Tζάνι Ροντάρι: «Παραμύθια από το τηλέφωνο»

Της Δήμητρας Κουλούντζου

23:30 | 19 Ιουλ. 2014

 

O Tζάνι Ροντάρι γεννήθηκε στην επαρχία της βόρειας Ιταλίας. Ο πατέρας του, ένας αρτοποιός, πέθανε όταν ο Ροντάρι ήταν μόνο δέκα.  Στα δεκαεννιά του χρόνια έλαβε το δίπλωμα του δασκάλου και άρχισε να διδάσκει σε τάξεις δημοτικού στις αγροτικές σχολές της περιοχής Varese. Του άρεσε πολύ η μουσική  και η λογοτεχνία (ανακάλυψε τα έργα του Νίτσε. O Σοπενχάουερ, ο Λένιν και ο Τρότσκι του όξυναν το κριτικό του πνεύμα). Το 1939, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, ο Ροντάρι φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο.

Κατά τη διάρκεια του Β “Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ροντάρι πήρε αναβολή από το στρατό λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του. Λόγω της άσχημης οικονομικής του κατάστασης, έκανε αίτηση για δουλειά στο Casa del Fascio (κτήριο που χρησιμοποιούνταν για φασιστικές εκδηλώσεις) και αναγκάστηκε να ενταχθεί το φασιστικό κόμμα. Μετά από την απώλεια των δύο καλύτερών του φίλων  και την αγαπημένη του αδελφού του, ο Ροντάρι προσχώρησε στο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα εν έτει 1944 και συμμετείχε στο ιταλικό κίνημα αντίστασης.

Το 1948, ως δημοσιογράφος για το περιοδικό L’Unità, άρχισε να γράφει βιβλία για παιδιά. Το 1950, το Κόμμα τον εγκαθιστά εκδότη του παιδικού περιοδικού Il Pioniere στη Ρώμη. Το 1951, δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο , Il Libro delle Filastrocche περιείχε απίθανους κωμικούς στίχους, ενώ το δεύτερο, το Il Romanzo di Cipollino (1951), αποτέλεσε μια φανταστική αφήγηση για έναν τύραννο πρίγκιπα, όπου η φαντασία ήταν μέθοδος αντιμετώπισης των πολιτικών και κοινωνικών δεινών του χρόνου.

Το 1952, ταξίδεψε για πρώτη φορά στην ΕΣΣΔ. Το 1953, παντρεύτηκε την Μαρία Τερέζα Φερέτι, η οποία τέσσερα χρόνια αργότερα γέννησε την κόρη του, Πάολα. Το 1957, ο Ροντάρι πέρασε τις εξετάσεις για να γίνει επαγγελματίας δημοσιογράφος.

Το 1970 κέρδισε το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και αναγνωρίστηκε ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς για παιδιά της σύγχρονης Ιταλίας.  Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

Το 1979, μετά από ένα άλλο ταξίδι στην ΕΣΣΔ, η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε. Πέθανε στη Ρώμη, κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης, το 1980.

Ο κρυσταλλένιος Τζάκομο

Κάποτε σε μια πόλη, ήρθε στον κόσμο ένα  παιδί, που ήταν διαφορετικό από τα άλλα.

Ήταν διάφανο,  όπως ο αέρας και το νερό.

Ήταν  γυάλινος και ,όταν έπεφτε, οι πληγές του και τα καρούμπαλα του, γινόταν και αυτά διάφανα.

Μέσα του μπορούσες να δεις τα πάντα, την καρδιά του, το αίμα που χτυπούσε στις φλέβες του καθώς και τις σκέψεις του ,που κολυμπούσαν μέσα στο κεφάλι του.

Όπως όλα τα παιδιά, κάποια στιγμή  το παιδί είπε ένα ψέμα. Όλος ο κόσμος είδε μέσα στο κεφάλι του μια πυρωμένη μπάλα, μετάνιωσε και είπε την αλήθεια και η πυρωμένη μπάλα χάθηκε. Σ” όλη την υπόλοιπη ζωή του δεν είπε ποτέ ψέματα.

Αργότερα,  κάποιος  του εμπιστεύτηκε ένα μυστικό κι αμέσως εμφανίστηκε ένα μαύρο σύννεφο να γυρίζει  μέσα του. Έτσι, το μυστικό αποκαλύφθηκε.

Το όνομά του ήτανε Τζάκομο, αλλά όλοι τον φωνάζανε 《κρυσταλλένιο Τζάκομο》. Όποιος βρισκόταν κοντά του λόγω της ειλικρίνειας του γινόταν πράος και ευγενικός, και για αυτό το λόγο όλοι λάτρευαν το κρυσταλλένιο αγόρι.

Εκείνο το διάστημα όμως συνέβη κάτι φοβερό. Βασιλιάς της χώρας έγινε με τη βία ένας δυνάστης. Ο κόσμος έτρεμε, επικρατούσε η αδικία, όσοι διαμαρτύρονταν φυλακίζονταν, βασανίζονταν και εξαφανίζονταν μέσα σε μια νύχτα. Κανείς όμως δε μιλούσε.

Για τον Τζάκομο, ήταν αδύνατη η σιωπή. Χωρίς ν ανοίξει καθόλου το στόμα του οι σκέψεις τους φαινόντουσαν ξεκάθαρα μέσα στο μυαλό του. Όπως ήταν διάφανος, στο μέτωπο του ξεπρόβαλαν ελεύθερες οι σκέψεις του, για την όλη την αδικία και τη βία που έβλεπε κάθε μέρα.

Ο κακός βασιλιάς μισούσε τον Τζάκομο. Το παιδί με τις σκέψεις του έδινε  κουράγιο στους ανθρώπους και τους παρότρυνε να σκέφτονται και αυτοί ελεύθερα και να μη φοβούνται το βασιλιά. Αμέσως διέταξε να τον κλείσουν στην πιο σκοτεινή φυλακή του βασιλείου. Και έτσι έγινε.

Μόλις όμως ο Τζάκομο φυλακίστηκε, το σκοτεινό κελί του έγινε διάφανο και στη συνέχεια ολόκληρη η φυλακή φωτίστηκε και μετατράπηκε σε κρύσταλλο. Όποιος περνούσε από κει κοντά, έβλεπε το εσωτερικό της φυλακής και τον Τζάκομο με τις σκέψεις του.  Όταν ήρθε το σκοτάδι, η φυλακή έλαμπε και  ο βασιλιάς τρελαινόταν βλέποντάς τη έτσι γυμνή, μαζί με όλο το κακό που έκρυβε τόσο καιρό πίσω από τους τοίχους της. Έτσι ο κρυσταλλένιος άνθρωπος κατάφερε να νικήσει τον βασιλιά, επιβεβαιώνοντας πως η αλήθεια είναι πιο δυνατή από όλα.

            Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν πως τα παραμύθια είναι μόνο φαντασίες. Πόσο σημαντικό ρόλο  παίζουν άραγε;

Από πολύ μικρή ηλικία ακούμε παραμύθια και συνδεόμαστε με τους ήρωες τους. Τα όνειρα, οι περιπέτειες τα υπαρξιακά άγχη και τα διλήμματά τους μοιάζουν με τα δικά μας και έτσι έχουμε τη δυνατότητα να εξετάσουμε και να φανταστούμε τι θα κάναμε στη θέση τους .

Ένα καλό παραμύθι μας ψυχαγωγεί  ενισχύει  τη φαντασία μας   το λεξιλόγιο  αλλά και την κριτική μας σκέψη. Μπορεί ακόμη να μεταφέρει στον αναγνώστη έμμεσα τα πλεονεκτήματα της ηθικής συμπεριφοράς. Δείχνοντας μας στην πράξη πιο είναι το σωστό και το λάθος, τη διαφορά μεταξύ θάρρους και δειλίας. Μέσα από απλές ιστορίες καταλαβαίνουμε πως η δύναμη μπορεί εύκολα να ηττηθεί από την εξυπνάδα.  Παραμύθια όπως το παραπάνω τονίζουν ότι η αντιμετώπιση  των δυσκολιών της ζωής είναι αναπόφευκτη. Αν όμως κάποιος παραμείνει αυθεντικός, αληθινός και δεν λιγοψυχήσει, θα καταφέρει να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια και θα στεφθεί νικητής.

Όταν  ένα παιδί  είναι ικανό να φανταστεί μαγικά, ανύπαρκτα πράγματα και ήρωες, είναι ικανό να φανταστεί και άλλα θαύματα.  Αυτό το ίδιο παιδί, αργότερα, ως ενήλικας θα μπορεί να ονειρευτεί και να προσανατολιστεί καλύτερα στη ζωή του, θα ξέρει βαθιά μέσα του πως το αδύνατο μπορεί να γίνει δυνατό και έτσι ίσως να μη σκεφτεί συμβατικά, αλλά να προσπαθήσει για λίγο να αλλάξει τον κόσμο.

Ο μεγαλύτερος παραμυθάς του κόσμου Hans Christian Andersen είπε κάποτε πως «τα παραμύθια γράφονται για να κοιμούνται τα παιδιά και να ξυπνάνε οι ενήλικες».

Συγγραφέας: Τζάνι Ροντάρι

Τίτλος: παραμύθια από το τηλέφωνο

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Απόδοση: Άννα Παπασταύρου

Gianni Rontari favole al telefono, Edizioni E

Πηγές:http://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page, ηλεκτρονικό περιοδικό: http://www.storieumane.gr/

Πηγή: Ερανιστής

Κατηγορία άρθρου:

• Παιδεία