Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

Μπάτε... χορηγοί και αλέστε

Μπάτε... χορηγοί και αλέστε

Του Χρήστου Κάτσικα

15:03 | 14 Νοε. 2014
Τελευταία ανανέωση 15:09 | 14 Νοε. 2014
Στο κυνήγι αναζήτησης «ευεργετών–χορηγών» τα Πανεπιστήμια. Οσοι πληρώνουν θα μπορούν να λαμβάνουν αντισταθμίσματα, από την αναγραφή του ονόματός τους σε μία αίθουσα μέχρι και το να γίνουν επίτιμοι καθηγητές!
Οι μεγάλες και συστηματικές παρεμβάσεις που επιχειρούνται τα τελευταία χρόνια στα Πανεπιστήμια με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που πριμοδοτεί την ανατροπή του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα τους, τη συντριπτική υποχρηματοδότηση, τον εξοστρακισμό εκατοντάδων διοικητικών υπαλλήλων και την αποθέωση αυταρχικών μεθόδων (κλειδαριές και σεκιουριτάδες στις εισόδους κτιρίων των ιδρυμάτων) επιταχύνουν την προσαρμογή τους στην υπηρεσία στρατηγικών επιλογών, με στόχο τη μετάλλαξη του ακαδημαϊκού και δημόσιου χαρακτήρα των ιδρυμάτων.
Στο πνεύμα αυτής της μετάλλαξης «κουμπώνει» και η πρόσφατη ανακοίνωση του ΤΕΙ Αθήνας με θέμα «Σχέδιο πρότασης χορηγικής εκστρατείας - ηλεκτρονικός κουμπαράς», με την οποία καλούνται «ευεργέτες–χορηγοί» να «συντρέξουν με χρήματα ή με άλλα μέσα το ΤΕΙ Αθήνας», λαμβάνοντας αντισταθμίσματα που ξεκινούν από «την ανάρτηση του ονόματός τους στο Αλσος των Χορηγών [...] πάνω σε μπρούτζινο πλακίδιο καθώς και σε ειδικό μαρμάρινο πλαίσιο», την «αναγραφή του ονόµατός τους σε αίθουσα, τμήμα ή εργαστήριο του ΤΕΙ [...], σε όλα τα έντυπα και την ιστοσελίδα του ΤΕΙ» και φτάνουν ακόμη και μέχρι το «δικαίωμα ελεύθερης χρήσης των αµφιθεάτρων του Ιδρύµατος» και την ανακήρυξή τους «σε επισκέπτες καθηγητές ή επίτιµους καθηγητές του ΤΕΙ Αθήνας»!
Οπως μαθαίνουμε από την ανακοίνωση του ΤΕΙ Αθήνας, όλα τα παραπάνω προτείνονται καθώς οι κρατικοί πόροι «είναι περιορισμένοι σε σημείο που δεν καλύπτουν τις ανάγκες και τις προοπτικές του». Με άλλα λόγια, αποδέχονται ως φυσικό φαινόμενο τη δραστική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, υιοθετώντας τη συμπεριφορά ιδιωτικής επιχείρησης που, προκειμένου να αντλήσει νέους πόρους, δεν διστάζει να κρατήσει από τη μια τον δίσκο του εράνου και από την άλλη το λιβανιστήρι.
Ελληνικό φαινόμενο; Οχι βέβαια. Αλλού είναι πιο προχωρημένοι! Για παράδειγμα, οι φοιτητές του Πανεπιστημίου του Κεντ στο Καντέρμπερι, αναζητώντας χορηγό για την ποδοσφαιρική τους ομάδα, τον βρήκαν σε ένα από τα κορυφαία πορνογραφικά site στον κόσμο.
Ετσι, η Ράδερφορντ Ράιντερς (πήρε το όνομά της από τον φυσικό Ερνεστ Ράδερφορντ) απέκτησε έναν χορηγό που προκαλεί… σοκ! Το «Pornhub» έγινε ο βασικός τους χορηγός και το όνομα μπήκε στις φανέλες!
«Επώνυμες έδρες» και άλλα...
Το τοπίο αυτό στα ελληνικά Πανεπιστήμια άρχισε να διαμορφώνεται από το 2006 επί υπουργίας Μ. Γιαννάκου. H αλλαγή στον νόμο-πλαίσιο συνδυάστηκε με μια σειρά σημαντικών παρεμβάσεων στο DNA της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μεταξύ αυτών ήταν το «άνοιγμα» των ιδρυμάτων σε χορηγίες ιδιωτών, καθώς και η ανάληψη της οικονομικής διαχείρισης των ιδρυμάτων από μάνατζερ.
Αμέσως μετά η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου, πιάνοντας το νήμα των προκατόχων της, καταφέρνει επίσης τη φαλκίδευση του δημόσιου χαρακτήρα των σχολών και κατ’ επέκταση της δημόσιας παιδείας, αναγκάζοντας τις σχολές να αναζητήσουν χορηγούς από τον ιδιωτικό τομέα.
Τα προγράμματα σπουδών και τα ίδια τα μαθήματα κατ’ επέκταση ωθούνταν να αναπροσαρμοστούν έτσι ώστε να είναι συμβατά με τις ανάγκες της αγοράς και δη συγκεκριμένων επιχειρήσεων που δυνητικά θα είναι χρηματοδότες.
Για εκείνα δε τα τμήματα που το περιεχόμενο των μαθημάτων τους δεν εφάπτεται με τις ανάγκες της ιδιωτικής οικονομίας και δεν πρόκειται ποτέ να έχουν την… τιμή να καθιερώσουν οι χορηγοί «επώνυμες έδρες», όπως προβλέπεται στον νόμο, αυτό που τα περιμένει είναι παρακμή και στο τέλος κλείσιμο!
Είναι φανερό ότι κάτω από τις εύηχες λέξεις «αυτοτέλεια», «κοινωνική λογοδοσία», «σύνδεση με την κοινωνία και την οικονομία» κρύβονται αλλαγές που ουσιαστικά ιδιωτικοποιούν την ανώτατη εκπαίδευση και αλλάζουν το περιεχόμενο και τη λειτουργία της.
Το «αυτοτελές» Πανεπιστήμιο ωθείται να αναζητήσει πόρους για τη λειτουργία του. Η εξώθηση προς την εμπορευματοποίηση και την ανταποδοτικότητα θα είναι το αποτέλεσμα (και) της μεταφοράς στις πλάτες των ΑΕΙ και του κόστους όλων των παροχών προς τους φοιτητές.
Ας μην υπάρχει καμιά αμφιβολία, οι φοιτητές σταδιακά θα κληθούν να πληρώσουν τις σπουδές τους. Η εμπειρία των μεταπτυχιακών στην Ελλάδα αλλά και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και του λεγόμενου Διεθνούς Πανεπιστημίου, στα οποία οι φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα, είναι τρέχουσα και διδακτική.
Προφανώς η επιτάχυνση αυτών των παρεμβάσεων διευκολύνεται από την εμπλοκή του ΔΝΤ στην ελληνική οικονομία. Οι παραινέσεις για συρρίκνωση του δημόσιου τομέα, υπό τη δαμόκλειο σπάθη της μη καταβολής των επόμενων δόσεων για την αποπληρωμή δανείων, γίνονται ο ούριος άνεμος για να φουσκώσουν τα πανιά της ιδιωτικοποίησης στο ελληνικό Πανεπιστήμιο.
Ομως, οι σκοποί και οι κατευθύνσεις αυτής της πολιτικής έχουν οριοθετηθεί εδώ και χρόνια. Το δικό μας υπουργείο Παιδείας απλώς λιπαίνει το έδαφος για να έρθουν όλα αυτά σαν… ώριμο φρούτο! Τα δίδακτρα, οι συγχωνεύσεις, τα λουκέτα!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου