαγεωργακοπούλου. Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής. Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος. Κίνηση: Χρήστος Παπαδόπουλος. Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου. Παίζουν: Αννα Μάσχα, Φιλαρέτη Κομνηνού, Θάνος Τοκάκης, Αννα Καλαϊτζίδου, Κώστας Μπερικόπουλος, Γιώργος Χρυσοστόμου, Ελένη Μπούκλη, Αργύρης Ξάφης. Συμμετέχει 15μελής Χορός γυναικών. Παίζουν οι μουσικοί: Guido de Flaviis (σαξόφωνα), Θοδωρής Βαζάκας (κρουστά).
Της Εφης Μαρίνου
Ο Ηρακλής, ο μέγιστος των αρχαίων Ελλήνων ηρώων, πάλεψε με γίγαντες, πυγμαίους, αιμοβόρους τυράννους, Κενταύρους, ακόμα και με τον ίδιο τον Χάρο για χάρη της Αλκηστης και βγήκε νικητής. Και τώρα από ένα λάθος, που προκαλεί το αγνό ερωτικό πάθος της αδύναμης και καρτερικής γυναίκας του Δηιάνειρας, πεθαίνει. Το δώρο που του στέλνει δεν είναι ερωτικό φίλτρο, όπως νόμιζε, αλλά δηλητήριο. Ετσι εκπληρώνονται οι «γραφές» για τον φριχτό τρόπο του θανάτου του μυθικού Ηρακλή.
Τις «Τραχίνιες» του Σοφοκλή παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο, απόψε και αύριο στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου. Ενας μεγάλος κορμός δέντρου επικλινής το σκηνικό, κοστούμια ούτε σύγχρονα ούτε συγκεκριμένης εποχής, αλλά πλεχτά, συνδεδεμένα με το πρωτόγονο της Τραχίνας, του τόπου όπου διαδραματίζεται το έργο. Ηρακλής, ο Αργύρης Ξάφης.
Τον ρόλο της Δηιάνειρας ερμηνεύει η Αννα Μάσχα, μια σημαντική ηθοποιός που τα τελευταία χρόνια πολύ μας έλειψε η παρουσία της στο θέατρο. Μιλήσαμε μαζί της για την παράσταση, την καινούργια ζωή της ως μητέρα, τη σχέση της με την ομάδα του Θωμά Μοσχόπουλου, αλλά και με τον χρόνο που κυλά αμείλικτα.
• Το έργο δεν ανεβαίνει συχνά. Το δουλέψατε με κάποιον ιδιαίτερο τρόπο;
«Δουλεύουμε σε μια φόρμα που ο Θωμάς και οι ηθοποιοί της ομάδας ακολούθησαν τόσο στις «Βάκχες» όσο και στην «Αλκηστη», παραστάσεις στις οποίες εγώ δεν συμμετείχα. Η παράσταση στηρίζεται πάνω στη βασική δομή του αρχαίου δράματος, με τρεις άξονες: αφηγηματικό, ρητορικό και λυρικό μέρος. Η συγκεκριμένη τραγωδία έχει πολλές αφηγήσεις -τέσσερις αγγελικές ρήσεις- ενώ στο ρητορικό μέρος κατατίθενται τα επιχειρήματα ενώπιον του Χορού. Το λυρικό κομμάτι περιλαμβάνει όλα τα χορικά καθώς και τον κομμό, όπου η Τροφός μαζί με τον Χορό αφηγούνται τον θάνατο της Δηιάνειρας. Το ξεχωριστό είναι ότι τα αφηγηματικά μέρη παίζονται βάσει ενός τέμπο, που δίνει η ζωντανή ορχήστρα. Ο ρυθμός γενικά, λειτουργώντας ως συνδετικός κρίκος, προσδίδει ιδιαίτερη μορφή στην παράσταση ενώνοντας αρμονικά τη συμμετοχή όλων».
• Είστε χρόνια στην ομάδα του Θωμά Μοσχόπουλου. Αυτή η στενή σχέση διευκολύνει τη δουλειά σας;
«Ο κοινός κώδικας σίγουρα βοηθά. Είναι και καλό και κακό να γνωρίζεις κάποιον τόσο στενά, να βρίσκεσαι δηλαδή σε μια μακροχρόνια σχέση μαζί του, μέσα σ” ένα σταθερό «γάμο». Εχεις εμπιστοσύνη, άρα αφήνεσαι εύκολα, αβίαστα. Απ” την άλλη ελλοχεύει ο κίνδυνος να περιπέσεις σε μια βαρεμάρα θεωρώντας ότι όλα είναι γνωστά και δεδομένα. Και στο θέατρο, όπως και στη ζωή, πρέπει να βλέπεις συνεχώς με καινούργια μάτια. Να εκπλήσσεις και να εκπλήσσεσαι. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη όμως είναι πολύ βασικό στοιχείο. Ο,τι βρίσκουμε στις πρόβες όλοι μαζί προχωρά και τον καθένα χωριστά. Και ο καθένας νοιάζεται για όλους».
• Η Δηιάνειρα είναι μια τυπική ζηλιάρα σύζυγος;
«Σίγουρα είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες ηρωίδες στο πάνθεον των γυναικείων προσώπων του αρχαίου δράματος. Οικείος χαρακτήρας, όχι εξωπραγματικός, ακατανόητος, επιθετικός, όπως η Μήδεια όταν αντιστοίχως προδόθηκε από τον Ιάσονα. Η Δηιάνειρα είναι μια πιστή, ευγενική, πολιτισμένη σύζυγος. Ο άντρας της είναι συνέχεια απών. Εχει δουλειές – να σώσει τον κόσμο όπως όλοι οι άντρες… Τώρα την έχει αφήσει στην Τραχίνα μαζί με τα πολλά παιδιά τους -εμείς γνωρίζουμε στο έργο μόνο τον Υλλο- και καταγίνεται με τον τελευταίο άθλο του. Της έχει αφήσει επίσης παρακαταθήκη κι ένα χρησμό: «Μετά από αυτό το κατόρθωμα ή θα ζήσω ή θα πεθάνω»».
• Και εκείνη, άθελά της, διευκολύνει στο να πραγματοποιηθεί ο χρησμός.
«Ολα γίνονται άθελά της. Δεν επιδιώκει να εκδικηθεί, να πράξει το κακό. Ο Ηρακλής στέλνει τον κήρυκά του και τις δούλες. Ανάμεσά τους είναι και η καινούργια ερωμένη του, η Ιόλη. Ενα ωραίο κορίτσι και πολύ νεότερη από τη Δηιάνειρα, η οποία θα διαχειριστεί την κατάσταση με πολιτισμό και αξιοπρέπεια. Θα υποδεχτεί στο σπίτι την Ιόλη, θα τη φιλοξενήσει αλλά μετά θα απευθυνθεί στον Χορό ανακοινώνοντάς του το σχέδιό της. Ενα σχέδιο που αποβλέπει στην επανακατάκτηση του Ηρακλή. Οπλο της το περίφημο μαγικό φίλτρο, που όμως θα έχει μοιραία αποτελέσματα. Διαπιστώνουμε ότι και στο πολιτισμένο ον ενοικεί η ζήλια, η ανάγκη διεκδίκησης και κυρίως ο πόθος. Το πάθος και η άγνοια αποδεικνύονται ένα καταστροφικός συνδυασμός. Η Δηιάνειρα ξαφνικά δείχνει πόθο για τον άντρα της. Η διαπίστωση ότι στο πέρασμα του φθοροποιού χρόνου εκείνος δεν τη βλέπει πλέον ερωτικά την κινητοποιεί να αντιδράσει, για να τον φέρει πάλι κοντά της».
• Εσείς πώς νιώθετε σε σχέση με τον χρόνο που περνάει;
«Εχω χάσει την αίσθησή του από τότε που απέκτησα παιδί. Τώρα αρχίζω να καταλαβαίνω τη σχετικότητά του… Αφοσιώθηκα στο παιδί και ο χρόνος που απομένει είναι για το θέατρο. Δεν ενθουσιάζεσαι πια με την παλιά ευκολία, επίσης δεν έχεις την ίδια φυσική κατάσταση. Αυτό που με τρομάζει είναι η ανημπόρια που μπορεί στο μέλλον να σε καθηλώσει. Ο χρόνος περνά και γίνεσαι ολοένα και πιο επιλεκτικός. Αλλού κερδίζεις, αλλού χάνεις. Ας πούμε παλιότερα δεν είχα καθόλου υπομονή. Τώρα με το παιδί εκπαιδεύτηκα να έχω, λίγη έστω. Κι αυτό είναι δώρο του πανδαμάτορα χρόνου. Απ” την άλλη, λες μέσα σου, δώρον άδωρον, αφού όλο αυτό οδεύει τελικά προς τον θάνατο. Μήπως και το αρχαίο δράμα γι” αυτόν τον αναπόδραστο θάνατο δεν μιλάει; Ο Σοφοκλής λέει ότι ζούμε, πράττουμε, γνωρίζοντας πολύ λίγα πράγματα για τον εαυτό μας».
• Πώς μπορούμε να μάθουμε;
«Δεν μπορούμε. Απλώς κάποτε έρχεται η ώρα και κάτι μαθαίνουμε. Ισως ένας τρόπος είναι να είμαστε πιο δεκτικοί, πιο αφημένοι στη ροή των πραγμάτων, χωρίς στεγανά και εμμονές».
• Τόσα χρόνια στο «Αμόρε» αλλά δεν παίξατε σε καμιά παράσταση του Εθνικού Θεάτρου επί Γιάννη Χουβαρδά.
«Εχω σχέση με το Εθνικό Θέατρο, άλλωστε τελείωσα τη δραματική σχολή του. Στην «Αλκηστη» ήμουν έγκυος. Η απόσυρσή μου συνέπεσε με το κλείσιμο του «Αμόρε». Τον Γιάννη Χουβαρδά τον εκτιμώ και τον στηρίζω. Ως διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου παρουσίασε ένα ωραίο ρεπερτόριο, ανέδειξε καινούργιο δυναμικό ανθρώπων».
• Θα συνεχίσετε με το «Mistero Buffo» τον ερχόμενο χειμώνα;
«Θα επαναλάβουμε την παράσταση, εμπλουτισμένη με καινούργιες ιστορίες. Η αμεσότητα και η απλότητά της κέρδισε πέρσι τους θεατές. Το κωμικό λειτούργησε και πέρασε το μήνυμα του συγγραφέα. Θα διατηρήσουμε την ομάδα, όχι ότι απαραίτητα θα παράγει έργο κάθε χρόνο. Τα πράγματα είναι δύσκολα στη δουλειά μας αλλά έτσι ήταν πάντα. Η τηλεόραση δεν υπάρχει, ο κινηματογράφος είναι πολύ ωραίος αλλά με μεγάλες δυσκολίες. Το μοναδικό πεδίο για τον ηθοποιό, ακόμα και μέσα στην κρίση, είναι το θέατρο».
……………………………………………………………………………………………
«Είμαι θυμωμένη και φοβάμαι τα χειρότερα»
• Συμφέρει σήμερα να αφεθούμε στη ροή των πραγμάτων όπως εξελίσσονται στη χώρα μας;
«Ποτέ δεν ήμουν σε φιλική σχέση με τη νοοτροπία, τα ήθη και τα έθιμα του έθνους μας… Δυστυχώς δεν φημιζόμαστε για τις πολλές αρετές μας. Οτιδήποτε καινούργιο ξεπηδά έχουμε την τάση να το αποκεφαλίσουμε. Οχι ότι πίστευα στη φιλοξενία μας, αλλά αυτό το κύμα ρατσισμού, η ξενοφοβία με πολιτικό εκφραστή μάλιστα, με εξέπληξε. Δεν υπάρχει π.χ. καμιά υποστήριξη από την πολιτεία για τις μητέρες και κατ” επέκταση για τα παιδιά μας στο μέλλον. Περπατώ στους δρόμους και με πιάνει η ψυχή μου. Νομίζω ότι αυτό που βλέπω είναι ένα κακό όνειρο. Είμαι πολύ θυμωμένη, αλλά ανήμπορη να αντιδράσω. Δεν κάνω τίποτα. Η τελευταία φορά που πίστεψα ότι κάτι πάει να γίνει, πριν από την επέλαση της κρίσης, ήταν τον Δεκέμβριο του 2008. Κι επειδή μένω στο κέντρο, τότε δεν δούλευα, συμμετείχα σε όλες τις διαδηλώσεις που έγιναν την επομένη της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου. Εχω την εντύπωση, χωρίς να είμαι σίγουρη, ότι εκείνη η μαζική κινητοποίηση ως αυθόρμητη και ως μη καπελωμένη, κάτι έλεγε. Μέσα στο σκοτάδι σαν να πήγε να ανθήσει μια ελπίδα».
• Δεν χάθηκε το μέτρο με το πλιάτσικο που επακολούθησε επί μέρες;
«Δυστυχώς έγιναν και άσχημα πράγματα. Ομως όλο αυτό ξεκίνησε από τον θυμό των ανθρώπων. Η βία, ναι, είναι κακή εξέλιξη, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορείς να ελέγξεις την έκτασή της. Ομως όλο αυτό ξεκίνησε από δίκαια θυμωμένους ανθρώπους. Και μην ξεχνάμε ότι είχε προηγηθεί ένας φόνος. Να προτιμήσουμε δηλαδή την απόλυτη ύπνωση, την αδράνεια; Για να χρησιμοποιήσω μια υπεραπλουστευμένη μεταφορά, είναι σαν να εμποδίζουμε το παιδί να ανεβεί στο δέντρο μήπως χτυπήσει. Είναι δηλαδή ασφαλέστερο να βρίσκεται στον καναπέ βλέποντας τηλεόραση; Η αλήθεια είναι ότι μετά τη Μαρφίν και το κάψιμο του «Αττικόν» ο κόσμος μούδιασε. Εγώ δεν έχω ούτε το κουράγιο ούτε τον χρόνο. Ανήκω πια σ” αυτούς που ασχολούνται με το παιδί, τον άντρα, τη μαμά και τον σκύλο τους… Εχω αφήσει πολλά για το μέλλον. Δυστυχώς απέχω, και μόνο μια ένοχη σκέψη υπάρχει στο μυαλό μου. Αυτό που με εντυπωσιάζει με την περιβόητη κρίση είναι που όλα παρουσιάζονται τόσο πολύπλοκα, επίτηδες φαντάζομαι. Ενας άλυτος γρίφος, ένα μυστήριο γιατί, πότε, πώς. Το μόνο μη μυστηριώδες είναι η ανεργία και η απτή φτώχεια. Πρέπει απλώς να υπακούσουμε, να σκύψουμε το κεφάλι για να περάσουμε, υποτίθεται, τη συμπληγάδα μέχρι να έρθει η επόμενη. Αλλά πότε τελειώνει όλο αυτό; Ποτέ δεν υπήρξα άνετη οικονομικά, δεν ανήκω σε κάποια προνομιούχα τάξη. Ομως, όπως όλοι, φοβάμαι τα χειρότερα. Την απειλή της προοπτικής μιας ζωής χωρίς αξιοπρέπεια».
e.marinou@efsyn.gr
……………………………………………………………………………………………………………………..
INFO: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου/Φεστιβάλ Αθηνών «Τραχίνιες» του Σοφοκλή από το Εθνικό Θέατρο. Απόδοση-σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος. Σκηνικά–κοστούμια: Ελλη Παπαγεωργακοπούλου. Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής. Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος. Κίνηση: Χρήστος Παπαδόπουλος. Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου. Παίζουν: Αννα Μάσχα, Φιλαρέτη Κομνηνού, Θάνος Τοκάκης, Αννα Καλαϊτζίδου, Κώστας Μπερικόπουλος, Γιώργος Χρυσοστόμου, Ελένη Μπούκλη, Αργύρης Ξάφης. Συμμετέχει 15μελής Χορός γυναικών. Παίζουν οι μουσικοί: Guido de Flaviis (σαξόφωνα), Θοδωρής Βαζάκας (κρουστά).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου