Ποτά, Μουσικές και Ροκ Καταστάσεις στο Θρυλικό Berlin

December 24, 2014

Κώστας Κουκουμάκας, Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης

Από τη στήλη 'Almost Famous'

Τον τελευταίο καιρό, στο θρυλικό μπαρ Berlin στη Θεσσαλονίκη αφαίρεσαν τη βαριά σιδερένια βιτρίνα και αποκαλύφθηκε το τζαμωτό, το ίδιο που υπήρχε από τη μέρα που άνοιξε το μαγαζί. «Το βάψαμε ένα χέρι μπορντό - κανονικά χρειάζεται ακόμη δύο χέρια, όμως αν τα κάναμε όλα σωστά, δεν θα ήμασταν το Berlin» μου λέει ο Θόδωρος Παπαδόπουλος, ιδιοκτήτης του ιστορικού μπαρ, μία αληθινή φυσιογνωμία νεομάρτυρα του πανκ-ροκ και του underground.

Στην οδό Χρυσοστόμου Σμύρνης, ένα κάθετο στενάκι στην παλιά παραλία, έχουν ανοίξει σήμερα δεκάδες καταστήματα με αξεσουάρ μόδας για κοκετάριους. Μία μόνο πινακίδα παραμένει βαμμένη με λαδομπογιά: «Berlin», σε χρώμα ροζ και λιλά, κάθετα γραμμένη. Το μαγαζί κλείνει φέτος 35 χρόνια γεμάτα ιδρώτα και δάκρυα. Εδώ μέσα έχουν ίσως συμβεί τα πάντα. Το πιο σημαντικό, στο μπαρ-μήτρα των σκληροπυρηνικών ήδη μεγαλώνει η δεύτερη γενιά θαμώνων, ορισμένων μοναχικών και «μαύρων ποιητών», πολλών επίσης αρκούντως θορυβωδών, των περισσότερων όμως με καθαρή κοινωνιολογική και πολιτισμική προσέγγιση. Η ώρα είναι 5.00 το απόγευμα και απέχει λιγότερο το χθεσινοβραδινό κλείσιμο από το αποψινό άνοιγμα.

VICE: Θόδωρε, τι έκανες πριν το Berlin;
Θόδωρος Παπαδόπουλος: Ήμουν ζωγράφος στα νησιά τα καλοκαίρια, έφτιαχνα ακουαρέλες, προσωπογραφίες και άλλα διάφορα και τον χειμώνα γύριζα την Ευρώπη με τα λεφτά που έβγαζα. Greek lover κατά μία έννοια, καθαρή δουλειά, δεν έχει απατεωνιές. Ταξίδευα λοιπόν τον χειμώνα σε όλη την Ευρώπη, Σουηδία, Ολλανδία, Γερμανία. Γύριζα στα κλαμπ, καμιά φορά κοιμόμουν και μέσα σε μπαρ. Κάποια στιγμή στη Γερμανία, τέλη δεκαετίας του '70, βρήκα έναν ξάδελφο μου και ανοίξαμε ένα κλαμπάκι στην πόλη Μίνστερ. Το πρώτο πράγμα που με ενδιέφερε πάντα ήταν η μουσική και μετά οι γυναίκες.

Τι μουσική άκουγες τότε;
Γύριζα όλη την Ευρώπη για να ακούσω γκρουπ. Ό,τι βάζει ο νους σου. Στη Γερμανία είχα βρει ένα φοβερό κλαμπ, που λειτουργούσε μέσα σε ένα αγρόκτημα, στο Όζνεμπρουκ. Το κλαμπ το λέγανε Hide Park κι εκεί έχω δει John Mayall, Alexis Korner, Alex Harvey, Dead Kennedys, αυτά το 1979.

Κι έτσι αποφασίζεις να ανοίξεις το Berlin;
Όχι, τυχαία βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη τέλη του '79, με την προϋπόθεση να ανέβω ξανά στη Γερμανία. Βρήκα αυτό το μαγαζί τυχαία -αν θυμάμαι καλά ήταν επιπλάδικο- γιατί πάντα έτσι λειτουργούσα, χωρίς σχέδιο. Στο μεταξύ, είχα χωρίσει με τον ξάδερφό μου στο κλαμπ στη Γερμανία και είχα λίγα χρήματα. Πήρα το μαγαζί χωρίς να ξέρω ακριβώς τι θα κάνω. Και μόλις μπήκα μέσα, είδα όλα αυτά που είχα στο μυαλό μου για το ροκ. Ήμουν πάντα και λίγο αντιδραστικός, όλοι άκουγαν Flower Power, εγώ άκουγα Velvet Underground. Ό,τι μαύρο και πεσιμιστικό υπήρχε το άκουγα, Iggy Pop, Patty Smith και τέτοια. Άνοιξα το μπαρ τέλη του 1979 αρχές του 1980.

Γιατί το ονόμασες Berlin;
Από τον δίσκο του Lou Reed, που ήταν ο αγαπημένος μου. Τον είχε γράψει ο Lou Reed για το Βερολίνο, χωρίς να έχει ταξιδέψει εκεί, απλώς γιατί έτσι το φαντάστηκε. Μου άρεσε πολύ, σκέψου ότι κουβαλούσα το βινύλιο μαζί μου στα ταξίδια. Είχα ζήσει και λίγο στο Δυτικό Βερολίνο, φυσικά πριν πέσει το Τείχος.

Τι είχες στο μυαλό σου για το Berlin τα πρώτα χρόνια;
Τίποτα συγκεκριμένο. Απλώς το Berlin ήταν το πρώτο ορθάδικο στην Ελλάδα. Πήρα την ιδέα από τα gay bar στο Άμστερνταμ, που είδα τον κόσμο να διασκεδάζει όρθιος. Ήμουν φανατικός εκείνη την εποχή και με διάφορα γκρουπ με γκέι κουλτούρα, New York Dolls και τέτοια. Κι αυτό το στυλ μου άρεσε, σκέφτηκα ότι ταίριαζε στο ροκ.

Τι μουσική έπαιζε τότε το μπαρ;
Ταξίδευα τακτικά σε Αγγλία και Γερμανία κι έφερνα δίσκους. Το προσωπικό μου ψώνιο ήταν να γυρίζω ακόμη και μόνος στα κλαμπ της Ευρώπης και να ακούω μουσικές. Έφερα στη Θεσσαλονίκη όλα τα καινούρια εκείνης της εποχής, που ανανέωσαν το ροκ. Παίζαμε new wave, Clash, Jam, Tom Robinson, Sex Pistols, αργότερα Joy Division που έκαναν πιο dark μουσική. Μάλιστα, είχα βάλει τότε οθόνες στο μαγαζί και προβάλλονταν μιξαρισμένα μουσικά βίντεο που έβρισκα στο εξωτερικό, πρωτοποριακό στοιχείο για μπαρ τότε.

Ο Βιμ Βέντερς πότε επισκέφτηκε το Berlin;
Πριν από λίγα χρόνια, είχε έρθει για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και του είπαν ότι υπάρχει στο μπαρ μία αυθεντική αφίσα από την ταινία του Wings of Desire. Την είχα φέρει από τη Νέα Υόρκη μαζί με μία ακόμη του Χίτσκοκ και μία από το Stranger Than Paradise του Τζάρμους. Τις αγόρασα από ένα υπόγειο αφισάδικο στη Bleecker Street.

Τι ήπιε ο Βέντερς;
Μπίρα ή αναψυκτικό, δεν θυμάμαι ακριβώς. Μιλήσαμε λίγο για τη Γερμανία και είπε ότι του άρεσε το μαγαζί.

Ο Αγγελάκας από πότε ήταν θαμώνας;
Ο Αγγελάκας είχε δουλέψει εδώ. Για ένα μικρό διάστημα, γύρω στο '83, ήταν μπάρμαν κι έπειτα για δυο-τρία χρόνια ήταν dj. Οι Τρύπες έχουν παίξει πολλές φορές. Πολλοί γνωστοί ήταν θαμώνες και ακόμη περισσότεροι πέρασαν: Nick Cave, Mark Almond, Neubauten, Nomads, Savage Republic, ο Ιan McCulloch που έκανε και μεγάλη φασαρία, πλακώθηκε με όλο τον κόσμο. Και ποιοι δεν πέρασαν, ο κατάλογος είναι ατελείωτος.

Οι φασαρίες ήταν πάντα μέρος του μπαρ;
Είναι ζωντανό το μαγαζί. Έλεγα, βάλτε μπίρες στο ψυγείο, γιατί μετά από φασαρίες χρειάζονταν όλοι μπίρες για να ηρεμήσουν. Από φασαρίες άλλο τίποτα. Μέσα, πάνω στο μπαρ, έξω στον δρόμο...

Και από έρωτες;
Παλιότερα, όταν ερχόμουν ρωτούσα τις σερβιτόρες αν οι τουαλέτες ήταν γεμάτες. Από αυτό καταλάβαινα αν το μαγαζί ήταν γεμάτο. Και ήταν κάθε μέρα Σάββατο. Μια βραδιά ξεγυμνώθηκαν πάνω στο μπαρ κι έκαναν σεξ, έχουν γίνει πολλά πράγματα εδώ μέσα.

Η νύχτα πώς άλλαξε όλα αυτά τα χρόνια;
Μια χαρά είναι η νύχτα. Μου αρέσει και τώρα, μου άρεσε και παλιά. Η νύχτα είναι γι' αυτούς που θέλουν κάτι διαφορετικό γιατί δεν είναι συμβατικοί. Έχω τα τελευταία δύο-τρία χρόνια μια νοικοκυρά πιστή θαμώνα. Έρχεται το ξημέρωμα στις 5.00 και φεύγει στις 9.00, μόνο στις 7.30 βγαίνει λίγο έξω για να τηλεφωνήσει στα παιδιά της και να τα ξυπνήσει για το σχολείο. Συγγραφείς, ηθοποιοί, όλη η Σχολή Καλών Τεχνών έχει περάσει από 'δω. Ερχόταν ο Ιόλας και άλλοι πολλοί άνθρωποι της τέχνης, μόδιστροι κλπ. Κυριλέ τύποι, που είχαν όμως σχέση με το underground. Και η Γώγου ερχόταν συχνά, εδώ ήταν το στοιχείο της. Έχει κάνει φασαρίες εδώ η Κατερίνα...

Η μουσική πώς εξελίχθηκε όλα αυτά τα χρόνια;
Είναι ένα πράγμα που εξελίσσεται όταν υπάρχουν οι συνθήκες. Τη δεκαετία του '80 έγινε η ανανέωση με το new wave και το punk γιατί είχε βαλτώσει πολύ το ροκ. Είχαν φτάσει να παίζουν σε κάτι θέατρα ή να σολάρουν τρεισήμισι ώρες. Ευτυχώς βγήκαν οι πανκ κι έπαιζαν ένα κομμάτι με την ψυχή τους. Το γαμούσανε τη μάνα κι ας μην ήξεραν να παίζουν, έβγαζαν όμως τη ψυχή τους. Τώρα τελευταία, τα περισσότερα νέα γκρουπ μου φαίνονται κάπως σαν αναβίωση των 60s. Όλα τα ποπ θέλουν να μοιάσουν τους Beatles, όλα τα garage τους Rolling Stones.

Και η Θεσσαλονίκη πώς εξελίχθηκε;
Μια χαρά είναι η Θεσσαλονίκη. Έχει διασκέδαση, νεολαία, στέκια. Τα βλέπω όλα θετικά, δεν θέλω να αλλάξει τίποτα. Υπάρχουν μόνο μερικοί ξύπνιοι που θέλουν να μας κάνουν πιο πολιτισμένους, αλλά εγώ δεν είμαι καθόλου με αυτό το σύστημα. Κάποιοι δήθεν παράγοντες, δημοσιοσχετίστες, που δεν θέλω ούτε να τους βλέπω. Βέβαια, κι αυτά έχουν τη φάση τους. Το ψεύτικο υπήρχε πάντα στο ροκ.

Είναι αλήθεια ότι έχεις μια από τις μεγαλύτερες συλλογές δίσκων στην Ελλάδα;
Α, το έχεις μάθει κι αυτό; Η ζωή μου είναι η μουσική και τα ταξίδια που κάνω. Είναι μια αιματοβαμμένη ιστορία. Έχω κάνει πολλά ταξίδια για να ψάξω δίσκους. Πήγα στο Μεξικό, στο Περού για να βρω ψυχεδέλειες, οργώσαμε την Αμερική για να βρούμε δίσκους σε κολεκτίβες και κοινόβια χίπις. Τα βλέπω, τα ακούω και μ' αρέσουνε. Έτσι κυλά μέχρι σήμερα η ζωή μου. Και μέσα από το Berlin περνάω τη ζωή μου. Εδώ συναντώ κόσμο, εδώ μαλώνω, εδώ όλα.

Πώς θα ήθελες να θυμούνται το Berlin;
Κοίτα, στο μπαρ δημιουργήθηκε μια νεολαία που έβλεπε διαφορετικά τα πράγματα. Πιο ψαγμένη κοινωνικά και πολιτιστικά. Κάναμε κατά καιρούς προβολές ταινιών, καλτ βραδιές, κάποια περίεργα πάρτι θεματικά, ό,τι περίεργο έβγαινε εμείς το φέρναμε. Ζωγραφίζαμε και κάναμε πάντα ό,τι μας έβγαινε εκείνη την ώρα. Φέτος βάψαμε το μπαρ ροζ και μοβ. Παλιότερα, ήταν πιο μαύρο. Έπειτα, αλλάζαμε τη μουσική, πειραματιζόμασταν άφοβα με το καινούριο. Παίζαμε punk, μετά garage, αμερικάνικη ψυχεδέλεια, Manchester pop, electronica, gothic. Δεν κώλωνα σε τίποτα. Μια φορά παίζαμε πανκ, σταμάτησα τη μουσική κι έβαλα στο μπαρ έναν χοντρό, που είχε τρέλα με τον Καβάφη και διάβαζε για δέκα λεπτά ποιήματα. Άλλοι του πετούσαν μπίρες, άλλοι έλεγαν σταματήστε να τον ακούσουμε, έγινε χαμός. Αυτό ήταν περφόρμανς, δεν ήταν κάτι στημένο. Η φάση του μαγαζιού ήταν από μόνη της πανκ, δεν την έκανε η μουσική.

Και τα επόμενα 35 χρόνια; 
Το Berlin έγινε για ανθρώπους, που, αν θέλουν, μπορούν να πάνε σε ένα μπαρ μόνοι τους. Γιατί είναι πιο μποέμ το στυλ τους. Πηγαίνουν μόνοι σε ένα μαγαζί, που λειτουργεί όμως σαν μικρή κοινωνία. Παλιότερα, είχα βγάλει κι ένα σλόγκαν στα γερμανικά: "Berlin ist allein, Ιch auch", δηλαδή «Το Βερολίνο είναι μόνο του κι εγώ το ίδιο», κάπως έτσι.

ΠΗΓΗ:http://www.vice.com/gr/read/pota-mousikes-kai-rock-katastaseis-sto-thryliko-berlin?utm_source=facebook&utm_medium=cpc&utm_campaign=promoBERLIN