Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Σάββατο 17 Αυγούστου 2013
Ολο αυτό το συναρπαστικό ταξίδι, που φανερώνει την αδυναμία του ανθρώπου απέναντι στα παντοδύναμα στοιχεία της φύσης (αλλά και την επιμονή του να επιβιώσει), μας θυμίζει βέβαια μια ανάλογη ιστορία με πρωταγωνιστή τον Τομ Χανκς στο ρόλο του «Ναυαγού». Στο μεγαλύτερο μέρος του φιλμ ο εξαιρετικός αυτός ηθοποιός (που ως γνωστόν τα καλοκαίρια κατοικοεδρεύει στην Αντίπαρο) βρισκόταν ολομόναχος σε ένα νησί στη μέση του πουθενά και επινοούσε τρόπους να επιβιώσει. Ισως και να είναι η μοναδική φορά που σου φέρνει δάκρυα η σπαρακτική σχέση ενός άνδρα με μια... μπάλα, που στην ταινία προσωποποιείται και γίνεται ο «Γουίλσον», η μόνη παρέα τού ναυαγού-κούριερ στην ερημιά.
Με τη θάλασσα παλεύει, μόνος, και ο Πι, στην πρόσφατη «Ζωή του Πι», που περιγράφει τις περιπέτειες ενός παιδιού που αίφνης βρίσκεται, μόνο, σε μια βάρκα στη μέση του ωκεανού. Δηλαδή, όχι ακριβώς μόνο. Το συντροφεύει μια... τίγρη της Βεγγάλης.
Και η αλήθεια είναι πως το σινεμά μοιάζει να επανανακαλύπτει την αξία της σιωπής. Ενα παράδειγμα είναι η ταινία «The artist», που γυρίστηκε σχετικά πρόσφατα στη λογική του βωβού σινεμά.
Ο Ρέντφορντ, που, ας μην το ξεχνάμε, είναι πια ένας ηλικιωμένος άνθρωπος (77 ετών παρακαλώ), παίζει εδώ έναν άνδρα εξαιρετικής φυσικής κατάστασης, ο οποίος κάνει ένα μοναχικό ταξίδι με το ιστιοπλοϊκό του στ' ανοιχτά της Σουμάτρα. Το σκάφος του θα συγκρουστεί μ' ένα κοντέινερ. Θα καταφέρει να σφραγίσει την τρύπα που ανοίγει στο σκαρί, αλλά η φύση έχει άλλα σχέδια... Θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει καταιγίδες, καρχαρίες και την αίσθηση πως όλα είναι χαμένα... Για το παρελθόν του (ανώνυμου) ήρωα δεν μαθαίνουμε μέχρι τέλους τίποτα...
Αν αναρωτιέστε πώς μπορεί να κρατηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή με τόσο περιορισμένα «συστατικά», να σας πούμε πως, σύμφωνα με τους κριτικούς που είδαν την ταινία στις Κάνες, ο θεατής παρακολουθεί τα τεκταινόμενα με κομμένη την ανάσα. Χωρίς να φείδονται επαίνων για τον Ρέντφορντ, μιλούν για έναν σταρ που έχει διατηρήσει στο έπακρο τη γοητεία του, αλλά έχει αποκτήσει και μια εσωτερικότητα στο παίξιμό του, που ίσως και να τον οδηγήσει στην κούρσα των Οσκαρ.
Η ταινία φέρνει ενστικτωδώς στο νου κι άλλα φιλμ επιβίωσης στο νερό (όπως η «Καταιγίδα» με τον Τζορτζ Κλούνι) και βέβαια το κλασικό βιβλίο του Χέμινγουεϊ, «Ο Γέρος και η Θάλασσα». Αν ο Χέμινγουεϊ στρεφόταν στη σκηνοθεσία, ίσως και να σηνοθετούσε ακριβώς κάτι τέτοιο... Αξίζει να αναφέρουμε πως ο Ρέντφορντ (αθλητικός τύπος από μικρός) δεν θέλησε κασκαντέρ, κι έκανε μόνος του όλες τις επικίνδυνες σκηνές! Η ταινία αποφεύγει τις γνωστές «αμερικανιές», εστιάζοντας σε έναν άθρωπο που παλεύει να επιβιώσει χωρίς πανικό αλλά και χωρίς προσευχές...
Στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας, στις Κάνες, εμφανίστηκε σοβαρός και μετρημένος. «Η πρόκληση να είμαι στην οθόνη μόνος μου, χωρίς το δεκανίκι του λόγου, ήταν πολύ γοητευτική. Μόλις είχα τελειώσει μία ταινία, όπου έπαιζα και σκηνοθετούσα, όταν ήρθε η πρόταση του Τζέι Σι. Ηθελα να θυμηθώ τι σημαίνει να παραδίνεσαι σ' έναν άλλο σκηνοθέτη».
Και προσέθεσε: «Πιστεύω στην αξία της σιωπής. Τόσο στο σινεμά όσο και στην ίδια τη ζωή. Οταν εμπιστευθείς τη σιωπή στο σινεμά, αποκτά μεγάλη δύναμη».
Κι όμως, στην προκειμένη περίπτωση, ο σκηνοθέτης πήρε ένα ρίσκο: οπως είπε ο Τζέι Σι Τσάντορ, «αφαιρέσαμε από έναν κινηματογραφικό μύθο ένα πανέμορφο χαρακτηριστικό του: τη φωνή του. Νιώσαμε ότι έπρεπε να τον ξανασυστήσουμε από την αρχή».
Φαίνεται πως τα κατάφερε.
Ελευθεροτυπία, Σάββατο 17 Αυγούστου 2013
Ο Ρέντφορντ και η θάλασσα
Χωρίς να λέει λέξη, ο μεγάλος ηθοποιός καθηλώνει το θεατή επί μιάμιση ώρα στην ταινία «All is lost»
Μόνο ένας μεγάλος ηθοποιός μπορεί να «σηκώσει» πάνω του μιάμιση ώρα ταινίας, στην οποία δεν ακούγεται σχεδόν ούτε λέξη! Με μοναδικό συμπρωταγωνιστή, την (αγριεμένη) θάλασσα...
Και ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ έχει αποδείξει στη μακρόχρονη πορεία του πως μπορεί να τα καταφέρει με μοναδικό όπλο την εκφραστικότητά του και τις «αποχρώσεις» που μπορεί να πάρει αυτή: στο «All is lost», του Τζέι Σι Τσάντορ, είναι ένας άντρας μόνος, στο έλεος των κυμάτων. Η ταινία, που έκανε πρεμιέρα στις Κάνες, είναι από τις πιο πολυαναμενόμενες της ερχόμενης σεζόν, συγκεντρώνοντας εγκωμιαστικές κριτικές. Στις Νύχτες Πρεμιέρας, που θα διεξαχθούν από τις 19 ώς τις 29 Σεπτεμβρίου, θα δούμε σε αβάν πρεμιέρ την ταινία. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πρώτο τρέιλερ. Ολο αυτό το συναρπαστικό ταξίδι, που φανερώνει την αδυναμία του ανθρώπου απέναντι στα παντοδύναμα στοιχεία της φύσης (αλλά και την επιμονή του να επιβιώσει), μας θυμίζει βέβαια μια ανάλογη ιστορία με πρωταγωνιστή τον Τομ Χανκς στο ρόλο του «Ναυαγού». Στο μεγαλύτερο μέρος του φιλμ ο εξαιρετικός αυτός ηθοποιός (που ως γνωστόν τα καλοκαίρια κατοικοεδρεύει στην Αντίπαρο) βρισκόταν ολομόναχος σε ένα νησί στη μέση του πουθενά και επινοούσε τρόπους να επιβιώσει. Ισως και να είναι η μοναδική φορά που σου φέρνει δάκρυα η σπαρακτική σχέση ενός άνδρα με μια... μπάλα, που στην ταινία προσωποποιείται και γίνεται ο «Γουίλσον», η μόνη παρέα τού ναυαγού-κούριερ στην ερημιά.
Με τη θάλασσα παλεύει, μόνος, και ο Πι, στην πρόσφατη «Ζωή του Πι», που περιγράφει τις περιπέτειες ενός παιδιού που αίφνης βρίσκεται, μόνο, σε μια βάρκα στη μέση του ωκεανού. Δηλαδή, όχι ακριβώς μόνο. Το συντροφεύει μια... τίγρη της Βεγγάλης.
Και η αλήθεια είναι πως το σινεμά μοιάζει να επανανακαλύπτει την αξία της σιωπής. Ενα παράδειγμα είναι η ταινία «The artist», που γυρίστηκε σχετικά πρόσφατα στη λογική του βωβού σινεμά.
Ο Ρέντφορντ, που, ας μην το ξεχνάμε, είναι πια ένας ηλικιωμένος άνθρωπος (77 ετών παρακαλώ), παίζει εδώ έναν άνδρα εξαιρετικής φυσικής κατάστασης, ο οποίος κάνει ένα μοναχικό ταξίδι με το ιστιοπλοϊκό του στ' ανοιχτά της Σουμάτρα. Το σκάφος του θα συγκρουστεί μ' ένα κοντέινερ. Θα καταφέρει να σφραγίσει την τρύπα που ανοίγει στο σκαρί, αλλά η φύση έχει άλλα σχέδια... Θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει καταιγίδες, καρχαρίες και την αίσθηση πως όλα είναι χαμένα... Για το παρελθόν του (ανώνυμου) ήρωα δεν μαθαίνουμε μέχρι τέλους τίποτα...
Αν αναρωτιέστε πώς μπορεί να κρατηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή με τόσο περιορισμένα «συστατικά», να σας πούμε πως, σύμφωνα με τους κριτικούς που είδαν την ταινία στις Κάνες, ο θεατής παρακολουθεί τα τεκταινόμενα με κομμένη την ανάσα. Χωρίς να φείδονται επαίνων για τον Ρέντφορντ, μιλούν για έναν σταρ που έχει διατηρήσει στο έπακρο τη γοητεία του, αλλά έχει αποκτήσει και μια εσωτερικότητα στο παίξιμό του, που ίσως και να τον οδηγήσει στην κούρσα των Οσκαρ.
Η ταινία φέρνει ενστικτωδώς στο νου κι άλλα φιλμ επιβίωσης στο νερό (όπως η «Καταιγίδα» με τον Τζορτζ Κλούνι) και βέβαια το κλασικό βιβλίο του Χέμινγουεϊ, «Ο Γέρος και η Θάλασσα». Αν ο Χέμινγουεϊ στρεφόταν στη σκηνοθεσία, ίσως και να σηνοθετούσε ακριβώς κάτι τέτοιο... Αξίζει να αναφέρουμε πως ο Ρέντφορντ (αθλητικός τύπος από μικρός) δεν θέλησε κασκαντέρ, κι έκανε μόνος του όλες τις επικίνδυνες σκηνές! Η ταινία αποφεύγει τις γνωστές «αμερικανιές», εστιάζοντας σε έναν άθρωπο που παλεύει να επιβιώσει χωρίς πανικό αλλά και χωρίς προσευχές...
Στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας, στις Κάνες, εμφανίστηκε σοβαρός και μετρημένος. «Η πρόκληση να είμαι στην οθόνη μόνος μου, χωρίς το δεκανίκι του λόγου, ήταν πολύ γοητευτική. Μόλις είχα τελειώσει μία ταινία, όπου έπαιζα και σκηνοθετούσα, όταν ήρθε η πρόταση του Τζέι Σι. Ηθελα να θυμηθώ τι σημαίνει να παραδίνεσαι σ' έναν άλλο σκηνοθέτη».
Και προσέθεσε: «Πιστεύω στην αξία της σιωπής. Τόσο στο σινεμά όσο και στην ίδια τη ζωή. Οταν εμπιστευθείς τη σιωπή στο σινεμά, αποκτά μεγάλη δύναμη».
Κι όμως, στην προκειμένη περίπτωση, ο σκηνοθέτης πήρε ένα ρίσκο: οπως είπε ο Τζέι Σι Τσάντορ, «αφαιρέσαμε από έναν κινηματογραφικό μύθο ένα πανέμορφο χαρακτηριστικό του: τη φωνή του. Νιώσαμε ότι έπρεπε να τον ξανασυστήσουμε από την αρχή».
Φαίνεται πως τα κατάφερε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου