«Η πολιτεία οφείλει να επενδύσει στην Παιδεία»

Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 6 Απριλίου 2014

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ (πρύτανης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας)

«Η πολιτεία οφείλει να επενδύσει στην Παιδεία»

Η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των σπουδών και η ενίσχυση υψηλού επιπέδου ερευνητικής δραστηριότητας, που θα αναδείξουν το Πανεπιστήμιό μας στις διεθνείς λίστες κατάταξης των Πανεπιστημίων (ranking), αποτελούν βασικούς μας στόχους

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ

«Η πυξίδα των Πανεπιστημίων στη νέα εποχή πρέπει να είναι στραμμένη διαρκώς προς την επιτυχία και την αριστεία. Αυτό προκύπτει μέσα από σύγχρονα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, διεκδίκηση ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων και ενίσχυση των οικονομικών τους.

Το τελευταίο προϋποθέτει γενναίες κρατικές επιχορηγήσεις και ανεύρεση πόρων στο πλαίσιο της τεχνογνωσίας, που διαθέτουν τα Πανεπιστήμια, και την ενίσχυση της εξωστρέφειας». Λόγια του Ιωάννη Μεσσήνη, πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθηγητή Μαιευτικής και Γυναικολογίας, που υποστηρίζει πως η Παιδεία πρέπει να είναι μακριά από τα κόμματα και πως τα βασικότερα λάθη στο χώρο της εκπαίδευσης είναι η πολιτική της υποχρηματοδότησης και η έλλειψη προγραμματισμού ως προς την ίδρυση νέων Τμημάτων και Σχολών.

* Από πού είναι η καταγωγή σας;

- Εχω γεννηθεί στη Λευκάδα, την πατρίδα του Βαλαωρίτη και του Σικελιανού, και συγκεκριμένα κατάγομαι από την Καρυά, η οποία είναι ένα όμορφο ορεινό χωριό, με πολλή βλάστηση και μακρά πολιτισμική παράδοση.

* Είστε από το 1995 καθηγητής στο Πανεπιστήμιο;

- Στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας εκλέχθηκα καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας το 1995. Στο Πανεπιστήμιο όμως, γενικά, είμαι από το 1978, αρχικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ενώ ήμουν για μερικά χρόνια στο εξωτερικό.

* Γιατί αφήσατε την πανεπιστημιακή έδρα στη Σκοτία;

- Είναι γεγονός ότι οι προοπτικές ήταν πολύ καλές. Οι λόγοι ήταν καθαρά οικογενειακοί. Ταυτόχρονα, η σύνδεσή μου με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και η εκλογή μου σε θέση αναπληρωτή καθηγητή σε αυτό με οδήγησαν στο να επιστρέψω στην Ελλάδα. Αυτό όμως δεν ήταν εμπόδιο στο να συνεχιστεί για αρκετά χρόνια η ερευνητική συνεργασία μας με την ερευνητική ομάδα του Aberdeen.

* Ασχολείστε με την Αναπαραγωγική Ενδοκρινολογία;

- Ως καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας και διευθυντής της Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας έχω την ευθύνη της λειτουργίας της Κλινικής στο ευρύ αντικείμενο της Μαιευτικής και Γυναικολογίας, τόσο σε κλινικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο εκπαίδευσης των φοιτητών της Ιατρικής. Παράλληλα, στο πλαίσιο εξειδίκευσης ασχολούμαι με την Αναπαραγωγή γενικότερα και ειδικότερα με την Αναπαραγωγική Ενδοκρινολογία. Στην Κλινική μας λειτουργεί μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Εξωσωματικής Γονιμοποίησης. Η Κλινική μας είναι πιστοποιημένο Ευρωπαϊκό Κέντρο εκπαίδευσης στη Μαιευτική και Γυναικολογία (από EBCOG), καθώς και στην εξειδίκευση της Αναπαραγωγικής Ιατρικής (από EBCOG/ESHRE).

* Κλείσατε ένα χρόνο ως πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ενας σύντομος απολογισμός;

- Αν και το χρονικό διάστημα είναι σύντομο, σε συνεργασία με τους επτά αναπληρωτές πρυτάνεις, που έχω ορίσει, έχουμε πετύχει αρκετά στους διάφορους τομείς, όπως στα ακαδημαϊκά, στα τεχνικά έργα υποδομής με χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ, στα φοιτητικά, στην εξωστρέφεια και την καινοτομία, στη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων και κυρίως στη διαχείριση των οικονομικών του Πανεπιστημίου. Προβλήματα βεβαίως προκύπτουν διαρκώς και χρειάζεται συνεχής καθημερινή προσπάθεια.

* Οι μελλοντικοί σας στόχοι στο τιμόνι του Πανεπιστημίου;

- Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας είναι ένα από τα νεότερα Πανεπιστήμια της χώρας. Τα επιτεύγματα είναι πολλά και σ' αυτό έχουν συμβάλει όλες οι μέχρι σήμερα πρυτανικές αρχές. Η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των σπουδών και η ενίσχυση υψηλού επιπέδου ερευνητικής δραστηριότητας, που θα αναδείξουν το Πανεπιστήμιό μας στις διεθνείς λίστες κατάταξης των Πανεπιστημίων (ranking), αποτελούν βασικούς μας στόχους.

* Γιατί ένας φοιτητής σήμερα να επιλέξει ένα επαρχιακό Πανεπιστήμιο για σπουδές;

- Κατ' αρχήν, σύμφωνα με το Σύνταγμα, όλα τα Πανεπιστήμια της Ελλάδας είναι ισότιμα. Ο υποψήφιος φοιτητής πρέπει να γνωρίζει ότι τα Πανεπιστήμια της περιφέρειας δεν υστερούν των Πανεπιστημίων του κέντρου ως προς την ποιότητα των σπουδών τους, ενώ η οργανωτική δομή και η λειτουργία τους βελτιώνονται διαρκώς. Πέραν αυτού, τα Πανεπιστήμια της περιφέρειας είναι λιγότερο απρόσωπα και διασφαλίζουν καλύτερη επικοινωνία του φοιτητή με το διδακτικό προσωπικό. Επιπλέον, η επαρχία γενικότερα δίνει στους νέους τη δυνατότητα της ακαδημαϊκής ωρίμανσης με έναν τρόπο «απεξάρτησης» από το στενό οικογενειακό περιβάλλον.

* Σας ανησυχεί η διαρροή επιστημόνων στο εξωτερικό;

- Αυτό αποτελεί σήμερα ίσως το σοβαρότερο πρόβλημα στην πνευματική ζωή της χώρας μας. Είναι αναμφίβολα αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, που μαστίζει την Ελλάδα. Η πολιτεία οφείλει να επενδύσει στην παιδεία και να ανασυνταχθεί, ώστε να δώσει τη δυνατότητα στους απόφοιτους να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον στη χώρα μας. Οι μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στο εξωτερικό είναι κάτι διαφορετικό, ίσως αναγκαίο, αλλά η επιστροφή τους στη χώρα εξίσου σημαντική για την πνευματική και οικονομική της ανάπτυξη.

* Ποια λάθη ετών πληρώνει η Παιδεία μας σήμερα;

- Τα βασικότερα λάθη, κατά τη άποψή μου, είναι η πολιτική της υποχρηματοδότησης της Παιδείας διαχρονικά στη χώρα μας και η έλλειψη προγραμματισμού ως προς την ίδρυση νέων Τμημάτων και Σχολών. Με το σχέδιο «Αθηνά», το υπουργείο προσπάθησε να επιτύχει έναν εξορθολογισμό του χάρτη. Τέτοιες μεταβολές απαιτούν ευρύτερη συναίνεση έπειτα από διαβούλευση και την κατάλληλη ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας ότι κάποιες αλλαγές πρέπει να είναι υποχρεωτικές.

* Επιζήμιος ο ρόλος των κομμάτων στα Ανώτατα Ιδρύματά μας;

- Η Παιδεία πρέπει να είναι μακριά από τα κόμματα. Η πολιτική για την εκπαίδευση πρέπει να παραμένει αμετάβλητη, ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνάει. Τα Πανεπιστήμια είναι οι χώροι της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών και της παραγωγής νέας γνώσης, η δε κομματική ιδεολογία δεν έχει θέση στο πλαίσιο αυτό. Η Παιδεία από μόνη της είναι μια ξεχωριστή ιδεολογία.

* Τι συνιστά ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος σε φοιτητές που αποκαρδιώνονται από τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα;

- Το μήνυμα προς τους φοιτητές πρέπει να είναι αισιόδοξο. Ενα τέτοιο μήνυμα πρέπει να εμπεριέχει συγκεκριμένες δράσεις. Η φυγή στο εξωτερικό δεν αποτελεί λύση. Πέρα από τις προσωπικές φιλοδοξίες, οφείλουμε όλοι να κρατήσουμε ψηλά το φρόνημα της Ελλάδας και να αντιληφθούμε ότι είναι ευθύνη όλων, μικρών και μεγάλων, η διατήρηση αλώβητης της εθνικής μας συνείδησης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

* Πώς το ελληνικό Πανεπιστήμιο θα καταφέρει να πρωταγωνιστήσει στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας του αύριο;

- Τα Πανεπιστήμια είναι τα κύτταρα της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα μας. Η επένδυση στην Παιδεία στις σημερινές δύσκολες στιγμές πρέπει να αποτελέσει από πλευράς πολιτείας πρωταρχικό στόχο. Αρα, η ενίσχυση της Παιδείας πρέπει να είναι ανεξάρτητη της κρίσης, η δε σύνδεσή της με τις παραγωγικές διαδικασίες θα αποτελέσει τον πυλώνα που θα στηρίξει την ανοικοδόμηση της χώρας. Η Παιδεία πρέπει να είναι η βάση για μια καλύτερη διαχείριση της κρίσης, που θα ανοίξει τους ορίζοντες για την ανάπτυξη της Ελλάδας.