Στο περιθώριο, πέρα από γη και θάλασσα
Ημερομηνία δημοσίευσης: 28/02/2013
«Η γη της Επαγγελίας» (Promised Land)
Σκηνοθεσία: Γκας βαν Σαντ
Ερμηνεία: Ματ Ντέιμον, Τζον Κρασίνσκι, Φράνσις Μακντόρμαντ, Ρόζμαρι Ντεβίτ, Σκουτ Μακνέρι, Τίτους Γουέλιβερ, Χαλ Χόλμπρουκ
Περιβαλλοντικά «στρατευμένη» ταινία από το Χόλιγουντ, με τον Ματ Ντέιμον στον ρόλο υπαλλήλου εταιρείας φυσικού αερίου, που καταφτάνει σε αγροτική περιοχή της Αμερικής μαζί με τη συνεργάτιδά του (Φράνσις ΜακΝτόρμαντ) προσπαθώντας να πείσουν τους κατοίκους της δοκιμαζόμενης από την οικονομική κρίση περιοχής να τους παραχωρήσουν το δικαίωμα γεώτρησης. Δεν πρόκειται ωστόσο για απλή γεώτρηση, αλλά για την έντονα αμφισβητούμενη μέθοδο του fracking, της εξόρυξης δηλαδή πετρελαιοφόρου αργιλικού σχιστόλιθου με τη χρήση πεπιεσμένου νερού και χημικών (στα ελληνικά αποδίδεται με τον όρο «υδραυλική ρηγμάτωση», για όσους ενδιαφέρονται να ψάξουν το θέμα), μέθοδο που εγγυάται περισσότερο αέριο και πετρέλαιο, αλλά με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον. Χάρη στο fracking οι Αμερικανοί προσδοκούν να απεξαρτηθούν ενεργειακά από τη Μέση Ανατολή, αλλά ήδη έχει δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνημα που αντιτίθεται στη μέθοδο, και ο Ματ Ντέιμον συμμετέχει ενεργά σε αυτό.
Ο Γκας βαν Σαντ είναι σίγουρα ικανότατος κινηματογραφιστής, αλλά εδώ δεν φαίνεται να «ενθουσιάζεται» ιδιαίτερα με το θέμα του. «Ανοίγει» τον φακό του ώστε να αφουγκραστεί την αγροτική Αμερική, με τους ανοιχτούς χώρους και τους ανεπιτήδευτους ανθρώπους. Ενώ στην αρχή η δουλειά για τους δύο υπαλλήλους της εταιρείας φαίνεται απλή, με τις υποσχέσεις για τα εκατομμύρια δολάρια προς τους κατοίκους, στην πορεία περιπλέκεται, λόγω της αντίδρασης ενός γηραιού καθηγητή της περιοχής (Xαλ Χόλμπρουκ), τον οποίο υποστηρίζει και ο νεαρός επικεφαλής ενός ανεξάρτητου, τοπικού πολιτικού κινήματος (Τζον Κρασίνσκι).
Ίσως είναι η πρώτη φορά που ο Ματ Ντέιμον δίνει σε ταινία μια ολοκληρωμένη ερμηνεία. Καλός και ο Τζον Κρασίνσκι στον ρόλο του ακτιβιστή.
Ταξίδι αυτογνωσίας...
«Man at Sea»
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Γιάνναρης
Ερμηνεία: Aντώνης Καρυστινός, Θεοδώρα Τζήμου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης
Η τελευταία ταινία του Γιάνναρη, μετά τον «Όμηρο» που γύρισε το 2005, είχε μια περιπετειώδη διαδρομή προτού συναντήσει τελικά το κοινό της στις αίθουσες. Αρχικά προβλήθηκε τον Φεβρουάριο 2011 στην Μπερλινάλε και στα τέλη του ίδιου χρόνου στο 52o Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, με νέο μοντάζ, που επιμελήθηκε ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Ο καπετάνιος ενός δεξαμενόπλοιου σώζει καμιά τριανταριά έφηβους Αφγανούς πρόσφυγες που έχουν ναυαγήσει μεσοπέλαγα. Στο πλοίο έχει πάρει και τη γυναίκα του, σε μια προσπάθεια να ξανασμίξουν ύστερα από τον μεγάλο χωρισμό που ακολούθησε τον θάνατο του παιδιού τους... Ο ιδιοκτήτης της σχεδόν χρεωκοπημένης πλοιοκτήτριας εταιρείας πιέζει τον καπετάνιο να ξεφορτωθεί τους ναυαγούς, αλλά κάθε προσπάθειά του οδηγεί σε αδιέξοδο. Κι ενώ αρχικά κάποια μέλη του πληρώματος δημιουργούν δεσμούς με τους έφηβους -ανάμεσά τους και η γυναίκα του καπετάνιου, που «βλέπει» τον χαμένο γιο της-, οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι «επισκέπτες» έχουν κάνει κατάχρηση της φιλοξενίας τους. Κατά τη γνώμη μου το «Man at Sea» είναι για τον Γιάνναρη ένα ουσιαστικό, αλλά δύσκολο βήμα προς τη σκηνοθετική ωριμότητα. Η οπτική του μετατοπίζεται αποφασιστικά, μετακινούμενη από την πλευρά των μεταναστών (και ίσως αυτό αιφνιδιάσει ορισμένους) στην οπτική του «άλλου», του αντίπαλου-πατέρα. Ο Αντώνης Καρυστινός στον ρόλο του καπετάνιου υποδύεται τον πιο δύσκολο, τον πιο σύνθετο χαρακτήρα που έχει αποτυπώσει στη μεγάλη οθόνη μέχρι σήμερα ο Γιάνναρης. Ο καπετάνιος-πατέρας βυθίζεται βήμα-βήμα στην «καρδιά του σκοταδιού», σʼ ένα ταξίδι αυτογνωσίας αξεδιάλυτο με την ολοκληρωτική, λυτρωτική συντριβή. Με μάτια που βλέπουν, αλλά δεν αντιλαμβάνονται, ψάχνει σαν τυφλός τον νεκρό γιο, και πάνω στο πλοίο η ένταση, η βία δεν προδίδουν ότι όλοι εκεί είναι «είδωλα ψυχής», φαντάσματα, και ο ωκεανός ολόκληρος ένας πλατύς Αχέροντας... (συνέντευξη με τον Κων. Γιάνναρη στο φύλλο της Κυριακής).
«Όμορφα Πλάσματα» (Beautiful Creatures)
Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ ΛαΓκραβενέζε
Ερμηνεία: Τζέρεμι Άιρονς, Άλις Ένγκλερτ, Άλντεν Έρενραϊχ, Τζακ ΟʼΚόνελ, Βαϊόλα Ντέιβις, Έμι Ρόσουμ, Τόμας Μαν, Έμα Τόμσον
Μια δόση από «Ρωμαίο και Ιουλιέτα», μια δόση από αμερικανικό Εμφύλιο, ένας έφηβος που βασανίζεται από το ίδιο μυστηριώδες όνειρο εδώ και καιρό, μια θρησκευόμενη επαρχία του αμερικανικού Νότου, φαντάσματα και η «φλέβα χρυσού» για το ταμείο, εφηβικές και μεταφυσικές ανησυχίες στο μίξερ, με υψηλού επαγγελματικού επιπέδου κινηματογράφηση.
«Πειρατεία στον Ωκεανό» (Kapringen)
Σκηνοθεσία: Τομπίας Λίντχολμ
Δανέζικη παραγωγή, που φέρνει σε επαφή επί της οθόνης δύο εντελώς αντίθετους κόσμους: Πάνω σε ένα φορτηγό πλοίο, κάπου στα ανοιχτά του Ινδικού Ωκεανού, ένας Δανός μάγειρας περιμένει πώς και πώς να επιστρέψει στην πατρίδα του για να ξαναβρεθεί με τη γυναίκα του και τη μικρή του κόρη. Ωστόσο, τα σχέδιά του ανατρέπονται όταν μία ομάδα Σομαλών πειρατών καταλαμβάνει το πλοίο, απαιτώντας λύτρα από τη ναυτιλιακή εταιρεία στην Κοπεγχάγη. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας αποφασίζει να αναλάβει ο ίδιος τις διαπραγματεύσεις με τους πειρατές, μέσω ασυρμάτου, αγνοώντας τις συμβουλές του επαγγελματία διαπραγματευτή... Ο σκηνοθέτης στοχεύει στην κατανόηση, όχι στον εντυπωσιασμό της δράσης, και το αποτέλεσμα της δουλειάς του σταδιακά σε κερδίζει.
«Ξημέρωμα» (Agon)
Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Μπουντίνα
Ερμηνεία: Μάρβιν Ταφάζ, Γκούλιεμ Κοτόρι, Ισαβέλα Κογεβίνα, Εγκλαντίνα Τσενομέρι, Τζεβντέτ Τζασάρι, Λαέρτης Βασιλείου, Αντώνης Καφετζόπουλος
Αλβανο-ελληνική παραγωγή, «τηλεοπτικής» γραφής. Μεγάλος και μικρός αδελφός από την Αλβανία βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη. Ο «μεγάλος» έχει ενσωματωθεί, ετοιμάζεται να αρραβωνιαστεί την κόρη του ιδιοκτήτη του συνεργείου στο οποίο εργάζεται. Ο μικρός αδελφός έχει καλλιτεχνικές ανησυχίες, είναι «χαμένος» στην αναζήτηση της ταυτότητάς του και αντιδρά έντονα στην «ενσωμάτωση» του αδελφού του, βρίσκοντας προσωρινό στήριγμα σε ανθρώπους της αλβανικής μαφίας...
«Χαμένος Παράδεισος» (Tabu)
Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Γκόμεζ
Ερμηνεία: Τερέζα Μαντρούγκα, Πάουρα Σόβεραλ, Άνα Μορέιρα, Χενρίκε Εσπίριτο Σάντο, Καρλότο Κότα, Ιζαμπέλ Καρντόσο, Ίβο Μίλερ, Μανουέλ Μεσκίτα
Ασπρόμαυρη «φεστιβαλική» παραγωγή από την Πορτογαλία. Δεν την είδαμε, επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε με την πρώτη ευκαιρί
Σκηνοθεσία: Γκας βαν Σαντ
Ερμηνεία: Ματ Ντέιμον, Τζον Κρασίνσκι, Φράνσις Μακντόρμαντ, Ρόζμαρι Ντεβίτ, Σκουτ Μακνέρι, Τίτους Γουέλιβερ, Χαλ Χόλμπρουκ
Περιβαλλοντικά «στρατευμένη» ταινία από το Χόλιγουντ, με τον Ματ Ντέιμον στον ρόλο υπαλλήλου εταιρείας φυσικού αερίου, που καταφτάνει σε αγροτική περιοχή της Αμερικής μαζί με τη συνεργάτιδά του (Φράνσις ΜακΝτόρμαντ) προσπαθώντας να πείσουν τους κατοίκους της δοκιμαζόμενης από την οικονομική κρίση περιοχής να τους παραχωρήσουν το δικαίωμα γεώτρησης. Δεν πρόκειται ωστόσο για απλή γεώτρηση, αλλά για την έντονα αμφισβητούμενη μέθοδο του fracking, της εξόρυξης δηλαδή πετρελαιοφόρου αργιλικού σχιστόλιθου με τη χρήση πεπιεσμένου νερού και χημικών (στα ελληνικά αποδίδεται με τον όρο «υδραυλική ρηγμάτωση», για όσους ενδιαφέρονται να ψάξουν το θέμα), μέθοδο που εγγυάται περισσότερο αέριο και πετρέλαιο, αλλά με τεράστιο κόστος για το περιβάλλον. Χάρη στο fracking οι Αμερικανοί προσδοκούν να απεξαρτηθούν ενεργειακά από τη Μέση Ανατολή, αλλά ήδη έχει δημιουργηθεί ένα ισχυρό κίνημα που αντιτίθεται στη μέθοδο, και ο Ματ Ντέιμον συμμετέχει ενεργά σε αυτό.
Ο Γκας βαν Σαντ είναι σίγουρα ικανότατος κινηματογραφιστής, αλλά εδώ δεν φαίνεται να «ενθουσιάζεται» ιδιαίτερα με το θέμα του. «Ανοίγει» τον φακό του ώστε να αφουγκραστεί την αγροτική Αμερική, με τους ανοιχτούς χώρους και τους ανεπιτήδευτους ανθρώπους. Ενώ στην αρχή η δουλειά για τους δύο υπαλλήλους της εταιρείας φαίνεται απλή, με τις υποσχέσεις για τα εκατομμύρια δολάρια προς τους κατοίκους, στην πορεία περιπλέκεται, λόγω της αντίδρασης ενός γηραιού καθηγητή της περιοχής (Xαλ Χόλμπρουκ), τον οποίο υποστηρίζει και ο νεαρός επικεφαλής ενός ανεξάρτητου, τοπικού πολιτικού κινήματος (Τζον Κρασίνσκι).
Ίσως είναι η πρώτη φορά που ο Ματ Ντέιμον δίνει σε ταινία μια ολοκληρωμένη ερμηνεία. Καλός και ο Τζον Κρασίνσκι στον ρόλο του ακτιβιστή.
Ταξίδι αυτογνωσίας...
«Man at Sea»
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Γιάνναρης
Ερμηνεία: Aντώνης Καρυστινός, Θεοδώρα Τζήμου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης
Η τελευταία ταινία του Γιάνναρη, μετά τον «Όμηρο» που γύρισε το 2005, είχε μια περιπετειώδη διαδρομή προτού συναντήσει τελικά το κοινό της στις αίθουσες. Αρχικά προβλήθηκε τον Φεβρουάριο 2011 στην Μπερλινάλε και στα τέλη του ίδιου χρόνου στο 52o Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, με νέο μοντάζ, που επιμελήθηκε ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Ο καπετάνιος ενός δεξαμενόπλοιου σώζει καμιά τριανταριά έφηβους Αφγανούς πρόσφυγες που έχουν ναυαγήσει μεσοπέλαγα. Στο πλοίο έχει πάρει και τη γυναίκα του, σε μια προσπάθεια να ξανασμίξουν ύστερα από τον μεγάλο χωρισμό που ακολούθησε τον θάνατο του παιδιού τους... Ο ιδιοκτήτης της σχεδόν χρεωκοπημένης πλοιοκτήτριας εταιρείας πιέζει τον καπετάνιο να ξεφορτωθεί τους ναυαγούς, αλλά κάθε προσπάθειά του οδηγεί σε αδιέξοδο. Κι ενώ αρχικά κάποια μέλη του πληρώματος δημιουργούν δεσμούς με τους έφηβους -ανάμεσά τους και η γυναίκα του καπετάνιου, που «βλέπει» τον χαμένο γιο της-, οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι «επισκέπτες» έχουν κάνει κατάχρηση της φιλοξενίας τους. Κατά τη γνώμη μου το «Man at Sea» είναι για τον Γιάνναρη ένα ουσιαστικό, αλλά δύσκολο βήμα προς τη σκηνοθετική ωριμότητα. Η οπτική του μετατοπίζεται αποφασιστικά, μετακινούμενη από την πλευρά των μεταναστών (και ίσως αυτό αιφνιδιάσει ορισμένους) στην οπτική του «άλλου», του αντίπαλου-πατέρα. Ο Αντώνης Καρυστινός στον ρόλο του καπετάνιου υποδύεται τον πιο δύσκολο, τον πιο σύνθετο χαρακτήρα που έχει αποτυπώσει στη μεγάλη οθόνη μέχρι σήμερα ο Γιάνναρης. Ο καπετάνιος-πατέρας βυθίζεται βήμα-βήμα στην «καρδιά του σκοταδιού», σʼ ένα ταξίδι αυτογνωσίας αξεδιάλυτο με την ολοκληρωτική, λυτρωτική συντριβή. Με μάτια που βλέπουν, αλλά δεν αντιλαμβάνονται, ψάχνει σαν τυφλός τον νεκρό γιο, και πάνω στο πλοίο η ένταση, η βία δεν προδίδουν ότι όλοι εκεί είναι «είδωλα ψυχής», φαντάσματα, και ο ωκεανός ολόκληρος ένας πλατύς Αχέροντας... (συνέντευξη με τον Κων. Γιάνναρη στο φύλλο της Κυριακής).
«Όμορφα Πλάσματα» (Beautiful Creatures)
Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ ΛαΓκραβενέζε
Ερμηνεία: Τζέρεμι Άιρονς, Άλις Ένγκλερτ, Άλντεν Έρενραϊχ, Τζακ ΟʼΚόνελ, Βαϊόλα Ντέιβις, Έμι Ρόσουμ, Τόμας Μαν, Έμα Τόμσον
Μια δόση από «Ρωμαίο και Ιουλιέτα», μια δόση από αμερικανικό Εμφύλιο, ένας έφηβος που βασανίζεται από το ίδιο μυστηριώδες όνειρο εδώ και καιρό, μια θρησκευόμενη επαρχία του αμερικανικού Νότου, φαντάσματα και η «φλέβα χρυσού» για το ταμείο, εφηβικές και μεταφυσικές ανησυχίες στο μίξερ, με υψηλού επαγγελματικού επιπέδου κινηματογράφηση.
«Πειρατεία στον Ωκεανό» (Kapringen)
Σκηνοθεσία: Τομπίας Λίντχολμ
Δανέζικη παραγωγή, που φέρνει σε επαφή επί της οθόνης δύο εντελώς αντίθετους κόσμους: Πάνω σε ένα φορτηγό πλοίο, κάπου στα ανοιχτά του Ινδικού Ωκεανού, ένας Δανός μάγειρας περιμένει πώς και πώς να επιστρέψει στην πατρίδα του για να ξαναβρεθεί με τη γυναίκα του και τη μικρή του κόρη. Ωστόσο, τα σχέδιά του ανατρέπονται όταν μία ομάδα Σομαλών πειρατών καταλαμβάνει το πλοίο, απαιτώντας λύτρα από τη ναυτιλιακή εταιρεία στην Κοπεγχάγη. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας αποφασίζει να αναλάβει ο ίδιος τις διαπραγματεύσεις με τους πειρατές, μέσω ασυρμάτου, αγνοώντας τις συμβουλές του επαγγελματία διαπραγματευτή... Ο σκηνοθέτης στοχεύει στην κατανόηση, όχι στον εντυπωσιασμό της δράσης, και το αποτέλεσμα της δουλειάς του σταδιακά σε κερδίζει.
«Ξημέρωμα» (Agon)
Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Μπουντίνα
Ερμηνεία: Μάρβιν Ταφάζ, Γκούλιεμ Κοτόρι, Ισαβέλα Κογεβίνα, Εγκλαντίνα Τσενομέρι, Τζεβντέτ Τζασάρι, Λαέρτης Βασιλείου, Αντώνης Καφετζόπουλος
Αλβανο-ελληνική παραγωγή, «τηλεοπτικής» γραφής. Μεγάλος και μικρός αδελφός από την Αλβανία βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη. Ο «μεγάλος» έχει ενσωματωθεί, ετοιμάζεται να αρραβωνιαστεί την κόρη του ιδιοκτήτη του συνεργείου στο οποίο εργάζεται. Ο μικρός αδελφός έχει καλλιτεχνικές ανησυχίες, είναι «χαμένος» στην αναζήτηση της ταυτότητάς του και αντιδρά έντονα στην «ενσωμάτωση» του αδελφού του, βρίσκοντας προσωρινό στήριγμα σε ανθρώπους της αλβανικής μαφίας...
«Χαμένος Παράδεισος» (Tabu)
Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Γκόμεζ
Ερμηνεία: Τερέζα Μαντρούγκα, Πάουρα Σόβεραλ, Άνα Μορέιρα, Χενρίκε Εσπίριτο Σάντο, Καρλότο Κότα, Ιζαμπέλ Καρντόσο, Ίβο Μίλερ, Μανουέλ Μεσκίτα
Ασπρόμαυρη «φεστιβαλική» παραγωγή από την Πορτογαλία. Δεν την είδαμε, επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε με την πρώτη ευκαιρί
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου